Solmaz Muxtarova
164
qanqaraçılıqdan başqa bir şey deyil. Amma necə olsa, adamın
əsəblərini qıcıqlandırır. Mahir kimilərinin meydanda at
oynatması kimi haqsızlıqla barışmaq çətindir. Az qala öz-özünə
nifrət edirsən.
Mirzə özünü elə apardı ki, guya heç nə olmayıb, hətta
həmişəkindən fərqli olaraq Mahirlə rastlaşanda gülümsədi:
“Filan-filan oğlu! Yəqin ki, sənin də axırını görmək mənə
qismət olar. Bu gedişlə çox uzağa getməzsən...”
Bir neçə gün sonra direktorun yanında şikayət məktubu
ilə bağlı geniş müşavirə keçirildi. Mirzə görülən işlər barəsində
izahat verdi. Sonra qərara alındı ki, anbara yığılan bütün
siyirtmələr təkrarən yoxlanılsın, qüsurların aradan qaldırılması
üçün tədbirlər planı işlənilsin, sexlərdə nəzarət gücləndirilsin.
Bu işə ümumi cavabdehlik baş mühəndislə Mirzəyə həvalə
edildisə də, hər bir məsul işçiyə konkret bir sahə tapşırıldı,
kimisi istehsal sahəsinə, mexaniki sexlərə, kimisi montaj
sexinə, kimisə sınaq sahəsinə, kimisi də kəski alətlərinin
keyfiyyətinin təmin edilməsinə. Bu, çoxlarına sərf etməsə də,
zavodda yeni bir iş metodu fəaliyyətə başladı.
Bir neçə gün sonra isə zavoda Başqırdıstanın Neft
Emalı zavodunun rəhbərliyi tərəfindən məktub gəldi. Mək-
tubda ezamiyyətdə olan işçilərin hər birinin adı, familiyası
göstərilməklə işgüzarlığı qeyd edilirdi. Həmçinin onlara
təşəkkür elan edilməklə yanaşı Mirzəyə yüz manat, qalan iki
nəfərin hər birinə isə yetmiş manat olmaqla mükafat da əlavə
edilmişdi.
Həmişəki qaynar həyat davam etməkdə idi. Səhər
səkkizdən axşam səkkizə kimi Mirzə sexlərdə ayaq döyürdü.
Dəzgahların səsi, neft qoxulu ağır hava, hər addımbaşı ortaya
çıxan çətinliklər, mübahisələr, bir tərəfdən də Mahirlə arasında
gedən soyuq müharibə. Mirzə ağır yük altında idi. Bəzən
daşımağa gücü çatmırdı. Axşamlar ayaqlarını çəkə-çəkə evə
dönürdü. Danışmağa da heyi olmurdu.
Ağ göyərçinlər həsrəti
165
– Belə getsə, bir azdan uşaqların səni tanımayacaq! –
deyə yoldaşı Yasəmən tez-tez gileylənirdi.
– Sən narahat olma, uşaqlar məni tanımaz, yenidən tanış
olarıq. Deyərəm ki, salam mənim balalarım, mən sizin
atanızam, gəlin tanış olaraq.
– Mirzə, mən zarafat etmirəm. İşin öz yeri var, ailənin
öz yeri. Mən nə qədər istəsəm də, sənin yerini verə bilmərəm.
Atanın öz yeri var. Odur ki, az da olsa uşaqlarına vaxt
ayırmalısan.
– Yasəmən, sən haqlısan. Amma istehsalatda başqa cür
mümkün deyil. Mən sıravi işçi deyiləm ki, iş günü başa çatan
kimi papağımı başıma qoyub çıxım aradan. Bilirsən ki, mən
bunu edə bilmərəm, bu mümkün deyil.
– Özün bilən məsləhətdir. Amma yadından çıxarma ki,
sənin də ailən, uşaqların var.
– Əzizim, mənim uşaqlarımın sənin kimi anası var. Mən
sənə inanıram və başa düşürəm ki, sənin işin heç də
mənimkindən asan deyil.
