«Dünya ədəbiyyatının görkəmli nümayəndələrinin əsərlərinin Azərbaycan dilində nəşr edilməsi haqqında»
Yüklə 3,25 Mb. Pdf görüntüsü
|
FRANSUAZA SAQAN 114
– Mən imkan edə bilmədim, – dedi, – saat səkkizdə o hə lə yatırdı… – Məndə qəzet var! Ümumiyyətlə, hər şeyi qoruyub sax la yıram! – Balans özünü qızğın oxucu kimi apararaq ara ya söz qatdı; onun istehzası ayağa qalxıb qəzetin ar- dın ca yollanmağa da yetdi. Qəzet nömrəsini havada yellədə-yellədə o, haqqımda ya zı lan səhifəni açaraq onu mənə uzatdı. Mən heyrət için- də öz şəklimi gördüm, amma onun «Fuke»nin terrasında çəkil diyini dərhal başa düşmədim. Üç sütunluq mətnin üzə rin də isə belə bir başlıq yazılmışdı: «Yeni Midas 1 mu si- qi dünyasında ilhamı kafenin terrasında axtarır». «Midas! Midas!» Bu jurnalist düz hədəfə vurmuşdu! Yox, doğrudan da, istedadla deyilmişdi. Daha bilmirəm, İov
2 , yoxsa Midasdır, amma sifətinin xoşbəxtcəsinə sər- xoş ifadəsi ilə bu sısqa adam, məncə, mənə elə də çox ox şa mır dı. Əmin olduqdan sonra, özümdən asılı olmadan şə kil də Canini axtarmağa başladım; mən ona burada iliş- miş dim… amma yox idi. O, hələ gəlməmişdi… və mü təəs- sir halda, az qala, onu növbəti zolaqda axtarmağa baş la- ya caq dım. – Baxıb həzz alırsınız? Siz, doğrudan, qəzeti gör mə- mi si niz, Vensan? – Manninin səsi eşidildi və mən başımı qal dırdım. Manni yaltaqcasına gülümsədi və məni nə üçün belə qə bul etdiklərini, Balansların mənə qarşı bu maraqlarının ha ra dan doğduğunu, Pisarronu almaq təklifini, qadınların ci na yətkarcasına baxışlarını, onların da, başqalarının da diq qə tinin səbəbini sona qədər başa düşdüm. Mən tək- cə var-dövlət əldə etməmişdim – bu, elə də çətin deyil di – həm də bundan daha böyük bir şey, məşhurluq qa zan- mış dım. Mən axı nə danışıram?! Mən ulduz olmuşdum! 1 Midas – yunan mifologiyasından bir personaj, çar. Allahlar onun arzu la rını yerinə yetirirdilər – onun toxunduğu hər bir şey qızıla çevrilirdi, bu səbəbdən də, az qala, aclıq və susuzluqdan öləcəkdi, çünki yemək və su da qızıla dönürdü. 2 Bibliyadan İov – çox əzab çəkmiş – öz yaxşılıqlarına görə saysız- he sab sız var-dövlət və ailə xoşbəxtliyi ilə mükafatlandırılmışdı, lakin bir an da da hər şeyi itirmişdi. BOYUNDURUQ 115
– Yox, görməmişəm. Heç bilmirdim də, – baxışlarımla Lo ransla görüşməyə çalışdım, amma əbəs yerə. Aramızda beş adam oturmuşdu. – Hər halda, Lorans məqaləni oxuyub! – Manni is teh- za ilə dedi, – görün o nə deyir! Bu çox gözəldir! Çox gö- zəldir!
