Əlisalam Bağırov Əsil insan olmaq
Yüklə 2,48 Kb. Pdf görüntüsü
|
87 Həyat heç də pislərdən xali deyildir. Atalar demişkən: “Meşə çaqqalsız olmaz». Dünya malı üçün qan tökmək nədən, Doymayırmı gözün qanlı nəyşdən. Həyatda qəlb qırmaq istəyən də var, Yaxşı ki, ürəklər deyil şüşədən. Ey insan övladı, pislikdən uzaq ol, hər hansı bir əməlinin nəticəsini əvvəlcədən düşün. Düzlüklə azalmaz heç kəsin şanı, Göylərə qaldırar düzlük insanı. Həmişə tərəf çıx sən həqiqətə, Düzlüklə çəkilər adın hörmətə. İnsan insanlıq borcunu və vəzifəsini başa düşməlidir. Vətənə, anaya məhəbbət, darda qalanın əlindən tutmaq, ümidsizə kömək etmək, uşaqlara və qocalara qayğı gös tər mək, təbiəti mühafizə etmək və c. İnsanın borcu və vəzi fə sidir. Öz borcunu və vəzifəsini yerinə yetirə bilməyən, insanlıq adına ləkə gətirən kəslər əsil insanlıq simasından uzaqdır. Zirvəyə yüksəlsə qarğa titrəyər, Dərələr qartalın qəddini əyər. Əgər insanlığın qədrin bilməsən, Sənin insanlara nə xeyrin dəyər. *** Ey insan, həyatda olma gəl naşı, Arifin bəlalar çəkməz bil başı. İnsanlıq borcunu yerinə yetir, Faydan hiss olunsun hər addımbaşı. 88 Öz insanlıq borcu və vəzifəsinə sədaqətli olan kəslərin cəmiyyət içində mövqeyi həmişə yüksək olar. Öz hərəkət və fəaliyyətinə görə cəmiyyət içində yüksək mövqeyə ma lik olan kəslər isə xoşbəxt adamlardır. Xoşbəxtlik isə insa nın bütün ömrü boyu arzuladığı bir istəkdir. İnsan adı bütün canlılar arasında ən ali addır, bu adın təmizliyini həmişə qorumağa çalışmaq lazımdır. Təmiz ad sahibi təmiz vü cudlu unsan deməkdir. İnsanlıq adını itirmək bədbəxtlik deməkdir. Aşağıdakı bir təmsilə nəzər salaq. Tülkü yatıb yuxusunda bir gecə, Gördü paho... dəyişibdir gör necə. Dərisi var pələng kimi xallıca, Qüvvəsi var ayı kimi bolluca. Suya girib balıq kimi üzürdü, Qanadı var havada da süzürdü. Bənzəri vardı müxtəlif heyvana, Lakin bir ad tapmayırdılar ona. Adsızlıqçün qara idi lap qanı, Axı yenə əvvəl vardı ad-sanı. Ayrıayrı fərdlərin öz adını ləkələməsi ümumi insanlı ğa ləkə vurmaq deməkdir. İnsanlıq adına yaraşmayan bir hərəkəti üçün hər hansı şəxsi ciddi cəzalandırmaq lazımdır. Belə olarsa, insanlıq adının qorunmasında məsuliyyətsizlik göstərən hər bir şəxs bu adı qorumağın məsuliyyətini və vacibliyini başa düşər. İnsan adı müqəddəs addır. Bütün bəşəriyyətin keçmişi, indisi və gələcəyi insanla bağlıdır. Ey insan, insan adına ləkə gətirməkdən çəkin. İnsanlıq adının əzəmət və qürurunu nəfsə və ehtirasa satmaq olmaz. İnsanın nəfsi həmişə onu elə yerlərə çəkib aparar, onu elə vəziyyətə salar, bu hökmən insanlıq adına xələl gətirmiş olar. Əsil in 89 san bütün ömrü boyu öz nəfsi ilə mübarizə aparmağı və ona