Beləliklə, həyat adəti üzrə öz xoş məqamları, yaxşı-
yaman güzaranı ilə ötüb gedirdi. Hər kəs bu dünyada nə isə
etməyə çalışırdı. Qayğısız uşaqlığını yaşayan, təhsil alan, elmlə
məşğul olan, əmək sahəsində, kolxoz tarlalarında əzmlə
çalışanlar öz məqsədləri uğrunda vuruşurdu. Burda qəribə heç
nə yox idi. Dünya lap qədimlərdən belə olub. Insan zəhməti,
insan əqli ilə həyat gün-gündən dəyişir, hər kəs bacardığı işlə
məşğul olur. Kimisi həyatda öz yerini tapır, kimisi də ömrünün
axırına kimi nə isə hey axtarır.
Mirzə bu barədə tez-tez fikirləşirdi və onun fikrincə hər
bir körpə bu dünyaya gələndə özü ilə bu dünyaya sonralar verə
biləcəyi “nə isə” gətirir. Uşaq böyüdükcə bu “nə isə” də
böyüyür. Sonra da hər kəs öz işi, öz əməli ilə bacardığını bu
dünyaya verir və əvəzində də bu dünyadan da nə isə alır – az,
ya da çox. Qəribə də olsa, bu da insanı çox vaxt qane etmir.
Solmaz Muxtarova
166
Dünyadan daha çox gözləyir, daha çox istəyir. Əlləşir-vuruşur,
yaxşı yaşamaq üçün əlindən gələni edir, amma alınmır. Çox
şeylər alınmır. Kimlərsə bəxtəvər, firavan həyat sürür, kimlərsə
zillət içində. Sən də günahkar axtarırsan. Günah kimdədir? Bu
yaşadığın dünyada, yoxsa insanlarda? Baş açmaq olmur. Axı
dünyanı da idarə edən insanlardır. Əgər dünya insanların
əlindədirsə, niyə dünya bu günə qalıb? Niyə? Cavab tapa
bilmirsən. Zaman elə gətirir ki, insan öz yaşadığı dünyasına
sığa bilmir. O, yeni dünyanın arzusunda, yeni bir dünyanı
qurmaq uğrunda mübarizəyə qalxır. Nə isə axtarır, nə isə
gözləyir.
Söhbət heç də xırda məsələlərdən getmirdi. Yeni dünya
qurmaq xülyası xırda məsələ deyildi. Mirzə də çoxları kimi lap
uşaqlıqdan bu böyük dünyanın böyük insanlarının onlara vəd
etdiyi “firavan” günün nə vaxt gəlib çıxacağını gözləyirdi.
Doğrudur, arada zaman onu sınağa çəkib ümidlərinə kölgə
salırdı. Amma Mirzə bu qara fikirləri özündən uzaqlaşdırmağa
çalışırdı. “Axı bu necə ola bilər?! Yox, bu ola bilməz!..” Çünki
onun həyatda gözlədiyi xırda-para məsələlər çox olub. Bəzisi
baş tutub, bəziləri də yaddan çıxıb gedib. Çünki xırda
məsələlərin dərdi də xırda olur, ağrısı da az olur, ona görə də
yadda qalmır. Amma elə şeylər var ki, adamın ürəyinə düşüb
həmişəlik onunla qalır, onunla birgə axşamlar yastığa baş
qoyur, sabahı da onunla bir açır. Nə qədər istəsən də, bu
fikirləri beynindən çıxara bilmirsən. Yeni bir dünya... Firavan
həyat, xoş güzəran... Hamı kimi sən də gözləyirsən.
Bəlkə də Mirzənin atası olsaydı, o, bu qədər əzab
çəkməzdi. O, yetim idi. Bu yükü çiynində daşıyırdı. Bir tə-
rəfdən də ehtiyac. Çox vaxt ağrılarını biruzə vermək istəmirdi,
çalışırdı şux görünsün. Çoxları kimi onun da atası müharibədən
qayıtmamışdı. Eləcə itkin kağızı gəlmişdi. “Əgər həlak olsaydı,
qara kağızı gələrdi. Deməli, həlak olmayıb...”
Dostları ilə paylaş: |