Əlisalam Bağırov Əsil insan olmaq
Yüklə 2,48 Kb. Pdf görüntüsü
|
67 İnsan unutmamalıdır ki, onun etdiyi hər bir səhv şəxsiy yətinin qiymətinə mənfi təsir göstərir. Hər bir səhv in san şəxsiyyətinə düşən ləkədir. Əsil insan öz şəxsiyyətini həmişə ləkələrdən qorumağa çalışmalıdır. Ləkəsizlik təmizlik, saflıq, paklıq timsalıdır. Ləkəsiz insanın hörməti çox, alnı açıq, üzü həmişə ağ olar. Onlar həyatda xoşbəxt, sakit və rahat ömür sürərlər. Aşağıdakı təmsilə nəzər salaq. Koramalla rastlaşdı öz həmyerlisi ilan, Dedi: – Sən də mənim tək sancmağı bacarırsan. Səbəb nədir insanlar xoşlamayırlar məni, Qarşısına çıxsan da öldürməyirlər səni. Koramal asta-asta ürəkdən gülümsədi, Sonra da həmyerlisi boz ilana söylədi: – Sən qarşına kim çıxdı sancırsan düşünmədən, Mən intiqam almaram, incitməsə kimsədən. Unutma bədnamlardan xoşu gəlməz heç kəsin. Pislik etməyənlərin kəsən olmaz nəfəsin. İnsan şəxsiyyəti su kimi şəffaf, büllur kimi təmiz olma lıdır. İnsan şəxsiyyətinə düşən ləkə tez və aydın seçilir. Ona görə də hər kəs öz şəxsiyyətini qara ləkələrdən qorumalı dır. Hər səhv üçün cəza verilməz, hər səhv bağışlanılmaz. Səhvlərin də böyüyü, kiçiyi var. Kiçik səhvləri bağışlamaq olar. Çünki kiçik səhvlərin arxasında, əgər qarşısı alınar sa, insan taleyi üçün ciddi dəyişikliklər edə biləcək bir vəziyyət gözlənilmir. Lakin böyük səhvlərə gəldikdə isə onları heç vaxt bağışlamaq olmaz. Çünki böyük səhvlərin son nəticəsi fəlakət doğurar. İnsan hər vaxt həyatında baş verə biləcək kiçik səhvlərin qarşısını almağa çalışmalıdır, ikinci növbədə isə böyük səhvlərə heç vaxt yol verməmək üçün əlindən gələni etməlidir. Ataların göz bir misalı var: 68 «Sonrakı peşmançılıq fayda verməz» Əsil insan odur ki, həqiqətin tərəfdarı olsun. Mən düşmənəm, Bir qartalı zirvələrdən saldırana. Bir bayquşun başına tac qaldırana. Mən düşmənəm, Bulaqların gözlərini bağlayana, Fürsət düşsə ürəkləri dağlayana. Mən düşmənəm, Həşərat tək insanları dalayana, Aslan görüb çaqqal kimi ulayana. Mən düşmənəm, boş xülyaya, acı sözə, Canım qurban həqiqətə, doğru, düzə. Özgələrin səhvinə göz yummaq özü də bir cinayətdir. Atalar misalıdır: «Özgənin səhvini tez görmək olar”. Bu doğrudur, lakin həyatda elə kəslər də vardır ki, özgənin səhvin görüb ona göz yumur. Belə kəslər düzgün yol tut mamışlar. Çünki hər səhv bir fəlakətin açarıdır. Bəlkə də o səhv sahibləri öz səhvlərinin mahiyyətini başa düşmür. Belə səhv sahiblərinə səhvi deməyin böyük əhəmiyyəti var. Öz səhvini başa düşməyənlərin səhvini demək onlar üçün böyük yaxşılıqdır. Ümumiyyətlə, başqalarının səhvini görəndə de. Qoy onlar nə cür nəticə çıxarırlar çıxarsınlar. Sən başqalarının səhvini onlara bildirməklə öz insanlığını yerinə yetirirsən. İnsan başa düşməlidir ki, atdığı addımın nəticəsin əvvəlcədən düşünsə, o işdə səhv olmaz. Belə bir qayda var dönədönə yoxlanılan işdə səhv olmaz. Bunu hər kəs özü üçün əsas tutmalıdır. Əks