Elmi ƏSƏRLƏR, 2017, №6 (87) nakhchivan state university. Scientific works, 2017, №6 (87)
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- ƏDƏBİYYAT
- ABSTRACT
- SHİRVANİS PUBLİC POLİTİCAL OUTLOOK
- РЕЗЮМЕ Флора Керимова ВЛИЯНИЕ МЕДЖЛИСА ”БЕЙТУС-CАФА” НА ОБЩЕСТВЕННО- ПОЛИТИЧЕСКИЕ ВЗГЛЯДЫ
- СЕИД АЗИМА ШИРВАНИ
128 Seyid Əzim “Beytüs-səfa” məclisi ilə digər məclislər arasında əlaqələrin olmasına xüsusi diqqət yetirirdi. O, Bakı şəhərində Məmmədağa Cürminin sədrliyi ilə yaradılmış “Məcməüş-şüara” məclisini mənzum məktubla yüksək qiymətləndirmişdi. “Bakı şairləri haqqında mədh” adlanan bu mənzumədə Yusif, Müniri, Sürəyya, Fərqa, Süha, Kəbül-Cəbbar, Mirzəağa Dilxun, Mirzə Müsəvviri və bir çox başqa bakılı şairlərin adı çəkilmişdir. Bu qeydlər XIX əsrdə Bakıda yaşamış şairləri tanımaq üçün mühüm məlumatlardır. Seyid Əzim Şirvaninin Azərbaycan ədəbiyyatı tarixində ən dəyərli fəaliyyətlərindən biri də onun bir çox şairlər haqqında biblioqrafik məlumatlar toplaması və onların yaradıcılığına münasibət bildirən əsərlər yaratması olmuşdur. Bu mənada əsası Sam Mirzə Səfəvi (“Töhfeyi-Sami”) tərəfindən qoyulmuş milli təzkirəçiliyin inkişafında Seyid Əzim xüsusi mərhələdir. Seyid Əzim Şirvani 1885-ci ildə tərtib etdiyi "Təzkirə"sində görkəmli Azərbaycan şairlərinin əsərlərini toplamışdır. O burada 270-dən çox şairin qısa tərcümeyi-halını və əsərlərindən nümunələr vermişdir. Kitabda Xaqani Şirvani, Fələki Şirvani, Zülfüqar Şirvani, Bədr Şirvani, Füzuli, Molla Pənah Vaqif, Qasım bəy Zakir, Abbasqulu ağa Bakıxanov və başqalarının ədəbi irsi barəsində müfəssəl məlumat vardır (6, s.162-164). Seyid Əzim Şirvani XIX əsr Azərbaycan ədəbiyyat tarixini zənginləşdirdiyi kimi, özündən sonrakı poeziyanın da inkişafına və keyfiyyətcə yenilənməsinə təsir göstərmişdir (12, s.335-341). Bu mənada Seyid Əzim Şirvaninin dünyagörüşünün tədqiqi xüsusi əhəmiyyətə malikdir. ƏDƏBİYYAT 1. Atabəyli N.“Seyidəmərseyi-eşq içrə...”Bakı, naşir: “STEP” ltd kino şirkəti, 2014, s.5 (230 səh.) 2. Azərbaycanın ədəbiyyat paytaxtı Şamaxı: tövsiyə biblioqrafiyası /tərt. ed. N. Tahirova; red. və bur. məs. Ş. Qəmbərova; F. Köçərli adına Respublika Uşaq Kitabxanası.- Bakı, 2016, s.11-12 3. Behbudov Q. “XIX əsrin II yarısında Azərbaycanda musiqi məclisləri”. Konservatoriya. Elmi nəşr, №4(30), Bakı, 2015 4. Cəfərli Y. “Əli Fəhmi dünyası”. Bakı, Adiloğlu, 2010. (196s.), S.124 5. Cəfərli Y. Füzulinin romantizm, M.F.Axundzadənin realist davamçısı S.Ə. Şirvani Əli Fəhmi yaradıcılığında. “Olaylar” qəzeti, 15 may 2014, s.12. 6.Əhmədov S. Azərbaycan tarixindən yüz şəxsiyyət. “Ayna Mətbu Evi” Bakı – 2006, S.162-164 7. Köçərli Firudin bəy. Azərbaycan ədəbiyyaatı. Iki cilddə. II cild, Bakı, AvrasiyaPress, 2005, S.32, 33 (464s.) 8. Qarayev N.S. XIX əsr Azərbayan ədəbi məclisləri. Bakı, Nurlan, 2012, s.11,(325 s.) 9. MəmmədovS.Ə.Şirvani – 180 (İkinci məqalə) Seyid Əzim lirikasında Füzuli motivləri. “İsmayıllı-Xəbərlər” qəzeti, 8 Sentyabr 2015 10. Seyfəddin Qəni. Seyid Əzim Şirvani haqqında bilmədiklərimiz. Xalq Cəbhəsi.-2016.-28 yanvar.-S.14, Xalq Cəbhəsi.- 2016.- 29 yanvar.