F. M. Dostoyevski alçaldilmiş VƏ TƏHQİr ediLMİŞ İnsanlar
Yüklə 4,19 Mb. Pdf görüntüsü
|
167
nəsihətləri, göz yaşları onu məyus edərdi, belə ki, adamın ona yazığı gələrdi, sonralar bu hədiyyə üstündə onların arasında deyişmə, inciklik, dava-dalaş da olardı. Bundan başqa, Alyoşa Nataşadan gizlin çox pul xərcləyərdi, yoldaşlarına uyar, Nataşaya xəyanət də edərdi, cürbəcür Jozefinaların, Minaların yanına gedərdi. Bununla belə, Nataşanı da çox sevərdi. Nataşanı o sanki əzab çəkən bir qəlb ilə sevərdi, o tez-tez ovqatı təlx, qəmli halda yanıma gələr, deyərdi ki, mən Nataşanın heç çeçələ barmağına da dəymərəm, mən kobudam, acıqlıyam, onu başa düşə bilmirəm, onun sevgisinə layiq deyiləm. O qismən haqlı idi: onlar tamamilə ayrı-ayrı adamlar idi, o özünü Nataşanın qarşısında uşaq kimi hiss edirdi, Nataşa özü də həmişə onu uşaq hesab edirdi. O Jozefina ilə olan tanışlığını mənə söyləyər, bundan peşman olduğunu, gözyaşı tökə-tökə bildirərdi, eyni zamanda yalvarardı ki, mən bunu Nataşaya deməyim. O bütün sirrini açıb söylədikdən sonra, bəzən mənimlə bərabər, qorxa-qorxa, əsə-əsə Nataşanın yanına gedərdi (mütləq mənimlə gedərdi, deyərdi ki, belə cinayətdən sonra Nataşanın üzünə baxmağa qorxuram, bu downloaded from KitabYurdu.org
168
işdə ancaq siz mənə kömək edə bilərsiniz), Nataşa da onun üzünə baxan kimi məsələnin nə yerdə olduğunu bilərdi. Nataşa onu çox qısqanırdı, bilmirəm, necə olurdu ki, onun bütün yüngül hərəkətlərini həmişə ona bağışlayardı. Məsələ həmişə belə olurdu: Alyoşa mənimlə bir yerdə içəri girər, qorxa-qorxa Nataşa ilə danışar, qorxu ifadə olunan bir mehribanlıqla onun gözlərinə baxardı. Nataşa da dərhal onun pis iş tutduğunu duyardı, ancaq bu barədə əvvəl özü danışmazdı, heç bir şey soruşmazdı, əksinə, elə o saat öz mehribanlığını daha da artırardı, daha artıq nəvazişkar və şən olardı. Lakin bu da nə bir oyun, nə də düşünülmüş bir hiyləgərlik idi: bağışlamaq, mərhəmət göstərmək, bu gözəl insana hədsiz dərəcədə zövq verirdi, sanki Alyoşanı əfv etmək işində xüsusi və incə bir gözəllik duyurdu. Doğrudur, onda məsələ yalnız Jozefinaya aid idi. Alyoşa onun belə həlim, mərhəmətli olduğunu görüb, daha özünü saxlaya bilməzdi, heç soruşmadan, elə o saat özü hamısını açıb söyləyər, tutduğu işdən peşman olduğunu bildirərdi, deyərdi ki, bununla ürəyimi boşaltmaq, əvvəlki kimi olmaq istəyirəm. Bağışlandığını görüb son dərəcə sevinər, hətta downloaded from KitabYurdu.org
169
bəzən sevincindən, duyduğu riqqətdən ağlayardı, Nataşanı qucaqlayıb öpərdi. Sonra da, elə o saat, yenə kefi açılardı, uşaqcasına bir ürək açıqlığıyla Jozefina ilə olan sərgüzəştini bütün təfərrüatı ilə danışar, qəhqəhə ilə gülərdi, Nataşaya təşəkkürlər edər, onu tərifləyərdi, axşam da fərəh və şənlik içində keçərdi. Elə ki, onun pulu qurtardı, başladı aldığı şeyləri satmağa. Nataşanın tələbi ilə Fontankada həm kiçik, həm də ucuz bir otaq tapdılar, ora köçdülər. Əşyalarını satmaqda davam edirdilər. Nataşa hətta öz paltarlarını satmağa, iş axtarmağa başladı. Alyoşa bunu biləndə son dərəcə məyus oldu. O öz-özünü qarğıyar, çığıra-çığıra deyərdi ki, mən özümə nifrət edirəm, lakin onun işə heç bir köməyi dəymirdi. İndi onların bu satılan şeyləri də qurtarmışdı, bircə Nataşa işləyirdi, onun da işinə çox az pul verirdilər. Lap ilk vaxtlarda, onlar hələ bir yerdə yaşayarkən, Alyoşa bunun üstündə atası ilə bərk dalaşmışdı. Onda knyazın Katerina Fyodorovna Filimonovanı (Qrafinyanın ögey qızını) öz oğluna alması fikri hələ bir arzu şəklində idi, lakin knyaz bu arzusunu yerinə yetirməyə çalışırdı. Alyoşanı downloaded from KitabYurdu.org
170
o qızın yanına aparırdı, deyirdi ki, çalış qızın xoşuna gəl. Ona həm təpinir, həm öyüd-nəsihət verir, həm də ciddi dəlillər gətirirdi, lakin qrafinya razılıq vermirdi, məsələ də buna görə baş tutmurdu. Onda knyaz da oğlunun Nataşa ilə olan əlaqəsinə qəsdən əhəmiyyət verməməyə, işin nə yerə gəlib
çıxacağını gözləməyə başladı. O, Alyoşanın yüngülməzac, dəmdəməki olduğunu bilirdi, buna görə də ümid edirdi ki, onun sevgisi tez bir vaxtda keçib gedəcəkdir. Alyoşanın Nataşa ilə evlənə bilməsi məsələsi, lap son vaxtlara kimi, knyazı çox az düşündürürdü. Bir-birini sevən bu gənclər isə öz evlənmələrini təxirə salır, knyazın razılıq verməsini, ümumiyyətlə, vəziyyətin dəyişməsini gözləyirdilər. Görünür, Nataşa bu barədə söz açmaq istəmirdi. Alyoşa gizlincə mənə dedi ki, atam belə bir hadisənin baş verməsinə, deyəsən, bir az sevinirdi də. Bu məsələdə Nikolay Sergeiçin alçaldılması onun xoşuna gəlirdi. Lakin rəsmiyyət üçün öz oğlundan narazı olduğunu bildirirdi. Alyoşaya, onsuz da çox az verdiyi pulu, daha da azaltdı (knyaz onlara həddindən artıq xəsislik göstərirdi), bunu da kəsəcəyi ilə onları təhdid edirdi. Ancaq çox downloaded from KitabYurdu.org
Yüklə 4,19 Mb. Dostları ilə paylaş:
|