Gəncə 2016 Elmi redaktor: Rəyçilər: I e. d prof. Cavadov N.Ə
Yüklə 2,3 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- §4.2. Dövlət qulluqçularının inzibati-hüquqi statusu
xəssislərin və digər vəzifəli şəxslərin xidməti fəaliyyətlərini təmin edirlər. Onlar tərəfindən xidməti vəzifələrinin yerinə yetirilməsi üçün lazımi şərait yaradılır. Yardımçı heyətə aid edilən qulluqçular sənədləri tərtib edirlər və saxlayırlar, statistik və hesabat əməliyyatlarını və s. yerinə yetirirlər. Onların vəzifələrinə hüquqi əhəmiyyətə malik olan texniki əməliyyatların törədilməsi də daxil edilə bilər. Məsələn; orqana daxil olan təklif, ərizə və şikayətlərin dəftərxana işçisi tərəfindən qeydiyyata alınması hüquqi əhəmiyyət kəsb edir, çünki onların qeydiyyata alındığı gündən onların qanunvericiliklə müəyyən edilmiş baxılma müddətləri hesablanır. Yardımçı heyətə (tərkibə) texniki icraçılar, kar- güzarlar və s. aiddir. Dövlət qulluqçularını qulluğun müddətinə görə aşağıdakı növlərə bölmək olar; -
müəyyən olunmuş müddətə vəzifəyə təyin edilən dövlət qulluqçuları (məsələn: inzibati vəzifələri tutan dövlət qulluqçuları); -
müəyyən olunmuş müddətə vəzifəyə seçilən və təyin edilən dövlət qulluqçuları (məsələn: siyasi vəzifələr tutan dövlət qulluqçuları); -
sınaq müddətinə vəzifəyə təyin edilmiş dövlət qulluqçuları. İxtisas dərəcələrinə görə dövlət qulluqçularının növləri: -
-1, II və III dərəcə dövlət müşavirləri; -
dövlət qulluğunun baş müşaviri; -
dövlət qulluğunun kiçik müşaviri: -
dövlət qulluğunun I dərəcə referenti: i 60 - -
dövlət qulluğunun II və III dərəcə referenti: -
dövlət qulluğunun kiçik referenti. Bundan əlavə, dövlət qulluqçularının qanunvericilikdə başqa təsnifat meyarları və növləri və nəzərdə tutulur. Məsələn, DİO-nin əməkdaşları sıravi və rəhbər heyətə bölünür. Yuxarıda göstərilən dövlət qulluqçularının təsnifatının analizi belə bir qanunauyğun nəticəyə gətirib çıxarır ki, dövlət qulluqçularının hamısı vəzifəli şəxslərə aid edilə bilməz. Ona görə də inzibati qanunvericilikdə “vəzifəli şəxs” anlayışı vəzifə anlayışdan irəli gəlmir, belə ki, bütün dövlət qulluqçuları dövlət orqanlarında müəyyən vəzifə tuturlar. Vəzifəli şəxs anlayışı xüsusi vəzifə səlahiyyətlərinin, yəni hüquqi nəticələr yaradan hərəkətləri həyata keçirmək hüququnun mövcudluğu ilə xarakterizə edilir. 4
% §4.2. Dövlət qulluqçularının inzibati-hüquqi statusu Bütün dövlət qulluqçuları hüququn subyektləri sayılır və aydın məsələdir ki, onların müəyyən hüquq və vəzifələri mövcuddur. İlk
növbədə, Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası ilə təsis edilmiş insan və vətəndaş hüquq və azadlıqları, başqa normativ - hüquqi aktlarla müəyyən edilmiş digər hüquq və vəzifələr, eyni zamanda, dövlət vəzifəsini tutduğu andan o, xüsusi dövləti- xidməti münasibətlərin subyekti olur; ona xüsusi hüquq və vəzifələr verilir və bunların yerinə yetirilməsinə görə üzərinə məsuliyyət qoyulur.
Bununla yanaşı, dövlət qulluqçularına verilən hüquq və vəzifələrin iki qrupa ayrılması zəruridir: a)
b)
tutduğu vəzifənin səlahiyyətlərini müəyyən edən hüquq və vəzifələr. Dövlət qulluqçularının ümumi hüquq və vəzifələri ilk dəfə olaraq Azərbaycan Respublikasının “Dövlət qulluğu haqqında” qanununda öz əksini tapmışdır. Bu hüquq və vəzifələr II və III kateqoriya dövlət orqanlarının qulluqçularına aid edilir. I kateqoriya dövlət orqanlarının qulluqçularının hüquq
və vəzifələri Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası ilə, həmçinin xüsusi qanunvericilik aktları ilə müəyyən edilir. Hər bir dövlət qulluqçusu tutduğu vəzifədən asılı olmayaraq aşağıdakı hüquqlara malikdir: -
vəzifə borcunu yerinə yetirmək üçün dövlət orqanlarından, ictimai birliklərdən, müəssisə, idarə və təşkilatlardan müəyyən edilmiş qaydada lazımi informasiya və materiallar tələb etmək və almaq; -
etmək hüququna malik olan vəzifəli şəxsdən öz qulluq vəzifələrini yazılı surətdə təsbit edilməsini və onların icrası üçün şəraitin yaradılmasını tələb etmək; -
dövlətdən maaş almaq; -
ixtisasının artması və qulluq vəzifələrinin yerinə yetirilməsinə münasibəti nəzərə alınmaqla qulluqda irəli çəkilmək və ya dövlət maaşının məbləğinin artırılması iddiasında olmaq ; «
62 - -
elmi və yaradıcılıq fəaliyyəti ilə məşğul olmaq, işlədiyi dövlət orqanı rəhbərinin imzası ilə pedaqoji və başqa ödənişli fəaliyyətlə məşğul olmaq; * əmanətlərdən (depozitlərdən), qiymətli kağızlardan, rentadan və icarədən gəlir götürmək; -
işə tikilməsi əsas olan rəylər və digər sənədlərlə tanış olmaq, habelə öz izahatlarının şəxsi işə tikilməsini tələb etmək; -
etmək üçün xidməti tədqiqat aparmasını tələb etmək; -
müvafiq orqanlarda və məhkəmələrdə öz qanuni hüquqlarının mənafeyini müdafiə etmək; -
-
işlədiyi dövlət orqanının rəhbərindən aldığı icrası məcburi olan, göstəriş və ya əmrin qanuniliyi və dürüstlüjdi dövlət qulluqçusunda şübhə doğursa, həmin göstərişin və ya əmrin yazılı şəkildə ona verilməsini tələb etmək ; -
qanunvericilikdə başqa hal nəzərdə tutulmayıbsa və bu dövlət qulluqçusu flınksiyalarının icrası ilə bir araya sığmayan deyilsə, ictimai birliklərdə üzv olmaq; -
qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş qaydada dövlət vəsaiti hesabına təhsil almaq və müvafiq təlim keçmək, habelə təhsil məqsədilə məzuni}q/ət almaq; -
qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş hallarda və qaydada məzuniyyətlər (sosial məzuniyyətlər, özünün və ya ailə üzvlərinin müalicəsi ilə əlaqədar və elmi məzuniyyətlər), özünün və ya ailə üzvlərinin əlilliyi ilə əlaqədar pensiyalar və müavinətlər almaq; -
dövlət qulluğunda irəli çəkilmək hüququ. - 63 - Yüklə 2,3 Mb. Dostları ilə paylaş:
|