-14 11. Şamaxı Diyarşşünaslıq Muzeyi (hazırlayan F.Xəlili). Bakı, Şirvani adına Şamaxı Diyarşünaslıq Muzeyi, 2009, S.235 12. Vahidova M. Seyid Əzim Şirvaninin lirikasinda cəmiyyətə tənqidi münasibət. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası. “Ədəbiyyat məcmuəsi” Nizami adına Ədəbiyyat Institutunun Elmi Əsərləri. 2016, № 2, s.335-341 129 ABSTRACT Flora Karimova THE İNFLUENCE OF “BEYTUS-SHAFA" MAJLİS TO SEYİD AZİM SHİRVANİ'S PUBLİC POLİTİCAL OUTLOOK Seyid Azim Shirvani's creativity, critical realism, education, nazira (imitative poem), taskira, literary majlis, "Beytus-shafa", poem competition The article considers life biography of Seyid Azim Shirvani, a prominent thinker and poet of Azerbaijani. Seyid Azim Shirvani was one of the prominent representatives of the Azerbaijani education movement, the poems he wrote in different genres reflected the features of the Azerbaijani society of that time. The article is dealt with the literary majlis "Beytus-shafa", which operated in XIX century in Shamakhi and had a substantial influence on the formation of Shamakhi poets and poetry. The literary majlis "Beytus-shafa" occupied a special position among literary majlises in Azerbaijan in the XIX century. As in other majlises, the works of the great East poets were being read, their creative features were analyzed, and the history of Azerbaijan and the East was studied. The information gathered by S. Azim about the history and poets of Azerbaijan is the product of the period of activity of the "Beytus-shafa" assembly. The literary assembly "Beytus-safa" had a special place in Seyid Azim Shirvani's life and creativity. РЕЗЮМЕ Флора Керимова ВЛИЯНИЕ МЕДЖЛИСА ”БЕЙТУС-CАФА” НА ОБЩЕСТВЕННО- ПОЛИТИЧЕСКИЕ ВЗГЛЯДЫ СЕИД АЗИМА ШИРВАНИ В статье обсуждается жизненная библиография и общественно- политические взгляды выдающегося философского поэта Сеид Азима Ширвани, обладаюшего широким просветительским направлением. Поэтому Сеид Азим Ширвани был представителем просветительского движения в Азербайджане и написанные им в разных жанрах стихи отражали в себе все качества жизненного периода, присушие Азербайджанскому обществу. В статье сообщается о литературном меджлисе “Вейтус-cафа”, который действовал в ХIХ веке в Шемахе и особенно влиял на поэтов Шемахи того периода и развитие их поэтического творчества.Литератур- ный меджлис “Бейтус-шафа” занимал особенное место среди меджлисов, образованных в ХIХ веке в Азербайджане. Как и в других меджлисах здесь также прослушивались произведения величайших поэтов Востока, анализировались их просветительские особенности , изучалась Азербайджанская и Восточная история. Собранные С.А.Ширвани сведения об истории и поэтах Азербайджана является продуктом периода напряженной активной деятельности меджлиса “Вейтус-шафа”. В просветительской деятельности Сеид Азимa Ширвани , в формировании его общественно- политических взглядов особенное место занимал меджлис “Вейтус-шафа”. NDU-nun Elmi Şurasının 19 oktyabr 2017-cı il tarixli qərarı ilə çapa tövsiyyə olunmuşdur. (protokol № 02). Məqaləni çapa təqdim etdi: Fəlsəfə üzrə elmlər doktoru, professor M.Rzayev Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|