DöVLƏt büDCƏSİ
Yüklə 1,52 Mb. Pdf görüntüsü
|
_______Milli Kitabxana_______ 16 Nazirliyinin təlimat məktubuna uyğun olaraq təqdim olunan məlumatlarda öz əksini tapmalı olan informasiya qeyd olunur; d) Vergilər Nazirliyi və onun müvafiq orqanları tərəfindən Azərbaycan Respublikasının Maliyyə Nazirliyinin təlimat məktubuna uyğun olaraq təqdim olunan büdcə layihəsində hansı məlumatlar öz əksini tapır və s. Bununla yanaşı, dövlət büdcəsi layihəsinin tərtibi, Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə və Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinə təqdim edildiyi dövr ərzində hazırlanmış büdcə zərfində öz əksini tapan sənədlərin siyahısı təqdim edilirdi. Həmçinin, dövlət büdcəsinin icrası və icrasına cari nəzarət kifayət qədər təfsilatı ilə verilir. Yeni qaydalarda dövlət borcu və ona xidmət göstərilməsi bölməsində “Büdcə sistemi haqqında” qanunda göstərilən müddəalar bir qədər açıqlanmışdır. • Azərbaycan Respublikası Hökumətinin xarici hüquqi və fiziki şəxslərlə (qeyri-rezidentlərlə), digər ölkələrlə və beynəlxalq maliyyə-kredit təşkilatları ilə imzaladığı müqavilələr əsasında yaranmış xarici dövlət borcunun və ölkə daxilində dövlət zəmanəti ilə alınan kreditlər, hökumət adından buraxılan qiymətli kağızlar şəkilində dövlət istiqrazları, hökumətin təminat verdiyi digər borc öhdəlikləri üzrə yaranmış daxili dövlət borcunun qeydiyyatı üçün xarici və daxili borc bölmələrindən ibarət iki ədəd baş kitab – xarici dövlət borcunun registri və daxili dövlət borcunun registri tərtib edilir; • Dövlət borcunun qeydiyyatı və uçotu Azərbaycan Respublikasının Maliyyə Nazirliyi tərəfindən həyata keçirildiyi üçün imzalanmış müqavilələrdə Hökumətin adından “Borcalan” və “Zəmanətçi” funksiyalarının icraçısı kimi Azərbaycan Respublikasının Maliyyə Nazirliyi çıxış etdiyi üçün, müvafiq olaraq xarici dövlət borcunun registri və daxili dövlət borcunun registri Azərbaycan Respublikasının Maliyyə Nazirliyi tərəfindən aparılır; _______Milli Kitabxana_______ 17 • Dövlət borcu yaradan müqavilələr müvafiq qaydada paraqraflandırıldıqdan sonra dövlət borcunun müvafiq registrlərinə daxil edilir; • Dövlət borcu yaradan kreditlərə zəmanətlərin verilməsi qaydası Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin müvafiq qərarı ilə tənzimlənir; • Azərbaycan Respublikasının Maliyyə Nazirliyi dövlət borcunun qeydiyyatını, uçotunu, onun vəziyyətinə və kreditlərin vaxtında qaytarılmasına cari nəzarəti, xarici dövlət borcunun və daxili dövlət borcunun registrlərində qeydlərin düzgün aparılmasını və dövlət registrinin baş kitablarının saxlanılmasını təmin edir; • Azərbaycan Respublikasının Maliyyə Nazirliyi xarici dövlət borcunun uçotunun qurulması və aparılması məqsədi ilə dövlət zəmanəti ilə kredit alan borclu təşkilatlardan aylıq və rüblük hesabatlar alır. Hesabatda əks etdirilən məlumatların dürüstlüyünə görə hesabatı təqdim edən təşkilatın rəhbəri şəxsən məsuliyyət daşıyır. Hesabat məlumatları hesabat ayından sonrakı ayın 15-dən gec olmayaraq Maliyyə