Azərbaycan şiəliyi (əliçilik)
fars şiəliyi (məcusi şiəliyi)
53
atmağa çalışırlar və əcib buradadır, həman kanallar, firdusi və
şahnaməni, geniş şəkildə, ekranlarında təbliğ edirlər, şair sədi`dən
danışırlar ama onların içəriklərindən danışmaq istəmirlər.
Diqqətlə baxarsaq onlar səfəvi şiəliyi sözünü ortaya ataraq bir daşla
iki quş vurmaq istəyirlər, bir tərəfdən fars şiəliyinin kökünü yəni
Şuubiliyi və sasanlı kültürünün izini itirməyə çalışırlar və ayrı
tərəfdəndə fars şiəliyinin pisliklərini, Azərbaycan türklərinin
boynuna ataraq, türkləri borclu salırlar və özlərini alacaqlı
göstərirlər.
Bizlər indilikdədə beylə oyunları iyi düşünməliyik, necə ki sonrakı
bölümlərdə işarə olunacaq bir sıra sünnü kanallardada bu uıun
oynanmaqdadır və şuubiyəni səfəvilərdə xulasə etmək istəyirlər və
bu yaxlaşım daha yanlış sonuclar duğurabilir və diqqət etməmiz
lazimdir.
Görəsən sünnü kanalları yönətənlər, niyə istəmirlər işi dibli köklü
həl edələr, aya bilmirlər vəya bilərəkədən bu işi görürlər, umud
edirəm onlarda bu kitabı oxuyaraq, islam dinini, farsçılığın
köklərindən ayird etsinlər.
2-4-şuubilər üçüncü aşamada tam iqtidarı ələ geçirirlər
pəhləvilərin iqtidara gəlməsiylə şuubilər tam iqtidara sahib oldular,
bu dönəm batılıların yolu irana açılır, rəngarəng batılı müstəşriqlər
rusya, fəransə, alman, ingilis və sonrada amerikadan irana gəlirlər,
hərtsfild; qrişmən, diyakonof; vil dorant bunların bir neçəsiydi,
bucür alimlər, farslara və onların əski hökümətlərinə yeni tarixlər
yazdılar və hətta yeni yeni abidələr tikərək onları tarixi tikintilər
kimi göstərdilər. Onlar neçəgün iranı gəzərək firdusi`yə və kuruş`a
qəbir tapdılar, onlara dəbdəbəli anıtlar düzəltdilər və bölgənin əsli
tarixini kiçimsəyərək unutdurmağa çalışdılar. Yenədə pəhləvilərdə
iki qolda yürüyürdü, bir tərəfdən sasanlı kültürünü və onun
məzhəbini, zərtoşti dini adıyla və «iyi söz, iyi düşüncə, iyi iş :
goftare nik pəndare nik və kerdare nik» şüarıyla təbliğ edirdi və ayrı
tərəfdən şiəliyi əlində tuturdu, pəhləvi şahları özlərini imam riza bel
Azərbaycan şiəliyi (əliçilik)
fars şiəliyi (məcusi şiəliyi)
54
bağlısı (kəmərəbəstəsi) kimi göstərirdilər, bu siyasət sonunda
yenilgiyə uğradı və batılıların uyarısıyla yeni sistimə geçildi və
şiəlik lideri xomeyni, xalqın devrim dalğalarına minərək Şuubiliyi
ən zirvələrinə doğru apardılar.
Şuubilər və daha yeni adıyla desk fars şiəliyi üçüncü aşamada
zirvələrə çatdı, farsçılıq və fars şiəliyi pəhləvilərdən başlayaraq
yenidən teorizə olur, dini və kültürəl təsbitindən ötəyə geçir və yeni
siyasətlər ortaya qoyur, bu dönəm onların əsli siyasətləri ilkcə
türkləri aradan qaldırmaq olaraq sonrada bütün qeyr fars xalqların
yox etmə siyasətinə başlayırlar, türklər aşağılanır və
Azərbaycanlılar iqtisadi lahazdan baykot olurlar, bu siyasəti
müxtəlif yollarla yürüdürlər, bir tərəfdən türkləri əritməyə və onları
asimilə etməyə qalxışırlar, obiri tərəfdən daha ilrləyərək soyqırım
yapmaqdan çəkinmirlər, milli höküməti yıxaraq, on minlərcə insanı
qırırlar və yüzminlər insanın köçməsinə səbəb olurlar. Və əgər
bunun buyutları daha böyümədi türklərin ölkə çapında çox olması
nədən iyləydi.
