Əliçilik və

Azərbaycan şiəliyi (əliçilik)  

 

 

 

 

 

 

 

 

fars şiəliyi (məcusi şiəliyi)  

465

yuxarı 25 il qalmasının səbəblərindən birisidə Azərbaycan 

türklərində millətləşmə sürəcinin başa çatmamasıdır. ein halda 

Azərbaycandakı etnik vahidlərin hamısının öz rəsmi adı var 

(türklərdən başqa), onları bir yerdə tuta bilən anlayış da 

«Azərbaycan xalqı»dır. 

 

Azərbaycan türklərinin adı, türk milləti və dilidə türk dilidir və 

irançıların qoyduğu azəri kimi adlar, əritmə siyasətləri 

doğrultusunda qoyulub və heç vaqt xalqımız tərəfindən 

bənimsənməmişdir, və hətta farslardada bir iddə ırqçı aydınlar xarıc, 

bütün kəsimləridə, Azərbaycanlıları türk kimlik iylə tanıyırlar və 

beylə də səsləyirlər və bu adlada onlara yaman və söyüş deyirlər.

 

-«Millətçilik demokrasiyaya yaddır» zehniyəti də yanlışdır. 

Millətçilik-demokərasyia münasibətləri barə  də  ğərb aləmində 

faydalı, dərdə  dəyən  ədəbiyat çoxdur, onları tikrar etməyə luzum 

yoxdur. Yalnız robert cooper`dən kiçik bir alıntı iylə kifayətlənirik: 

«demokrasiya güclü milli kimlik tələb edir, ancaq liberalizm onun 

yaranmasını çətinləşdirəbilir.» 

 

-Məmulən hakimiyətdə olanlar və özəlliklə farsçılar bəzən, 

milliyətçiliyi və etniki teoriləri,  əskimiş  və sözdə qeyr modern 

teorilər kimi alqılayarlar, bu üzdən bucür teoriləri savunanları 

dərindən tanımaq gərəkir,  əlbətdə  bəzən bir sıra modern baxışlı 

şəxslərdə beylə sözləri ortaya atırlar vəli yenədə onların nə  qədər 

bilgili və ya bilgisiz olmaları araşdırılmalıdır.

 

Yuxarı sözlərdən bir sonuc olaraq vurqulamalıyıq: vətənimiz 

Azərbaycan, millətimiz türk, dilimiz türkcə və dinimiz islamdır.

 

Azərbaycançılıq doğrultusunda Azərbaycan milli hərəkatının 

özəllikləri yığcam halda beylədir :

 

1-Azərbaycan hərəkatında müxtəlif siyasi-ideoloji axımların olması, 

milli olaraq, təbii və hətta lazimdir.

 

2-bu cərəyanlar birbirinə qarşı olmamalı, tərsinə, birbirinə sevgi iylə 

yanaşmalı, aralarında sıx işbirliyi yaradılmalıdır. Və ortaq nuqtələri 

böyütməlidirlər.

 

---

Azərbaycan şiəliyi (əliçilik)  

 

 

 

 

 

 

 

 

fars şiəliyi (məcusi şiəliyi)  

466

3-iqtisadi-demoqrafık açıdan, təşkilatlanmamış, ideoloji baxımdan 

şəkillənməmiş Azərbaycan türkünün, mağmın duruma düşməsi 

labuddur. Odur ki, sürətlə bilinclənmək, təşkılatlanmaq lazimdir. Bu 

işi sabaha saxlamaq yanlışdır. 

 

4-Azərbaycan xalqının böyük çoğunluğu müsəlman olaraq islam 

dininə sayqı göstərilməlidi və onun yanında bütün dinlər, islam 

dinidə daxil olmaq üzərə  aşırılığa üz gətirmədən özgürcə  hərəkət 

etməlidilər.

 

 

17-3-3-Azərbaycançılıq və görəvləri

 

azərbaycançılığın güney və quzey Azərbaycanda üst-üstə düşən və 

fərqli görəvləri var. 

 

-Quzeydə azərbaycan çılığın  əsas vəzifələrini aşağıdakı kimi 

sıralamaq olar:

 

- Azərbaycan respoblikasının torpaq bütünlüyünün bərpası;

 

- Azərbaycan respublikası dövlətinin demokratikləşməsi;

 

-unitar Azərbaycan respublikasında etnik azlıqlarla uyumun təmin 

edilməsı.

