Dövlətə məxsus müəssisələrin korporativ idarəetmə təcrübələrinə dair İƏİT-in Qaydaları

açıq  məsləhət  prosesi  vasitəsi  ilə  verdikləri  təklifləri  Qaydaların  keyfiyyətli  və

əsaslı olmasına birbaşa təsir göstərmişdir. Mən öz konstruktiv işi ilə bu Qaydaların

hazırlanmasını mümkün edən Dövlət Müəssisələrinin Aktivlərinin Özəlləşdirilməsinə

və Korporativ İdarəetməsinə dair İƏİT-in İşçi Qrupunun bütün üzvlərinə və öz səyləri

və rəhbərliyi ilə bu işin uğurla nəticələnməsinə kömək edən İşçi Qrupunun Sədri

cənab  Lars-Con  Kederlanda  öz  dərin  minnətdarlığımı  bildirirəm.  Mən  həmçinin

məsləhətləşmələrdə iştirak etmiş və bununla hazırkı sənədin hazırlanması zamanı

onun ümumi keyfiyyətinə təsirini göstərmiş təşkilatlara təşəkkürümü bildirirəm. Sizin

təcrübəniz və köməyiniz dəyərli və əvəzolunmazdır.



İnanıram ki, bu Qaydalar geniş yayılacaq və fəal istifadə ediləcəkdir. Onların

hər bir ölkədə tətbiq olunması bir çox ölkələrin mütəxəssisləri arasında dialoqun

aparılması və təcrübələrin mübadiləsi prosesi ilə müşahidə olunmalıdır. Beləliklə,

İƏİT DMM-lərin korporativ idarəetməsini təşviq etmək məqsədilə İƏİT-in üzvü olan

və olmayan ölkələr daxil olmaqla müzakirələr təşkil etməkdə davam edəcəkdir.

Donald C. Conson

İƏİT-in Baş Katibi

4

GİRİŞ  SÖZÜ

---

5

Mündəricat

Təşəkkür məktubu .................................................................................................................................7

Preambula .............................................................................................................................................9

I. Dövlətə məxsus müəssisələr üçün effektiv hüquqi və tənzimləyici strukturun yaradilmasi ...........12

II. Mülkiyyətçi qismində çixiş edən dövlət .........................................................................................13

III. Səhmdarlara eyni yanaşma ...........................................................................................................14

IV. Maraqlı tərəflərlə əlaqələr .............................................................................................................15

V. Açıqlama və şəffaflıq ......................................................................................................................16

VI. Dövlət müəssisələrinin şuralarının vəzifələri ...............................................................................17

Birinci hissənin şərhi:

I. Dövlətə məxsus müəssisələr üçün effektiv hüquqi və tənzimləyici strukturun yaradılması..........18

İkinci hissənin şərhi:

II. Mülkiyyətçi qismində çıxış edən dövlət ........................................................................................22

Üçüncü hissənin şərhi:

III. Səhmdarlara eyni yanaşma ...........................................................................................................30

Dördüncü hissənin şərhi:

IV. Maraqlı tərəflərlə əlaqələr .............................................................................................................33

Beşinci hissənin şərhi:

V. Açıqlama və şəffaflıq .....................................................................................................................36

Altıncı hissənin şərhi:

VI. Dövlət müəssisələrinin şuralarının vəzifələri ...............................................................................41

MÜNDARİCAT

---

6

---

Mən  DMM-lərin  aktivlərinin korporativ  idarə  edilməsinə  dair  İƏİT-in  İşçi  Qrupu-

nun  bütün  üzvlərinə,  xüsusilə  də  bu  layihənin  uğurlu  olması  üçün  öz  səylərini  və

təcrübələrini əsirgəməyən xanım Anita Rinqə və cənab Erik Preysa öz minnətdarlığımı

bildirirəm. Mən həmçinin bizim konsultasiyalarımızda iştirak edən, təkliflərini verən

və digər üsullarla Dövlətə Məxsus Müəssisələrin Korporativ İdarəetmə Təcrübələrinə

dair İƏİT-in Qaydalarının dəyişkən mühitdə əhəmiyyətini vurğulamağa kömək edən

dünyanın  müxtəlif  ölkələrindən  olan  rəsmi  şəxslərə  və  ekspertlərə  minnətdarlığımı

bildirirəm.