Mən əyildim və məqalənin ortasında, medalyonun için də məqalənin müəllifinin yox, Loransın şəklinin yer ləş- di ril di yini gördüm. Demək olar, uğurlu foto idi; çox gü- man ki, onun özü bu şəkli jurnalistə vermişdi – o, Loransın də yər li fikirlərini yazdıqdan sonra: «Adətən, ərim öz möv- zu ları nı kafelərin terrasında tapır, – cazibədar Lorans, «Ley san»dan sonra gözlənilmədən məşhurlaşan bəstəkarın ar va dı bizə dedi. – Elə bu əsərdən sonra da onun üzərinə əsl dollarlar leysanı yağmağa başladı» və sair və ilaxır… Mən tələm-tələsik qəzeti qatladım, dumanlı halda jur na lis tin buna bənzər başqa fikirlər də əlavə etdiyini fi- kir ləş dim, məsələn: «Elə burada, kafelərin terraslarında bəs tə kar öz vaxtını fahişələrin ağuşunda keçirir». Amma re por tyor yaxşı oğlan imiş, boşboğazlıq etməmişdi, ola bil sin ki, ixtiyarı özündə olmayıb… – Lorans, – Manni çığırdı, – Vensan özünü elə apa rır ki, guya, bunlar heç vecinə də deyil: o hətta öz mə qa lə si- ni sona qədər də oxumadı. «Öz məqaləsini! İndi bu artıq «mənim məqaləm» ol- muş du. Əldəqayırma bir musiqi quraşdırmışam… əlbəttə, ar tıq insanların zəhləsini töküb… bir də axı Ksavye Bon- na nın hər yerdə boş-boş danışığına əsasən, bu musiqi heç mənim də deyildi; mən isə, mən isə… sadəcə, ji qa- lo yam, ola bilsin, plagiatam, amma bütün bunların elə də əhəmiyyəti yoxdur: mən bir qalaq pul qazanmışam, şək- lim də belə bir qəzetdə çap olunub… kütlənin pərəstiş et- mək dən başqa heç bir əlacı yoxdur. Məqalənin sonu elə başlanğıcına uyğun idi: «Paris boyu addımlayaraq… fikirli gəzintilər… onun diqqətli ar- va dı… cazibədar Lorans… on ilə yaxındır evlidirlər… iyir mi iki yaşında… əmək və sirlə yaşanmış həyat… Onun «Steyn- vey»i… Bu çox iyrənc idi. – Bu iyrəncdir, – mən astadan dedim və qəzeti yerə sal dım. Axı başqa nə demək olardı ki? FRANSUAZA SAQAN 116
– Məncə, siz məmnun qalmalı idiniz… – dul qa dın cı- ğaz gizli bir istehza ilə dedi. Qonaqlıqdakı bütün adamlar kimi o da mənim mət- bua ta qarşı nankorluğuma heyrətlənmişdi. Əlbəttə, po- pul yar lıqdan yorulduğumu deyib şikayətlənmək təsirli ola bilərdi, amma bunun üçün üç sütunluq məqalə azlıq edir- di. Qəzet və jurnalların əksəriyyətinin səhifələrində hökm- ran lıq etmək lazım idi ki, bundan sonra özəl hə ya tı na qa- rış dıq ları üçün şikayətlənə və tamaşaçıların zövq süz lü yü nə təəs süf lənə biləsən. – Hə, çox məmnunam, – qəti şəkildə dedim, – amma si zin lə yanaşı əyləşdiyimə görə məmnunam. Ancaq buna görə. O, az qala, yerindən sıçrayacaqdı; stoldan kənara çə- kil di və mən birdən-birə onu dəhşətli dərəcədə istədiyimi hiss etdim. Vivian çox sevimli idi, hə, demək olar ki, se- vim li idi; amma təpədən-dırnağa süni görünürdü: saçları, hə rə kətləri, dərisinin rəngi, intonasiyası… Qisas almaq üçün mənə elə bu lazım idi. Amma mən hər cür məntiqə zidd olaraq Loransın bizi bir yerdə tutmasını istəmirdim. Sa də cə, elə buradaca bu qadına sahiblənmək lazım gəl di- yi ni dü şünürdüm. Özü də qonaqlığın axırına kimi… içim- də ki pri mitiv, kobud, qaba adamı susdura bilmək üçün bu nu et məli idim… çünki bu adam birdən-birə hər şeyə xor bax mağa başlamışdı, xüsusilə də öz şəxsi şöh rə ti nə... – Bilirsiniz, Vivian, siz oxumalısınız! – əmin halda və çıl ğınlıqla söylədim, – sizin kimi bir səsi olan adamın oxu- ma ma sı… sadəcə, təəssüf doğurur! Sonra Vivianın düz gözlərinin içinə baxa-baxa di zim lə onun dizlərini sıxdım. O, boğazını arıtladı, salfeti si fə ti nə ya xınlaşdırdı, saxta qaralığın altında hiss ediləcək də rə cə də qı zardığı göründü… bununla belə, ayaqlarını da çək mədi. – Belə hesab edirsiniz? – mızıldadı, – mənə artıq də- fə lər lə bunu deyiblər. Amma belə bir şeyi sizdən eşitmək… eti raf etməliyəm ki… Gülümsədim və naharın qalan hissəsini özümü əsl sol da fon 1 kimi apardım. Sağ əlimlə əti kəsir, şərab do- lu stə kanı götürür, aradabir də söhbət əsnasında əl-qo lu- 1 Soldafon – qaba, tərbiyəsiz adam. Yüklə 3,25 Mb. Dostları ilə paylaş:
|