Əlisalam Bağırov Əsil insan olmaq
Yüklə 2,48 Kb. Pdf görüntüsü
|
83 mərhələsindədir. Çünki namus və şərəfin itirilməsində ən çox dünya malına olan tamah böyük rol oynayır. Tamahkar ömrünü tez verər bada, Zərərli şeylərdən sənə nə fayda. İtirmə şəninə olan hörməti, Sərvətlə insanın qalxmır qiyməti. Mənliyin, vicdanın fövqündə qoyma, Altunu, bülluru, şanı, şöhrəti. Tamahkarlığı ucundan insan müxtəlif bədbəxtliklərə dü çar olar və öz əvvəlki yaşayışı belə ona əlçatmaz, ünyetməz görünər. Aşağıdakı bir təmsilə nəzər salaq. Dəvətək tikan ilə dolanmaq istədi at, Yaraladı ağzını otdan da oldu bir vaxt. Qeyrətsizə bel bağlayan ya öz həyatını itirər ya da na mus və şərəfini. Qeyrətsiz əli ilə bal yeməkdənsə, mərd əli ilə soğan çörək əldə etmək daha yaxşıdır. İnsan öz gündəlik fəaliyyətini faydalı əməyə sərf etməlidir. İnsanın namusa doğru atdığı hər bir addım şərəfli həyata aparan yeganə düz gün yoldur. Namus və şərəf hissi elə bir hissdir ki, insanın hər bir fəaliyyəti bu hissin qiymətində azçox dəyişikliklərə səbəb olur. İnsanın müsbət və mənfi hərəkətləri namus və şərəf hissində öz əksini tapır. Yersiz şıltaqlıqla həddini aşma, Olsan da ümman tək vədəsiz coşma. İnsana hansı şey xələl gətirsə, Çalış o şeyləri adına qoşma. *** Hər şey başlanğıcdan tapar pərvəriş, Səni fərqləndirən şey dünyagörüş. 84 Hamının gözündə üstün sayılar, Ağılla yoluna qoyulan hər iş. Xoşbəxtliyə çatmaq üçün nəinki bütün mənfiliklərdən uzaq olmaq, həm də mənfiliklərlə daimi mübarizə aparmaq lazımdır. Həqiqəti sevənlərin həyatda olması həyatda bir çox mənfiliklərin qarşısının alınmasında çox böyük rol oy nayır. Aşağıdakı bir təmsilə nəzər salaq. Yazda gülləmiş qanqal qızılgülə söylədi: – Əgər məni görsələr səni kəsib atarlar. Qızılgül gülümsəyib ona yavaşdan dedi: – Həqiqəti sevənlər yaxşı ki, həyatda var. İnsan unutmamalıdır ki, namuslu həyat yolu bütün yol lardan ən yaxşısıdır. Bu yolun yolçuları tərifə layiqdirlər. İnsanın əməli insanın düşüncələrinin nəticələri deməkdir. İnsan nə qədər dərrakə və təmiz ürəkli olsa, onun hərəkətləri də bir o qədər ürəyəyatan və faydalı olar. Safqəlblilik əsil insanlıq simasının birinci şərtidir. İnsanın düşüncələri onun əməllərində öz əksini tapdığından, onun etdiyi hərəkətlərə əsasən hər hansı bir şəxsin daxili aləmi barədə düzgün mühakimə yürütmək olar. İnsanın həyatdakı fəaliyyəti insa nın daxili aləminin açarıdır. Əməyinə və işinə verilən qiymət insanın şəxsiyyətinə verilən qiymətdir. Ona görə də insan həmişə öz bacardığı işdən yapışmalıdır ki, onun əməli fay dalı olsun və başqaları tərəfindən yüksək qiymətləndirilsin. Əks təqdirdə vəziyyət aşağıdakı təmsildəki kimi olar. Tülkü gəlib söylədi: – Ay qurd lələ, Az qalmışdı çaqqal mənə güc gələ. Öyrət mənə pəncələşib, cummağı, İlk zərbədə düşmən ağzı yummağı. 85 Qurd söylədi: – Onda tülkü qulaq as, Birtərəfli sevda heç vaxt yaramaz. Sən də öyrət iyçilliyi, hiyləni, Zor cəngavər eyləyərəm mən sən. Unutdular başlasalar da məşqə, Səriştəsi var hər kəsin bir işdə. Yaxud da başqa bir təmsilə nəzər salaq. Qarğa düz bir ay idi görünməyirdi gözə, Soruşdular: – Nə üçün qarğa çıxmayır üzə? Qonsusu dedi: – Mahnı bəstələyib yazır o, Az vaxtda olacaqdır özü deyir hazır o. Sərçə gülümsəyərək əlavə etdi bu an: – Tay denən qulağımız gedəcək qırhaqırdan. Şirin də olsa, acı da olsa insan öz əməllərinin bəhrəsini bir vaxt dadacaqdır. Öz əməllərinin nəticəsindən fayda lı bəhrə götürmək üçün yaxşı əməl sahibi olmaq lazımdır. Ataların belə bir misalı var: “Nə tökərsən aşına, o da çıxar qaşığına”. Sənin də gözünə çökəcək duman, Gözü dumanlıya olginən həyan. Bir zaman qocalıq qəddini əysə, Tapılsın sənin də əlindən tutan. *** Nəşin qoyulacaq məzara bir gün, Gördüyün işləri əvvəldən düşün. Köçsən qaranlığa işıqdakılar, Səndən danışmasın pisliyin üçün. Ey insan, bəd əməllərinin nəticəsi ki, səni xar edəcək, onda nə üçün yaxşı əməl sahibi olmayasan. İnsan unutma 86 malıdır ki, öz əməlləri ilə son aqibətinin qiymətini təyin etmiş olur. Son aqibətinin qiyməti isə sənin bir yaşamlıq ömür payının cəmiyyət üçün dəyəridir. Etdiyin hörməti üzə vurma sən, Bir könül sındırma bilərək, qəsdən. Yetişsə ömrünün xəzanı bir gün, Arxanca gülməsin dostum, hər yetən. *** Xariqə yaradar biliklə insan, Özü xariqədir bizim bu cahan. Həyatda faydalı işinə görə, Xoş bir xatirəylə sən də xatırlan. Bəd əməl sahibləri ilə yaxşı əməl sahibləri arasında kı fərq insanın daxili aləminin şərti hüdudlarıdır. İnsanın daxili aləmi çox sirli və rəngarəngdir. Bu rəngarənglilik insanlar arasındakı fərq həddini çoxaldır. İnsanın daxili aləminin müsbət və mənfi həddinin dərəcəsi eynidir. Yəni həyatda olan bəd əməllərin sayı qədər də yaxı əməl var. Bu isə əksliklərin vəhdəti deməkdir. Lakin məqsəd ondadır ki, bütün insanlar yaxşı əməl sahibi olmağa çalışsınlar. Yax şının əks tərəfinin pis olmağı hamıya məlumdur. Fəqət bu pisliyin cəmiyyət içərisində zərərindən başqa xeyiri olma dığı halda axı nə üçün edilsin. Pis iş ki, adına gətirir xələl, Nə üçün görəsən pislikdən əngəl. Özünə güvənən əyilər bir vaxt, Şam yana bilərmi söyləyim sərvaxt. Elə işlər tut ki, titrəmələrdən, Laxlayıb uçmasın altındakı taxt. Yüklə 2,48 Kb. Dostları ilə paylaş:
|