Parisdə  təşkil  olunmuş  iki  yüksək  səviyyəli  yığıncaqların  bütün  iştirakçılarına,  o

cümlədən İbrahim Bedair Əbdül-Nəbi, Abdessalam Abudrar, Məhəmməd Adəm, Mux-

tar Azman, Sven Baeten, Georgi Banu, Biqitta Böhlin, Enzo Kardi, Gilyermo Kasti-

lyo Justo, Qu Çanq, Joze Klemente Qomes, Eduardo Koutino Querra, Martin Kreq,

Sikander Diuan, Mişel Difenbaxer, Evqeni Ditrix, Anne Dutiluel, Jozian Fankvino-

veni, Lakşman Fernando, Con Forşou, Vladimir Qusakov, Klaus Xelberq, Tyebo Xep-

kema, Ann-Mari İdrak, Fernando İqreya, Suzan Ji, Yonq-Su Jeon, Xiaolianq Jia, Jan

Juçelka, Məhəmməd Xan, Katrin Kimura, Daq Klakenberq, Pavel Kuta, Adrian Lajos,

Heyn-Bin Li, Culiana Lema, Zaoksi Li, Akos Maçer, Jan-Aymon Massi, Tarcísio José

Massote Godoy, Tatyana Medvedeva, Bernhard Meier, Kəsi Milsom, Kyunq-Jin Min,

Do Ti Hong Min, Karlos Mladiniç, Benoit Mores, Ralf Müller, Reto Müllhaupt, Il Çonq

Nam, Joao Karlos Parkinson De Kastro, Peter Pedlar, Horasio Pizarro, Çon Preskott,

Abu Qora Qutaiba, Jan-Nöel Rey, Jürq Röteli, Jan-Pierre Sabourin, Eduardo Kar-

nos Skalestski, Joaçim Şulte, Julia Sedova, Əhməd Şahizam Şariff, Malcolm Simpson,

Tove E. Skevestad, Aleksey Timofeev, Dirk Tirez, Jens-Hermann Treuner, Rainer Viltş,

Uin  Vilyams,  Simon  Vong  və  Məhəmməd  Kahiray  Zaqlola  xüsusi  minnətdarlığımı

bildirirəm.



Bundan əlavə, sənədin yüksək keyfiyyətli olması üçün öz tövsiyələrini vermiş

ekspertlərə  və  təşkilatlara,  o  cümlədən  Petra  Aleksandru,  Bistra  Boeva,  Dominik

Dalne, Mariano A.Fabrisio, Riçard Frederik, Sezar Fuentes, Jayeş Kumar, Vilyam

Livinqston, Roze Mbax, Xuan F.Mendizabal Frers, İra M.Millsteyn, Xose Mokillaza,

Kalliroy Nikolis, Alfonso C.Revollo, Con R.Riger, Kristian Strencer, Corcia Sambu-

naris, Qrey Sauton, Pol Sviney, Arjen Van Balleqoyen, Teodoro Viqodski, Məhəmməd

Kairi, Mahmud Zaqlol, “Asociación Venezolana de Ejecutivos” (AVE), Polşa İşçilər

Konfederasiyası, Almaniyanın Federal Maliyyə Nazirliyi, “Force Ouvrière”, Honq-

Konqun Valyuta Mübadiləsi və Klirinq Ltd, İndoneziyanın Kapital Bazarına Nəzarət

Agentliyi, Daxili Auditorlar İnstitutu (DAİ-IIA)-Moskva ofisi, İnstitusional Səhmdarlar

Xidməti  (İSX-İSS),  Ali  Audit  İnstitutların  Beynəlxalq  Təşkilatı  (AAİBT-  INTOSAI),

Ətraf  Mühit  Qoruyucularının  Beynəlxalq  Cəmiyyəti,  New  Horizons  Qadınların

7

Təşəkkür məktubu

TƏŞƏKKÜR  MƏKTUBU

---