Çap üçün deyil

1

Araådıraq – öyränäk

Öyrändiklärinizi yoxlayın

Araådıraq – öyränäk

Öyrändiklärinizi yoxlayın

Siçanın göstəricisini fayllarınızı saxladığınız qovluğun üzərinə aparıb azacıq 

gözləyin. Açılan çərçivədən qovluğun ölçüsünü öyrənib qeyd edin. 

Sonra qovluğa daxil olub oradakı obyektlərin ölçülərini cəmləyin. Nəticələri mü-

qayisə edin. Alınan fərqin səbəbinin nə ilə bağlı olduğunu öyrənməyə çalışın. 

1. Qovluqdakı fayllara baxış rejimlərinin hansında onlar haqqında daha çox 

məlumat əks olunur?

2. Faylın yerini dəyişmə və kopiyalama əməliyyatları arasında hansı fərq var?

3. Bir qovluqda faylın neçə kopiyasını yaratmaq olar?

4. Əməliyyat sistemi uzaqlaşdırılmış faylları harada saxlayır? 

Fayllar və qovluqlar üzərində müxtəlif əməliyyatlar aparmaq – onları   ya-

ratmaq, saxlamaq, açmaq, adını dəyişdirmək, üzünü köçürmək, yerini dəyiş-

dirmək, uzaqlaşdırmaq, qapatmaq olar. 

25

24

Faylın yerinin və adının dəyişdirilməsi, kopiyasının yaradılması və 

uzaqlaşdırılması.

View рMedium Icons menyu komandasını seçin. Qovluqdakı fayllar simgələr 

şəklində əks olunacaq. 

1. Hər hansı faylın yerini dəyişdirmək üçün:

· siçanın göstəricisini həmin faylın simgəsinin üzərinə aparın;

· siçanın sol düyməsini basın;

· düyməni basılı saxlayaraq siçanı hərəkət etdirin (bu zaman faylın simgəsinin 

də hərəkət etdiyini görəcəksiniz);

· siçanın düyməsini buraxın – faylın simgəsi yeni yerdə əks olunacaq.  

2. Hər hansı faylın kopiyasını yaratmaq üçün:

· siçanın göstəricisini həmin faylın simgəsinin üzərinə aparın;

· siçanın sol düyməsini və klaviaturada Ctrl klavişini basın;

· hər iki düyməni basılı saxlayaraq faylın simgəsinin yerini dəyişin;

· öncə siçanın düyməsini, sonra isə Ctrl klavişini buraxın – qovluqda faylın 

kopiyası yaranacaq.

Eyni qayda ilə faylın daha bir neçə kopiyasını yaradın. 

3. Faylın kopiyalarının adını dəyişmək üçün:

· siçanın göstəricisini adını dəyişmək istədiyiniz faylın üzərinə aparın;

· siçanın sağ düyməsini çıqqıldadın;

· açılan kontekst menyusunda Rename bəndini seçin – faylın adı düzbucaqlı 

çərçivə ilə seçdiriləcək;

· fayl üçün yeni adı daxil edin;

· Enter klavişini basın.

Eyni qayda ilə qalan kopiya fayllarının da adını dəyişdirin.

4. Faylın kopiyalarını uzaqlaşdırmaq üçün:

· siçanın göstəricisini uzaqlaşdırmaq istədiyiniz faylın üzərinə aparın;

· siçanın sağ düyməsini çıqqıldadın;

· açılan kontekst menyusunda Delete bəndini seçin;

· açılan pəncərədə Yes düyməsini çıqqıldadın (əgər faylı uzaqlaşdırmaq 

istəmirsinizsə, No düyməsini çıqqıldadın).

Eyni qayda ilə qalan kopiya fayllarını da uzaqlaşdırın.

Fäaliyy t – 2

ä

Fäaliyy t – 2

ä

onları təkrarlamadan, qovluqlarla bağlı tez-tez istifadə olunan başqa bir əmə-

liyyatla – iç-içə qovluqların yaradılması ilə tanış olaq. 

İç-içə qovluqların yaradılması.

1.  Yeni  qovluq  yaratmaq  istədiyiniz  yerə  (məsələn,  iş  masasına  və  ya  öz 

qovluğunuza) keçin.

2. Siçanın sağ düyməsini iş masasının boş yerində, yaxud qovluq pəncərəsin-

də çıqqıldadın. Açılan kontekst menyusunda New, sonra isə Folder ko-

mandasını  seçin.  Siçanın  sağ  düyməsini  çıqqıldatdığınız  yerdə  New 

Folder adlı yeni qovluq yaranacaq.

3. Qovluğun yeni adını (məsələn, Test) daxil edin və  Enter  klavişini basın.

4. İndicə yaratdığınız qovluğun (Test qovluğunun) simgəsini qoşa çıqqılda-

dıb onu açın.

5. 2-ci addımda göstərilmiş qaydada Test1 və Test2 qovluqlarını yaradın.

Fäaliyy t – 3

ä

Fäaliyy t – 3

ä

Diqqät ! 

Diqqät ! 

Diskdə istənilən sayda qovluq yaratmaq, eləcə də bir qovluğun 

içərisində başqa qovluqlar saxlamaq olar. 

Yerini dəyişmə, adını dəyişmə, kopiyasını yaratma və uzaqlaşdırma əmə-

liyyatlarını eyni qayda ilə qovluqlar üzərində də aparmaq olar. Ona görə də 

Çap üçün deyil

---

26

ÜMUMİLƏŞDİRİCİ SUAL V  TAPŞIRIQLAR

Ə

1. Uyğunluğu tapın.

Kompüterin sistem lövhəsinə hansı komponentlər quraşdırılır? 

3. Mikroprosessorları bir-birindən fərqləndirən nədir?

4. Ekranın çözümlülüyü nədir, onun yuxarı və ya aşağı olması nəyə təsir edir?

5. Düym nədir? Onunla kompüterin hansı parametri ölçülür? 

6. Printerlərin hansı növləri var?  Onlar bir-birindən nə ilə fərqlənir?

7. Verilmiş kompüter proqramlarını qruplaşdırın.

2.

 

genişləndirmə yuvaları, sərt disk, operativ yaddaş, siçan, klaviatura,      

qidalanma bloku, monitor, printer, mikrofon, prosessor, coystik

1. prosessor                   

2. yaddaş qurğuları

3. çıxış qurğuları

4. giriş qurğuları

A. informasiyanın qəbulu                   

B. informasiyanın ötürülməsi

C. informasiyanın emalı

D. informasiyanın saxlanması

MS 

 Paint

Windows 7

Open Office.org Writer

Turbo Pascal 

Internet Explorer

ALPLogo

NotePad

MS PowerPoint

Mozilla Firefox

SİSTEM PROQRAMLARI

TƏTBİQİ PROQRAMLAR

PROQRAMLAŞDIRMA 

ALƏTLƏRİ

Çap üçün deyil

---

Proqramlarla iş

> 

 Cədvəl informasiya modeli 

>  

Mətn redaktorunda cədvəl

> 

Mətn redaktorunda diaqram 

> 

 Şəklin atributları 

> 

 Slaydlarla iş

  7.

   8. 

  9. 

10.

11.

S e h. 

27-44

2

2

Çap üçün deyil

---