Göründüyü kimi bu cəryanın düzgün açıqlanması, iranda çoxlu
ictimai davranışlarda olan aqresivliyi, xalqlar arasında myedana
gələn kültürəl ayrımcılıqları, farsçılarda cok düzəltəmədən tutub
tarix və coğrafi kitablarında bir tərəfli yazılarını, açıqlayabilir; ayrı
tərəfdəndə «niyə fars aydınları içində hətta tək bir nəfərdə yoxdurki
obiri millətlərin ən kıçık haqlarından difa etsin» cümləsinə aydınlıq
gətirəbilir.
2-5-şuubilər dördüncü aşamada yenişə doğru gedirlər.
Şuubiyə haqqında son olaraq bunu söyləməliyik bu cəryan, xomeyni
hökümətiylə ən zirvə nüqtələrinə çatmışdır və onun yenişə doğru
getməyinə rəğmən eylə bir şərayit yaranmışdırkı hələhələdi bizim
insanlarımız böyük çoğunluqda olmalarına rəğmən eyəliyə
bilmirlər, dinləri və kültürləri haqqında ən ufaq araşdırmaları xalqa
sunsunlar.
Azərbaycan şiəliyi (əliçilik)
fars şiəliyi (məcusi şiəliyi)
55
-Fars şiəliyi 1385inci ilə kimi zirvəyə doğru getdi ən azından
təblığatlarda beylə görünürdü, bu dönəmdən öncə, son 10-15 il,
neftdən hasıl olan yüzlər milyard dolar gəlir hər yönüəylə iqtidarın
dünyada genişlənməsi üçün sərf edildi, bir tərəfdən müxtəlif
ölkələrdə şiə qruplar birləşdirilib silahlandılar və öldürcü teror
qrupları düzəldi, türklər əleyhinə ermənistana yardımlar olundu,
rusya və çinlə işəbirliyi yaparaq türkləri əzməyə çalışdılar, quzey
Azərbaycan və asya türk cümhuriyətlərində iğtışaş yaratmağa
çalışdılar, o biri tərəfdən içəridə türklərin əleyhinə böyük planlar
düzənlədilər, türkləri fars bölgələrinə köçürməyə çalışdılar, xatəmi
dövrü türklərin xuzistana köçürməsinə dair rəsmi bəlgələr ortaya
çıxıbdı, onlar bu işlə həm türkləri oralarda əritmək istəyirdilər və
həm xuzistan ərəblərin etnik çoğunluğunu azaltmaq niyətində idilər
və müxtəlif xalqlar arasında ixtilaf və savaş yaratmağı
amaclayırdılar.
-Farsçılar gizli planlarla nüvə silahı düzəltmək üçün dağlar içində
fabrikalar qurdular, gizli planlar tökərək bölgənin əkinçilik inkişafı
adı altında urmu gölünü qurutdular. Bu siyasətlər gedərkən, 1385 də
Azərbaycan xalqının «özünə dönüş» patlaması üz verdi, iran
qazetində türklərə tohin bəhanəsiylə milyonlarca Azərbaycanlı
xiyabanlara töküldü və kimlik davasına qatıldılar, farsçılıq daha
zirvədən aşağı doğru yenməyə başladı əlbətdə zahirən 8 il
əhmədinəjad dönəmi rəjim üçün qalxış dönəmiydi, çünki o dönəm
iran, neftdən 800 milyard gəlir əldə edərək tarixinin ən böyük
sərvətini ələ gətirdi ama bu böyüklükdə sərvət, fars hökümətinin
başaratsızlığı üzündən kül olaraq iran hökümətinin işinə yaramadı
və ayrıca əleyhinə olaraq böyük gücləri birləşdirdi.
-Demək olar səkkiz illik bu dönəm farsçılığın fəlakətə doğru
yönəlmə dönəmi olmuşdu və özəlliklə bu dönəmin ortalarında yaşıl
hərəkatı tehran`da baş verərək hökümətin məşruiyətin həm iran
içində və həmdə dünya ölkələri və xalqları yanında aradan apardı,
bir haldaki bu dönəmin ortalarında fars şiəliyi islam aləminın və
Dostları ilə paylaş: |