Çağdaş dünya ədəbiyyatı
Yüklə 4,03 Mb. Pdf görüntüsü
|
“Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr: hekayələr.”.
Ə
Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu – www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 125
Aralarında bulunduğum o insanların həyat tərzi üçün çox da gözüm atmırdı. Əgər mən bayaq dediyim sırf azadlığa düşkün birisi olsaydım, onda o qaşqabaqlı insanların gözlərindən oxunan çıxış yolunu seçməkdənsə, özümü okeana atmağı daha uyğun sayardım. Bənzər şeylər barədə düşüncələrə dalmazdan öncə mən hər halda insan davranışlarına uzun-uzadı göz qoymağı uyğun bilmişdim. Üst-üstə qalaqlanan bütün o müşahidələr məni bəlli bir yola təhrik etmişdi.
İnsanları yamsılamaq necə də asan idi. Elə ilk günlərdən mən onlardan tüpürməyi öyrəndim. İnsanlar mənim üzümə tüpürürdülər, mən isə onlarınkına. Aramızdakı yeganə fərq ondan ibarət idi ki, mən öz üzümü yalaya bilirdim, onlar isə yox. Az sonra mən matros kimi qəlyan tüstülətməyi də öyrəndim: elə ki qəlyandakı tütünü baş barmağımla basırdım, göyərtədə hər kəs sevincdən dəli kimi çığırışırdı. Ancaq mən dolu və boş qəlyanlar arasındakı fərqi uzun müddət, həm də heç cür dərk edə bilmədim.
Araq içməyə başlamam çox çətin oldu, çünki spirtin iyi burnuma vuranda başım çatlayırdı. Özümü əbəs yerə buna alışdırmağa can atırmışam, aradan bir neçə həftə keçməmiş içkiyə də alışdım. Maraqlı cəhət də o idi ki, arağa öyrəşmək üçün apardığım daxili mücadiləni çevrəmdəki insanlar ciddi, hətta ətrafdakı bütün digər şeylərdən daha ciddi məsələ kimi qəbul edirdilər.
İndi mən keçmiş barədə düşünəndə çevrəmdəki insanların heç birinin üzünü xatirimdə canlandıra bilmirəm. Ancaq yadımdadır ki, onlardan birisi həm Allahın ver günü, həm də gecə-gündüz demədən, bəzən tək, bəzən isə yanı yoldaşlı qəfəsimə yanaşır, içki içməyin təhərini əyani şəkildə mənə göstərirdi. Onun gözündə anlaşılmaz bir məxluq sayıldığımdan hər vəchlə məni anlamağa can atırdı. Bu müəllimim gözümün önündə butulkanın ağzını ağır-ağır açandan sonra məni zənlə süzürdü – bu yolla o, mənim bu işi qavrayıb-qavramadığımı öyrənmək istəyirdi. Etiraf edim ki, mən də nəfəsimi içimə çəkib, onu izləyirdim, çünki o, öz hərəkətləriylə məni tilsimləyirdi. Yer kürəsindəki heç bir müəllim özünə mənim qədər çalışqan şagird tapa bilməzdi.
Açdığı butulkanı ağzına aparanda gözlərimi zilləməklə onun hər hərəkətini izləyirdim. Bu yerdə o, razılıqla başını tərpədir, içki şüşəsini dodaqlarına dirəyirdi. Həmin an mən gözlərimin yavaş-yavaş açıldığının fərqinə varır, sevincdən ciyildəyərək, tələsik ora- buramı qaşıyırdım. Özündən məmnun görünən müəllimim butulkanı ağzından ayırmadan ilk qurtumu alırdı. O dəm mən həyati biliklərə yiyələnərkən yaşadığım çarəsizliyin və səbirsizliyin təsiriylə qəfəsin döşəməsini kirlədirdim. Bu məqam müəllimimə görünməmiş həzz bəxş edirdi. O, butulkanı tutan qolunu əvvəlcə yana açır, sonra ildırım sürətiylə təkrar ağzına yaxınlaşdırırdı. Başını geriyə əyməklə, içkini qurtaqurtla içirdi. Həm də bu vərdişi yaxşı mənimsəyim deyə, ağır-ağır içirdi. Gördüklərimdən sarsıldığım üçün mən qəfəsin dəmir çubuqlarından sallana qalırdım, o isə dərsin nəzəri hissəsini bitirdiyindən qarnını qaşıyaraq, bic-bic qımışırdı. “Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr: hekayələr.”.