təqdirdə, vəziyyətin aşa ğıdakı təmsildəki kimi olar. Sahibinin dostuna hürmədiyi üçün köpək, Səhəri sahibindən yedi bir neçə kötək, 69 Əvvəlcə mat qalan it, sonra duydu hikməti, Bəzən olmur insanın insana sədaqəti. İnsan bilməlidir ki, hər hansı bir işin son nəticəsini yox lamamış o iş barədə dürüst məlumat bilmək olmaz. İnsa nın səhvi nə qədər çox olarsa, ağılı bir o qədər gödək olar. Çünki dərin düşüncə və ağıl sahibləri hər vaxt səhvə yol verməkdən çəkinərlər. Çünki edilən səhvin insanı hörmətdən və qiymətdən salacağı onlara qabaqcadan məlumdur. Əks təqdirdə, vəziyyət aşağıdakı təmsildəki kimi olar. Keçi qocaldığını nə üçünsə danırdı, Yaşın çoxdur deyəni öz düşməni sanırdı. Saqqalını kəsdirib etmişdi çəpişsayaq, Çəpiş kimi hoppanıb oynadırdı baş-ayaq. Qocalardan ayrılıb cavanlarla gəzirdi, Yerli-yersiz bəzənib çoxlu daş-qaş düzürdü. Düşünmürdü geysə də üstü zərli arxalıq, Bu ancaq sayılacaq qocalıqda yorğalıq. Hamı üçün məlum olmalıdır ki, düşüncəsizlik, məsuliy yət sizlik həyatı düzgün başa düşməməzlikdən irəli gəlir. Düşüncəsiz işin axırı puçdur. İnsan gördüyü, duyduğu və hiss etdiyi hər bir şeyə düşüncəylə yanaşmalıdır. Çünki et diyi əməllər insanın gələcək taleyinə təsir göstərir. İn san öz gələcək taleyinin xoşbəxt olması üçün əlindən gə ləni etməlidir. Kimsələrin bir neçə dəfə təkrar olunmuş səhvini bağışlamaq, həmin şəxsi məhvə yuvarlamaq de məkdir. Hər kim olur olsun, istər lap gözünün işığı olsun, səhv edibsə, onun səhvini özünə başa sal və həmin şəxsə öz işinə məsuliyyətlə yanaşmağı tapşır. Çünki səhvin kim 70 sələr tərəfindən örtbasdır edilməsi, bağışlanılması səhv sahi bində gördüyü işə laqeydliyi, məsuliyyətsizliyi daha da artırar. Laqeydlik və məsuliyyətsizlik isə insanı hörmətdən salan ən böyük bəlalardan biridir. Kiçik vəzifə sahiblərinin məsuliyyətsizliyi kiçik bəlalar törədir, böyük vəzifə sahiblərinin öz işinə laqeydliyi, məsuliyyətsizliyi isə böyük bəlalara səbəb olur. Aşağıdakı bir təmsilə nəzər salaq. Bir meşədə sifarişlə çaqqalı, Seçdilər heyvanların ağsaqqalı. Aslan, pələng, fil hünəri atdılar, Cəsarəti bu çaqqala satdılar. Qurd quzunu, şir əliyi mələtdi, Tülkü xoruz, toyuqları lənətdi. Tula çəkildikcə başa kefi saz, Hər tikəni xoşlamadı, etdi naz, Xar bülbülü açıq-saçıq dağladı, İt kəmərin at yalından bağladı. Rüşvət artdı, itdi sənət, peşə də, Ağsaqqalı çaqqal olan meşədə. Doğurdan da belədir, kimlərinsə səhvi üzündən yaranan laqeydlik, məsuliyyətsizlik böyük ictimai bəlalara səbəb ola bilər. Məsuliyyətsiz adamların səhvi hər addımbaşı ola bilər və yeri gələr məsuliyyətsiz adamların səhvindən istifadə edənlər də tapılar. Aşağıdakı təmsilə nəzər salaq. Ticarətçi tülküdən soruşdu qoca çaqqal, Çoxdandır işləyirsən bizim dükanda baqqal. Heyvanları qiymətdə, çəkidə aldadırsan, Mallarını birəbeş qiymətlərə satırsan. Səbəb nədir qorxmursan, müfəttişdən qaçmırsan? Yüklə 2,48 Kb. Dostları ilə paylaş:
|