Dərslik azərbaycan Dövlət Neft vəSənaye Universiteti tərəfindən təsdiq olunmuşdur. Pr.№ Bakı 2017
Yüklə 2,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
| Əyriliyi kiçik radiuslu qazıma.
Əyriliyi kiçik radiuslu quyuları ona görə qazırlar ki, yuxarıda yerləşən laylarda olan problemlərdən qaçmaq üçün quyruq kəmərilə bağlamaq və ya quyuya endirilmiş avadanlığın altından qazımaq lazım gəlir, misal üçün qoruyucu kəmərin başmaqının altından. Bəzi laylarda əyri və üfüqi sahələri bütövlükdə, gilli aralıqları açmamaqla və borunun tutulma riskini azltmaqla məhsuldar zonalarda yerləşdirmək olar. Kiçik radiuslu quyuların əyri hissəni qazımaq üçün xüsusi QKAH-dən istifadə edirlər. Bu tip QKAH özündə balta, rəzəli (şarnirli) quyudibi mühərrik, kiçik sərtlikli maqnitləşməyən AQB və telemetrik sistem yerləşdirir. Yüksək bərklikli qazıma borularını QKAH-nin üstündə yerləşdirirlər ki, quyunun əyri hissəsindən keçid təhlükəli olmasın. Şaquli hissədə adi qazıma borularından istifadə edirlər. Texas ştatında qazılmış əyriliyi kiçik radiuslu olan quyunu misal göstərmək olar (şəkil13.9) 328 Böyük və orta radiuslu quyuları qazıyan zaman əyrilik intensivliyi QKAH-nin quyu divarı ilə toxunan üç elementilə, balta, baltaüstü stabilləşdirici və quyudibi mühərrikin üstündə yerləşən birinci stabilləşdirici ilə təyin edilir. Kiçik radius üzrə quyu əyilən zaman quyu divarı ilə toxunan bütün elementlər quyudibi mühərrikin zərəsindən (şarnirindən) aşağıda yerləşməlidir. Bu zərə (şarnir) əyrilik intensivliyinə təsir etmədən quyudibi mühərrikin böyük intensivliyə malik olan hissədən sərbəst keçidini təmin edir. Zərənin(şarnirin) quruluşu qazıma kəmərinin fırlanmasına və qazıma şəraitinə hesablanıb (şəkil 13.10). Şəkil 13.9. Yan lülənin şaquli profili. 329 Şəkil 13.10. Əyriliyi kiçik radiuslu olan quyunun qazılması üçün QKAH. 13.3. Yan lülələrin qazılması üçün elastiki (tez əyilən) boruların tədbiqi. Yan lülələrin qazılması zamanı elastiki boruların istifadə olunması yeni bir texnologiyadır (şəkil 13.11). Elastiki boruların ən effektli tədbiqi quyuda böhran (depresiya) rejimini saxlamaqla nasos kompressor borularından (NKB) yan lülənin qazılmasıdır. Elastiki borular aşağı lay təzyiqli quyunun vəziyyətinə operativ nəzarət etməyə imkan verir. Borunun qaldırılmasına və quyunun dayandırılmasına ehtiyac olmur buda yeni texnologiyanın cazibadarlığını artırır. Elastiki boru ilə qazıma üçün yeni QKAH quyunun trayektoriyasına nəzarət keyfiyyətini yaxşılaşdırır və iş effektivliyini artırır. VİPER sistemi adlanan belə bir QKAH elektrik enerjisini və məlumatları ötürmək üçün yerin səthilə əlaqə yaradan kabel 330 kanalı vardır və özündə QKAH-ni döndərən avadanlıq və bucaq ölçülməsi üçün telesistem daxil edir. Layda böhran (depresiya) yaratmaqla qazıma zamanı hava və ya azotla köpükləmiş qazıma məhlulu ilə yerinə yetirilir, onda məlumatları hidravliki kanal vasitəsilə ötürmək mümkün olmur və o zaman onu kabel kanalı ilə əvəz edirlər. Şəkil 13.11. Elastiki boru kəmərli VİPER sistemi. Hidravliki kanalla müqayisədə kabel kanalı məlumatların ötürülmə sürətinin bir neçə tərtib artırır və yer səthindən bütün datçikləri idarə etməyə imkan verir. VİPER sisteminin daha bir üstün cəhəti elastiki boru ilə qazıma effektivliyini artırır. QKAH-nin üstündə yerləşən elektrik mühərriki baltada fırlanmanı artırır və quyu trayektoriyasına fasiləsiz və dəqiq nəzarətini yerinə yetirir. 331 Fasiləsiz yavaş fırlanma quyu trayektoriyasını hamarlayır və quyu divarında QKAH-nin sürtünməsinə sərf olunan itkini azaldır, buda quyunu böyük inhirafla qazımağa imkan verir. VİPER sistemi – kabel əlaqə kanallı QKAH-dir, o özündə inklinometrik məlumatları, təbii qamma şualanmasını, temperatur və təzyiqi ölçmək üçün cihazları, həmçinində dövran keçiricili inhirafetdiricili quyudibi mühərrik, QKAH-ni fasiləsiz fırlatmaq və istiqamətləndirmək üçün qurğu yerləşdirir. Quyudibindən məlumatlar və quyudibinə əmrlər kabel vasitəsilə ötürülür. Yüklə 2,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|