F. M. Dostoyevski alçaldilmiş VƏ TƏHQİr ediLMİŞ İnsanlar
Yüklə 4,19 Mb. Pdf görüntüsü
|
456
hərəkət olardı. Nataşanı inandırırdı ki: “Əgər sən Katya ilə tanış olsan, elə o saat dostlaşarsınız, elə dostlaşarsınız ki, bir də heç ayrılmazsınız, onda daha bizim aramızda heç bir anlaşılmazlıq olmaz”. Bu fikir Alyoşanın xüsusilə xoşuna gəlirdi. Zavallı heç də yalan demirdi. O, Nataşanın nə üçün qorxduğunu başa düşmürdü, ümumiyyətlə, bayaq Nataşanın onun atasına dediyi sözləri yaxşı başa düşməmişdi. Yalnız onların dalaşdığını başa düşmüşdü, xüsusilə, bu bir daş kimi onun ürəyinə düşüb qalmışdı. Nataşa ondan soruşdu: – Sən məni atandan ötrü təqsirləndirirsən? Alyoşa acı bir hiss ilə cavab verdi: – Mən səni təqsirləndirə bilərəmmi, bir halda ki, bütün bu şeylərə özüm səbəb olmuşam, hər şeyə də müqəssir özüməm?! Sənin bu qədər acıqlanmağına mən səbəb olmuşam, sən də acıqlandığın üçün onu müqəssir görürdün, çünki məni təmizə çıxarmaq istəyirdin. Sən həmişə məni təmizə çıxarırsan, mən buna layiq deyiləm! – o həyəcanlanaraq bərkdən dedi. – Amma o, vallah, vallah, downloaded from KitabYurdu.org 457
müqəssir deyil! Bu məqsədləmi o bura gəlmişdi?! O bunumu gözləyirdi?! Lakin Nataşanın ona dərdli-dərdli, məzəmmətlə baxdığını görüb dərhal susdu: – Daha heç bir şey, heç bir şey deməyəcəyəm, bağışla məni! Bu şeylərə səbəb mənəm! Nataşa ağır bir hiss ilə sözünə davam etdi: – Alyoşa, o indi bizim aramızdan keçdi, həmişəlik bizim həyatımızı pozdu! Sən həmişə hamıdan çox mənə inanırdın, amma indi o sənin qəlbində mənə qarşı şübhə, etimadsızlıq yaratmışdır, sən məni müqəssir görürsən, o sənin qəlbinin yarısını mənim əlimdən almışdır. Bizim aramızdan qara pişik keçib. Bu ifadə Alyoşanın xoşuna gəlmədi: – Nataşa, elə demə. Niyə sən “qara pişik” deyirsən? Nataşa sözünə davam etdi: – O, saxta bir mehribanlıqla, yalançı bir alicənablıqla səni özünə cəlb etmişdir, indi bundan sonra o səni getdikcə mənim əleyhimə daha çox qaldıracaq. Alyoşa daha artıq qızğınlıqla dedi: downloaded from KitabYurdu.org
458
– And olsun sənin canına ki, yox! O acıqlanmışdı, ona görə də “tələsmişik” dedi, sən özün görəcəksən, lap sabah, bu günlərdə, o nə etdiyini başa düşəcək. Əgər o çox acıqlandığı üçün, doğrudan da, bizim evlənməyimizə icazə verməsə, onda, and olsun sənin canına, mən ona qulaq asmayacağam. Mənim bəlkə də, buna qüvvəm çatacaqdır... – birdən onun ağlına bir fikir gəldi, bundan ruhlanaraq çığırdı. – Bilirsən bizə kim kömək edəcək? Katya bizə kömək edəcək! Sən də görəcəksən, sən də görəcəksən ki, o necə gözəl insandır! O sənin rəqibin olmaq, bizi bir-birimizdən ayırmaq istəyirmi? Özün görəcəksən ki, o belə insan deyil! Sən bayaq bir söz dedin: guya mən elə adamam ki, elə evlənən günün səhəri aldığım qızı sevməyə bilərəm, sən bu barədə çox haqsız idin! Bunu eşidəndə mən yaman pis oldum! Yox, mən elə adam deyiləm, əgər mən Katyanın yanına tez-tez gedirdimsə də... – Alyoşa, bu nə sözdür? Nə vaxt istəyirsənsə, get onun yanına! Mən bayaq bunu demirdim. Mənim dediklərimin hamısını sən başa düşməmisən. Kim ilə istəyirsənsə, get downloaded from KitabYurdu.org 459
yaşa, xoşbəxt ol. Mən sənin qəlbindən, sənin qəlbinin mənə verə biləcəyindən artıq şey tələb edə bilmərəm... Mavra içəri girdi. – Yaxşı, çay gətirimmi? Zarafat deyil, iki saatdır samovar qaynayır, saat on birdir. Mavra bu sözləri kobud bir şəkildə, acıqlı-acıqlı dedi, aydın görünürdü ki, onun ovqatı təlxdir, Nataşaya da acığı tutmuşdur. Məsələ burasındadır ki, o, xanımı ərə getdiyi üçün (Nataşanı o çox sevirdi), çərşənbə günündən bəri böyük bir sevinc içində idi, gedib bunu evdə, məhəllədə, dükanda hamıya demişdi, hətta dalandara da demişdi. O lovğalana-lovğalana iftixarla deyirdi ki, knyaz çox mötəbər adamdır, generaldır, özü də yaman dövlətlidir, xanım qızdan razılıq almaq üçün özü xahişə gəlmişdi, bunun hamısını özüm öz qulağımla eşitdim, amma indi gör nə oldu, hamısı puça çıxdı. Knyaz acıqlanıb getdi, heç çay da vermədilər, məlum şeydir ki, bunun hamısının günahı xanım qızdadır. Mavra onun knyazla necə sərt-sərt danışdığını, ona necə hörmətsizlik etdiyini eşitmişdi. Nataşa:
downloaded from KitabYurdu.org 460
– Yaxşı, gətir, – dedi. – Bəs yeməyi necə, onu da gətirim? Nataşa özünü itirdi: – Yeməyi də gətir. Mavra deyirdi: – Hazırladıq, hazırladıq! Dünəndən bəri ayaq üstəyik, qıçlarımız qırılıb. Çaxır üçün Nevskiyə qaçmışam, indi də... – qapını acıqlı-acıqlı çırpıb getdi. Nataşa qızarıb qəribə halda mənə baxdı. Bu arada çay gətirdilər, yemək verdilər, süfrəyə qızardılmış quş, balıq, iki şüşə də gözəl Yeliseyev şərabı qoydular. Mən düşünərək öz- özümə dedim: “Görəsən, bu hazırlıq nə üçündür?” Nataşa stola yaxınlaşdı, hətta məndən də utanaraq dedi: – Vanya, bilirsənmi, bunu mən hazırlamışam. Hiss etmişdim ki, bu gün bizim söhbətimiz elə belə də qurtaracaq, necə ki qurtardı. Amma yenə fikirləşirdim, deyirdim ki, bəlkə belə qurtarmadı, bəlkə Alyoşa gələr, barışmaq istəyər, biz də barışarıq, mənim bütün şübhələrim əsassız olar, məni inandırarlar, bir də ki... hər ehtimala qarşı, downloaded from KitabYurdu.org Yüklə 4,19 Mb. Dostları ilə paylaş:
|