Ə
Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu – www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 126
Bunun ardınca biz praktik məşğələlərə başlayırdıq. Soruşacaqsınız ki, nəzəri dərslər məni yormurdu ki? Əlbəttə ki, çox yorurdu. Amma nə etmək olar?! Yəqin alın yazımda bu da varmış. Hər şeyə rəğmən, mən var gücümlə çalışırdım. Müəllimimin mənə uzatdığı şüşəni alıb, titrək əllərlə onun ağzını açırdım. Qazandığım uğur mənə əsl qol-qanad verirdi. Sonra butulkanı qaldırırdım – bu mərhələdə mənim hərəkətlərim müəlliminkindən çox az fərqlənirdi – ağzıma yaxınlaşdırandan sonra… onu iyrənərək bir kənara tullayırdım: bəli, iyrənirdim, halbuki şüşə boş idi və sadəcə içindən burnuma araq qoxusu vururdu. Bu uğursuzluq müəllimimdən çox məni məyus edirdi. Hətta butulkanı bir kənara atandan sonra mən özümə xas səriştəylə qarnımı qaşısam da, bununla müəllimimin könlünü ala bilmirdim.
Təkrar məşğələlərə davam edirdik. Müəllimimin yaxşı cəhəti o idi ki, heç vaxt mənə acığı tutmazdı. Düzdür, hərdənbir yanan qəlyanıyla məni dümsükləyirdi və bunu o vaxta qədər edirdi ki, bədənimin əlim yetməyən qismindəki xəz ütülməyə başlayırdı. Vəziyyəti belə görəndə, o, öz qaba əliylə tüstüləyən xəzi söndürürdü. Heç vaxt mənə acığı tutmurdu, çünki o da başa düşürdü ki, bizim ortaq düşmənimiz – mənim meymun xislətimdir və onunla mübarizədə ən ağır yük məhz mənim çiyinlərimə düşür.
Qazandığımız qələbəyə isə hər ikimiz sevinirdik! Gözəl axşamların birində başımıza xeyli adam toplanmışdı. Hər halda o gün hansısa bayram qeyd olunurdu, çünki qrammofon oxuyurdu, gəmi heyətinin arasında bir zabit də gözə dəyirdi. Hər kəsin başının qarışıq olduğunu sezən kimi mən qəfəsimin böyründə heyətdən kiminsə təsadüfən unutduğu araq şüşəsini götürdüm və tamaşaçılarımın getdikcə artan maraq dolu baxışları altında onun qapağını mənə öyrədilən tərzdə açdım, butulkanı ağzıma apardım və üz-gözümü zərrəcə qırışdırmadan, lap o köhnə əyyaşlar kimi, çəkinib eləmədən arağı qarnıma boşaltdım. Düzdür, o ara nəfəsim daraldı və az qaldı gözlərim hədəqələrindən çıxa. Sonra mən boş butulkanı bir kənara tulladım, ancaq bu dəfə həmin hərəkəti küt şagird kimi yox, öz işinin ustası kimi elədim. Qarnımı qaşımağı unutsam da, qarşısı alınmaz istəyə boyun əyərək və başımda yaranan küyü boğmaq üçün ucadan və dəqiq şəkildə «allo» çığırdım. Bunu söyləyərkən tələffüzüm çox səlis idi.
Məhz bu çığırma sayəsində mən öz keçmişimdən sıyrılıb, insanlar aləminə sıçrayış elədim. Seyrçilərimin heyrətlə: «Buna bir baxın, o, danışır da!» - çığırmaları o ara tərlə örtülən bədənimə yağan öpüş təsiri bağışlayırdı mənə.
Bir də təkrarlayıram, insanları yamsılamaq heç könlümə yatan iş deyildi. Onları yamsılamağın tək səbəbi – çıxış yolu axtarmam idi və burada başqa bir motivdən söz gedə bilməz.
Yüklə 4,03 Mb. Dostları ilə paylaş:
|