Əsmər Sadıq qızı Bədəlova

 
60 
            5. N
əzərov A.M., Məmmədov  R.Ə.  Pedaqoji  ustalıq. 
Bakı, Müəllim, 2008.  
            6
.  Paşayev  Ə.X,  Rüstəmov  F.A.  Pedaqogika.  Bakı, 
Nurlan, 2007. 
 
 
 
 
7.Az
ərbaycan Respublikasında təhsil sisteminin quruluşu 
v
ə   təşkili prinsipləri 
 
 
 
         Plan 
          1. Az
ərbaycan Respublikasında təhsilin məqsədi  
          2.Az
ərbaycan  Respublikasında  təhsil sisteminin 
quru
luşu və təşkili prinsipləri 
  
          1.Az
ərbaycan  Respublikasında  təhsilin məqsədi.  Hər 
bir  işin  məqsədi  olduğu  kimi  təhsilin də  məqsədi  vardır. 
Az
ərbaycan  Respublikasında  təhsilin məqsədi: Azərbaycan 
dövl
əti  qarşısında  öz  məsuliyyətini dərk edən,  xalqın  milli 
ənənələrinə  və  demokratiya  prinsiplərinə,  insan  hüquqları  və 
azadlıqlarına  hörmət edən, vətənpərvərlik və  azərbaycançılıq 
ideyalarına sadiq olan, müstəqil və yaradıcı düşünən vətəndaş 
v
ə şəxsiyyətlər yetişdirməkdir. 
 
    Milli  -  m
ənəvi və  ümumibəşəri dəyərləri qoruyan və 
inkişaf  etdirən,  geniş  dünyagörüşünə  malik olan, təşəbbüsləri 
v
ə  yenilikləri qiymətləndirməyi bacaran, nəzəri və  praktiki 
bilikl
ərə  yiyələnən müasir təfəkkürlü və  rəqabət qabilyyətli 
müt
əxəssis  kadrlar hazırlamaqdır. 
 
   Sisteml
əşdirilmiş  bilik,  bacarıq  və  vərdişlərinin mənim-
s
ənilməsini və ixtisasın daim artırılmasını təmin etmək, təhsil 
alanları  ictimai  həyata və  səmərəli  əmək fəaliyyətinə  hazırla-
maqdır. 

---

 
61 
 
  
Qarşıya  qoyulan  bu  məqsədləri həyata keçirmək üçün 
r
əhbər sənəd olaraq Təhsil Qanunu hazırlanmlş və ölkə Prezi-
denti t
ərəfindən təsdiq  edilmişdir.  Qanunun  tətbiq edilməsi 
bar
ədə  Prezident  fərmanı  5  sentiyabr  2009  –  cu ildə 
ve
rilmişdir.  Beləliklə,  2009  -cu  ilin  sentyabrından  etibarən 
Az
ərbaycan  Respublikasında  təhsil  yeni  Təhsil Qanunu 
əsasında həyata keçirilir. 
 
    
Respublikamızda tədris dili dövlət dili  -Azərbaycan dili-
dir. V
ətəndaşların  və  təhsil müəssisəsi təsisatçılarının  istəyi 
n
əzərə  alınaraq,  xüsusi  hallarda  ümumi  təhsil müəssisəsində 
Az
ərbaycan dili, Azərbaycan ədəbiyyatı, Azərbaycan tarixi və 
Az
ərbaycan  coğrafiyası  fənləri tədris olunmaqla,  tədris digər 
dill
ərdə  də  aparıla  bilər.  Bu,  yalnız  Azərbaycan Respublika-
sının tərəfdar çıxdığı beynəlxalq müqavilələr və təhsil nazirliyi 
il
ə razılaşma əsasında mümkündür. 
          
           2.Az
ərbaycan  Respublikasında  təhsil sisteminin 
quruluşu  və  təşkili  prinsipləri.  Sistem  -təklərin qanunauy-
ğunluq  əsasında  birləşməsindən  alınan  nəticədir. Bəs təhsil 
sistemi  hansı  təklərin birləşməsindən  yaranır?  Onlar  aşağ-
dakılardır: 
-bütün t
əhsil müəssisələri; 
-t
əlim -tərbiyə prosesi ilə məşğul olan və təhsil xidməti 
göst
ərən digər qurumlar (buraya məktəbdənkənar tərbiyə 
mü
əssisələri, o cümlədən: məktəblilər sarayları, idman klubları, 
texniki c
əmiyyətlər, uşaq və gənclər teatrları, mətbuat orqanları 
v
ə s.); 
-t
əhsil fəaliyyətini və onun inkişafını təmin edən elmi -
t
ədqiqat institutları və informasiya mərkəzləri; 
-layih
ə, istehsal, ictimai iaişə, tibbi -profilaktik və 
əczaçılıq strukturları;       
-idman, istirah
ət  və  sağlamlıq  kompleksləri; 
-kampuslar (t
əhsil şəhərcikləri); 
-m
ədəni  -maarif  müəssisələri; 

---

 
62 
-kitabxanalar; 
-yataqxanalar; 
-
düşərgələr və digər infrastruktur obyektləri; 
          -t
əhsili idarəetmə orqanları (məktəb rəhbərliyi, rayon və 
şəhər təhsil  şöbələri, təhsil nazirliyi) və  onların  tabeliyində 
f
əaliyyət göstərən müəssisə və təşkilatlar; 
-elmi -
metodik şuralar  və s.  
Bütün bunlar t
əhsil sisteminin quruluşuna aiddir.  
Az
ərbaycan Respublikasında təhsil aşağıdakı prinsiplər 
əsasında qurulur: 
           1.Humanistlik  -milli v
ə  ümumibəşəri dəyərlərin, 
şəxsiyyətin azad inkişafının, insan hüquqları və azadlıqlarının, 
sağlamllğın və təhlükəsizliyin, ətraf mühitə və insanlara qayğı 
v
ə  hörmətin,  tolerantlıq  və  dözümlülüyün prioritet  (latınca  -
birinci, mühüm)  kimi q
əbul olunması. 
 
       2. Demokratiklik  -t
əhsil alanların azad düşüncə ruhun-
da t
ərbiyə edilməsi, təhsilin dövlət -ictimai əsaslarla təşkilində 
idar
ə edilməsində səlahiyyət və azadlıqların genişləmdirilməsi, 
t
əhsil müəssisələrinin  muxtariyyatının  artırılması. 
          3. B
ərabərlik  - Bütün vətəndaşların bərabər şərtlər əsa-
sında təhsil almasına imkanlar  yaradılması və təhsil hüququn 
t
əmin olunması. 
4. Millilik v
ə dünyəvilik  -milli və ümumibəşəri dəyər-
l
ərin qorunması və onların dialektik vəhdətinin təmin edilməsi 
əsasında  dünyəvi təhsil  sisteminin  yaradılması  və  inkişaf 
etdirilm
əsi. 
5. Keyfiyy
ətlilik  -təhsilin mövcud standartlara, nor-
malara, sosial –iqtisadi t
ələblərə,  şəxsiyyətin, cəmiyyətin və 
dövl
ətin maraqlarına uyğunluğu.  
6.  S
əmərəlilik  -təhsilin və  elmi  yaradıcılığın  daim 
inkişaf edən, faydalı və nəticəyönümlü  metodlarla təşkili. 
7. Fasil
əsizlik, vəhdətlilik, dinamiklik  -mövcud təhsil 
standartları, tədris proqramları və planları əsasında təhsilin bir 
neç
ə səviyyədə əldə edilməsi imkanı, təhsilin ayrı -ayrı pillələri 

---