 

-bütöv Azərbaycan (quzey, güney, borçalı, dərbənd)  şuurunun 

formalaşdırılması;

 

-türk dünyasına inteqrasiya və sairə. 

 

-Azərbaycan 

şiəliyini(əliçiliyin) yeni çağ qoşulları üzərə 

düzənləməsi, dini oxulların bərpası  və dini xorafatdan arındırması 

və dini cəhətdən umumtürk dünyasıyla ortaq nuqtələrin 

gücləndirilməsi və onları bütöv Azərbaycan və dünya üzərində 

yayılması.

 

-Güneydə Azərbaycançılıq məfkurəsinin tələblərini aşağıdakı kimi 

formulə etmək olar:

 

-iranda türk etnik zonasının və güney Azərbaycanın sərhədlərinin 

bəlirlənməsi;

 

-iran dövləti daxilində Azərbaycan ustanlarının birləşdirilməsi;

 

-güney Azərbaycanın muxtariyəti, ya istiqlalı idealının 

gerçəkləşdirilməsi uğrunda mübarizə ;

 

---

Azərbaycan şiəliyi (əliçilik)  

 

 

 

 

 

 

 

 

fars şiəliyi (məcusi şiəliyi)  

467

-bütöv Azərbaycan (quzey, güney, borçalı, dərbənd)  şuuruonun 

formalaşdırılması;

 

-türk dünyasına inteqrasiya və sairə.

 

-Azərbaycançılığın ilərləməsi üçün fars şiəliyindən qurtulma 

yollarını aramalıyıq və fars şiəliyinin gərçək üzünü xalqa 

tanıtmalıyıq, bu üzdən güney Azərbaycan türklərinin önəmli 

amaclarının biri quzey Azərbaycanda və Türkiyə bəktaşiləri içində 

düzgün və türk gələnəyinə uyqun dinimizi yaymalıdılar və oxulların 

bərpası üçün çalışmalıdılar.

 

-Bütöv Azərbaycan və bəktaşilərin ortaq tələbləri və görəvləri :

 

-Azərbaycan türkləri və onun yanında Türkiyə  bəktaşiləri,  əraq 

türkmənləri, borçalı  və rusya Azərbaycanlıları  və dünyada olan 

Azərbaycan opozisiyonlarının  ən böyük amacı  əliçilik məzhəbini 

canlandırmaq və 

əslində 

məzhəblərini xorafatlardan, 

yalançılıqlardan və düzənbazlıqlardan arındırmalıdılar.

 

-Bilginlərimizin bir sözü vardı : «türklər tarix yaradıblar vəli tarix 

yazmayıblar», bu söz geçmişdə qalaraq tarix olmalıdır, türklər və 

onların yanısıra, Azərbaycan türkləri, kültürlərini,  ənənələrini, 

gələnəklərini, tarix boyu islam dini iylə bağdaşdıraraq uyqulasalarda 

onları yazıya geçirməyiblər və yalnız bunun üzündəndə fars 

şiəliyinin və islama hayqırı kötü təfəkkürlərinə yeniliblər və bəzən 

eylə düşünürlər öz dinləridə  həman sasanlı farsçıların dinidir, 

özəlliklə teknolojinin ilərlədiyi geçən yüzildə geriləmə daha artıq 

özünü göstərdi, bizlər kültürmüz və gələnəkəlrimiz və bilim amaclı 

çalışmalarımızın yanında xorafatsız dinimizidə, unutmamalıyıq, və 

onu çağdaş bilim və  fəlsəfə iylə uyqunlaşdırıb və hermenütik lə 

çağdaş səviyəyə gətirməliyik.

 

 

17-4-türkçülük və məzhəb

 

türkçülük və ya türk milliyətçiliyi bir yaşam fəlsəfəsi kimi təbliğ 

olunaraq çox vaxt onu məzhəbsiz bir məfkurə  şəklində görənlər 

vardır, halbuki məzhəbsiz türkçülük ağıla sığmaz bir şeyədi, 

---