üstün gəlməyi bacarmalıdır. Nəfsin və ehtirasın bir anlıq ləzzəti üçün insan bir çox hallarda bütün ömrü boyu ləkəli yaşamağa məcbur olur. Nəfs və ehtirasını cilovlamamaq özünü dəryada burulğanlar içərisinə atmaq deməkdir. İnsan insanlığa ləkə gətirən məziyyətlərdən uzaq olmalıdır. Demirəm cəsarət göstərmə dostum, Fəqət ki, həddini aşma heç vədə. Səbirlə, təmkinlə ver qərarını, Tələsib, kükrəyib, coşma heç vədə. *** Qəbahətli işə girişmə ki, sən, Sonra utanasan qəbahətindən. Etdiyin günahı bilərək, qəsdən, Özgənin adına qoşma heç vədə. *** Cavabdeh olginən gördüyün işə, Nalayiq işləri eyləmə peşə. İnsanlıq adına xələl gətirib, Həyat yollarında çaşma heç vədə. İnsan həyatla mübarizədə öz ağlına və gücünə güvən məlidir. Öz ağılı və düşüncəsi ilə hərəkət edən kəs bir çox bəlalardan uzaq olar. Ağılla hünəri elə əlaqələndirmək la zımdır ki, onlar birbirini tamamlaya bilsinlər. Hünərsiz ağılın faydası olmadığı kimi, ağılsız hünər də axmaqlıq sayılar. Yalnız ağılın gücü ilə hünərli insan həyat dolayla rındakı mübarizədən qalib çıxa bilər. Həyat insanı bir çox çətinliklərə sala bilər, lakin bir çox çətinliklərin aradan qal dırılmasının yeganə yolu mübarizə aparmaqdır. Həyatın sınaqlarından həmişə mətin və mübariz, ağıllı insanlar saf çıxa bilərlər. 90 Heç vaxt simu-zərə bel bağlama gəl, Əqlin, düşüncənlə həyatda yüksəl. Əqilli kəslərlə yoldaşlıq et sən, Əqilin önündə sarsılar düşmən. Əqilli qəpiyin qədrini bilər, Əqilsiz dövləti külə döndərər. Əqildir çətində insana sipər, Əqilsiz dar gündə göz yaşı tökər. İnsanın həyatda ağılla fəaliyyət göstərməsi özü üçün xoş güzaran yaratmağın yeganə yoludur. Əgər həyatda ağılın və hünərin varsa və öz fəaliyyətində bunları əlaqələndirməyi bacarırsansa, xoşbəxtlik özü axtarıb səni tapacaq. Təməli pisliklə qoyulan işin sonundan xeyir gözləmə. Pisliklə atı lan addım sahibləri insan cəmiyyətinin ziyanvericiləridir. Rüşvətxorlar, əliəyrilər, özgə malına göz dikənlər, vəzifə sin dən suiistifadə edənlər pisliklə atılan addım sahib ləridir. Pislik etməyə doğru edilən meyl yaxşılığa quyu qazmaq deməkdir. Əsil insan hər vaxt pis əməllərdən çəkinməlidir. Çünki pis əməl son nəticədə insana başqalarının yanında başıaşağılıq və xəcalət gətirər. Aşağıdakı bir təmsilə nəzər salaq. Gördülər ki, tülküyə xidmət eyləyir ayı, Heyvanlar mat qaldılar nə edir ayı dayı. Tülküdən soruşdular: – Bu iş görünüb harda? Tülkü gülüb söylədi: – O uduzub qumarda. Pis iş ki, mənliyinə gətirəcəkmiş xələl, Onda səni nə üçün cəlb eləsin bu bədəl?! İnsanın başqalarına qarşı etmiş olduğu pislik heç vaxt unudulmur. Çünki edilən pislik kimsələrin səadətinə vu Yüklə 2,48 Kb. Dostları ilə paylaş:
|