10
Ambasador Nadzwyczajny i Petnomocny
Rzeczypospolitej Polskiej w
Republice Azerbejdzanskiej
Krzysztof Krajewski
11
Müəllifdən
(Od autora)
Azərbaycanın görkəmli dovlət xadimi M. Ə. Rəsulzadənin PolĢadakı
fəaliyyətini araĢdırmaq çoxdankı arzum idi. Belə bir istəyimin reallaĢmasına
kömək etdiyinə görə PolĢanın Azərbaycandakı səfirliyinə təĢəkkürümü bildirirəm.
Ġnanıram ki, bu tədqiqat iĢi hər iki ölkə arasında dostluq münasibətlərinin
inkiĢafına ciddi təsir göstərəcək. Biz o zaman görəcəyik ki, PolĢa bizə nə qədər
yaxındır, polyaklar necə səmimi, mehriban bir xalqdır.
Bu kitabı yazmaq, tədqiqatlar aparmaq, müxtəlif ölkələrin arxivlərində
çalıĢmaq çox çətin oldu. Amma Azərbaycanın müstəqilliyi tarixinə bağlılığım və
M. Ə. Rəsulzadə adına hədsiz sayğılarım çətinlikləri aradan qaldırdı və bu dəyərli
tədqiqat iĢini baĢa çatdırdım. Bu iĢdə mənə cox dəyərli insanlar kömək etdilər və
indi onlara təĢəkkürümü bildirirəm.
Mövzu ilə bağlı problemin araĢdırılmasında və PolĢadakı arxivlərdə
çalıĢmaq Ģəraiti yaratdığına görə PolĢanın Azərbaycandakı səfirliyinə, hörmətli
cənab səfir KĢiĢtof Krayevskiyə, səfirin müĢaviri cənab Voyceh Quretskiyə,
mədəniyyət məsələləri üzrə səfir müĢaviri xanım Katajina Ravska-Quretskaya
təĢəkkür edirəm.
Türkiyədəki arxivlərdə çalıĢmalarıma ciddi dəstək vermiĢ Türkiyə
Cümhuriyyətinin Azərbaycandakı səfirliyinə, Mədəniyyət və Tanıtma müĢaviri
Fəthi bəy Gədikliyə minnətdarlığımı bildirirəm.
Bu sahədə iĢə köməklik edən VarĢava Universitetində magistr təhsili alan,
tərcüməçi ġəhla Kazımovaya, Slavyan Universitetinin müəlliməsi, filologiya
elmləri doktoru Gülər Abdullabəyovaya, polĢalı pedaqoq cənab LukaĢa, fransız
dilindən materialları tərcümə edən pedaqoq-alim Seyidəhməd Əhmədova, Slavyan
Universiteti, PolĢa Dili və Mədəniyyəti Mərkəzinin sədri Pərvanə Cəforovaya
təĢəkkürlərimi bildirirəm.
Kitabdakı
materialların
kompüterdə
yığılmasında,
düzəliĢlərin
edilməsində böyük zəhmət çəkmiĢ Nəzakət Muradovaya təĢəkkür edirəm.
Bakı, 10 yanvar 2007-ci il
Autor wyraza wdziecznose Ambasadzie
RP w Baku oraz tlumaczom.
12
MÜNDƏRİCAT
Giriş
I FƏSİL
Azərbaycan-PolĢa əlaqələrinin təĢəkkülü, formalaĢması.
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövründə (1918-1920)
polyakların Azərbaycanda fəaliyyəti
II FƏSİL
PolĢa Respublikasının arxivlərində
Azərbaycanla, azərbaycanlılarla bağlı məlumatlar
III FƏSİL
PolĢanın bolĢevizmdən müdafiə olunması.
MarĢal Pilsudskinin mühacirlərin
fəaliyyətinə dəstək planı
IV FƏSİL
Azərbaycanlı mühacirlərin SSRĠ-nin təkidi ilə
Türkiyəni tərk etməsi. PolĢa dövləti ilə
əlaqələrin qurulması. M. Ə. Rəsulzadənin və
digər mühacirlərin PolĢa Xarici ĠĢlər Nazirliyi
ilə məxfi yazıĢmaları
V FƏSİL
"Prometey" klubunun və "Qafqaz Ġstiqlal
Komitəsi"nin yaradılmasında azərbaycanlıların rolu
VI FƏSİL
PolĢa ordusundakı azərbaycanlılar. Azərbaycanlı
zabitlərin müqavilə əsasında PolĢa ordusunda
xidmət göstərməsi
VII FƏSİL
VarĢavada "Prometey" klubunun keçirdiyi
"Dil Qurultayı". Sovet Ġttifaqında
aparılan ruslaĢdırma siyasətinə mühacirlərin etirazı
VIII FƏSİL
13
Müsavat Partiyasının VarĢavada keçirilən
konfransı. Konfransın qəbul etdiyi qərarlar
IX FƏSİL
M. Ə. Rəsulzadənin PolĢada nəĢr edilən kitabları
X FƏSİL
M. Ə. Rəsulzadənin PolĢa ilə bağlı yazılarının təhlili
XIFƏSİL
M. Ə. Rəsulzadənin PolĢada keçirilən
tədbirlərdə iĢtirakı, çıxıĢları
Nəticə
Summary
Ədəbiyyat siyahısı
Əlavələr: fotolar, sənədlər.
14
SPIS TRESCI
Wstep
Rozdzial l
Ustanowienie i rozwoj stosunkow
pomiedzyAzerbejdzanem a Polska.
Aktywnosc Polakow w Azerbejdzanie
w okresie Azerbejdzanskiej
Republiki Demokratycznej (1918-1920)
Rozdzial II
Dokumenty i materiafy na
temat Azerbejdzanu i
Azerbejdzan w polskich archiwach
Rozdzial III
Obrona Polski przed bolszewizmem.
Plan pomocy J.Pilsudskiego dla
emigrantow z obszarow ZSRR
Rozdzial IV
Nawiajzanie kontaktow pomiedzy
azerbejdzanska emigracja a Panstwem
Polskim. Tajna korespondencja Mehmeda
Emina Rasulzadego i innych emigrantow
z Ministerstwem Spraw Zagranicznych RP
Rozdzial V
Rola azerbejdzarıskiej emigracji w utworzeniu
organizacji „Prometeusz" i
u
Komitetu
Niepodleglego Kaukazu"
Rozdzial VI
Azerbejdzanie w Wojsku Polskim. Kontraktowa
sluzba azerbejdzanskich oficerow
Rozdzial VII
Zjazd Jczykowy „Prometeusza
Dostları ilə paylaş: |