Nazirliyinə təqdim edilməlidir. Alınmış məlumatlar artan yekunla ümumiləşdirilir və xarici dövlət borcunun ölkə üzrə ümumi məbləği müəyyən olunaraq uçotu aparılır; • Azərbaycan Respublikasının Maliyyə Nazirliyi dövlət borcunun mövcud vəziyyəti barədə məlumatları hər rüb mətbuatda dərc etdirir. Bu məlumat kitabında bir sıra göstəricilər öz əksini tapır. “Büdcə sistemi haqqında” qanunun qəbul edilməsindən sonra bu qanundan və qanunun tətbiq edilməsi haqqında fərmandan irəli gələn məsələlərin həll edilməsi məqsədilə bir sıra hüquqi-normativ aktlar da qəbul edildi. Bu sənədlərin sırasında Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2004-cü il 24 may tarixli qərarı ilə təsdiq edilmiş “Dövlət büdcəsinin tərtibi və icrası Qaydaları” ilə yanaşı 2 iyun 2003-cü il qərarı ilə təsdiq edilmiş “Dövlət büdcəsinin Ehtiyat Fondunun vəsaitindən istifadə qaydaları”, 12 iyul 2004-cü il tarixli qərarı ilə təsdiq edilmiş “Dövlət büdcəsinin, büdcədəkənar dövlət _______Milli Kitabxana_______ 18 fondları büdcələrinin tərtibi və icrasına nəzarət üzrə əməliyyatların əlaqələndirilməsinə dair Tədbirlər planı”, Nazirlər Kabinetinin 6 oktyabr 2004-cü il tarixli qərarı ilə təsdiq edilmiş “Vahid büdcə təsnifatı” aid edilə bilər. Bu isə ümumən ölkədə büdcə qanunvericiliyinin təkmilləşdirilməsinə xidmət edən tədbirlər kimi qəbul edilir. Qeyd. “Büdcə sistemi haqqında” qanuna əlavə və dəyişikliklərin edilməsi, həmçinin qanundan irəli gələn məsələlərlə bağlı Nazirlər Kabineti tərəfindən bir neçə mühüm sənədlərin hazırlanması 2003-cü ildə qəbul edilmiş 2003-2005-ci illər üzrə Yoxsulluğun Azaldılması və İqtisadi İnkişaf üzrə Dövlət Proqramında (YAİİDP) qoyulan hədəflərin icra edilməsi məqsədilə həyata keçirilən tədbirlərin tərkib hissəsidir ki, bu halda büdcə prosesinin təkmilləşdirilməsi vasitəsilə büdcə proqnozlaşdırılmasının və büdcə xərclərinin səmərəliliyinin artırılması nəzərdə tutulurdu. 1.2. Azərbaycan Respublikasının büdcə prosesləri İlk növbədə büdcə prosesləri ilə büdcə ili anlayışlarına bir qədər aydınlıq gətirmək lazımdır. Çünki bu terminlər çox tez-tez eyni bir mənaya malik müddəalar kimi qəbul edilir. Azərbaycan Respublikasının “Büdcə sistemi haqqında” qanunun 1.1.3 maddəsinə görə büdcə ili yanvar ayının 1-dən dekabr ayının 31-dək olan bir illik dövrdür. Lakin, büdcə prosesləri növbəti il üzrə büdcə layihəsinin hazırlanmasından başlanmış həmin büdcə layihəsinin təsdiqi, icrası və icrası ilə bağlı hesabatın hazırlanması və dövlət başçısı tərəfindən büdcənin icrası haqqında qanunun imzalanmasına qədər olan dövrü əhatə edir. “Büdcə ili” büdcə proseslərinin yalnız bir həlqəsidir və bu həlqə büdcənin icrası adlanır. İndi büdcənin bütün mərhələlərini ayrı-ayrılıqda nəzərdən keçirək. Qeyd. Büdcə ili Avstriya, Argentina, Belçika, Bolqarıstan, Braziliya, Macarıstan, Vyetnam, Zair, Zambiya, İordaniya, İrlandiya, İtaliya, Çin, Kosta-Rika, Malayziya, Polşa, Rumıniya, Suriya, Tunis, Şri-Lanka, İsveçrə, Fransa, AFR, İtaliya, Niderlandda Yüklə 1,52 Mb. Dostları ilə paylaş:
|