Roman, povestlər
Yüklə 3 Mb.
|
468 deyilik. Deməli, yarış hissi yoxdur sizdə, qalib gəlmək əzmi, iradə, inad, qüvvə yoxdur. Gücsüzlərin təsəllisidir sizin təsəlliniz; odur ki, həmişə güclülərin kölgəsində daldalanıb qalacaqsınız. Əşi, bir toxta görək, elə qızışırsan ki, bu daxili mükalimədə... Nə xəbərdir, nə olub belə, bütün bu şeyləri ürəyivə salırsan, işin-gücün qurtarıb? On beş iyirmi dəqiqəlik yolda tək qalmaq imkanın var, beyninə doldurursan cürbəcür həşəratı... Qoy yayınsın fikirlərin, ətrafa, yollara, çöllərə bax. —Qasım, necə bilirsən, çatacayıq? Təyyarə on beş dəqiqədən sonra enir ha? —Ayıb sözdür ki, Fuad qədəş. Kimi qarşılamağa gedirik belə? —Xaricilərdir. —Uşaqlar danışırdı axı... Deyir on beş ölkədən amerikanski arxitektorlar gəlir, hə? Fuad güldü: —Ay səni Qasım, səndən də sözlər çıxır e! Necə yəni on beş ölkədən amerikanski arxitektorlar? Amerikanski arxitektor Amerikadan gələr də... Amma bu gələnlər Amerikadan deyil, Demokratik Almaniyadandır... —Day keç xətamızdan da, Fuad qədəş, bisavad adamlarıq... "O səfər Oqtay nə desə yaxşıdır, deyir"... —Fuad qədəş, sağlığıvıza qismət olsun, əmiri evdir ha... Fuadgilin yaşadıqları binanın qabağından keçirdilər. Şövqünün layihəsiylə tikilmişdi bu ev... Şövqü özü də burda yaşayırdı, Fuadgillə eyni blokda, iki mərtəbə yuxarı — Fuadgil beşdə idilər, Şövqü yeddidə... Əvvəllər Fuadgil yeddidə, dörd otaqlıda idilər. Şövqügil beşdə — beş otaqlıda. Bilqeyis xanım rəhmətə gedəndən sonra Şövqü: tək adamam, beş otaq nəyimə lazım, — dedi, — həm də arvaddan sonra bu mənzilə girəndə yaman xiffət eləyirəm. — O vaxt Ceyhun da təzə olmuşdu, Fuadgilin ailəsi böyümüşdü. Bir sözlə, Fuadgil beş otaqlıya köçdülər, Şövqü isə onların dörd otaqlı mənzilinə daşındı... Bina, doğrudan da yaraşıqlı bina idi... Kim deyirdi ki, bu sərt
469 konstruksiyalı, şüşə-beton qutunu — həmin o "tort" binaları tikən memar layihələşdirib? Şövqünün professionallığına söz ola bilməzdi... Neçə ildir bu mənzilləri dəyişdirdikləri? Bilqeyis xanım ölən il. Ceyhun olan il. Nə dəhşətli il idi, ay aman... Şövqünün başına o əhvalat da həmin il gəlmişdi... Bəlkə elə Bilqeyis xanımın ömrünü də qısaltdı o əhvalat. Bədbəxt arvad yamanca qorxmuşdu, ürək-göbəyini yemişdi vahimədən. O vaxtlar Şövqü maşın sürərdi. Özü sürərdi. Elə o vaxtdan birdəfəlik tərgizdi sükan arxasına keçməyi. Bir gün Bilqeyis xanımla bağdan qayıdırmışlar... Binəqədinin yanında cavan bir oğlanı basmışdı maşın... Yazığın canı elə oradaca çıxmışdı... Bilqeyis xanım lap başını itirmişdi, amma Şövqü özünü çox sakit və təmkinlə aparırdı... Bilqeyisi gətirib evlərinə çatdırdı, Fuadgilə zəng elədi, dedi Rumiyyəyə bir şey demə, boyludur, ona pis təsir edər, amma özün gəl, bir-iki saat Bilqeyis xalanın yanında otur, ona ürək-dirək ver, qoyma həyəcanlansın, mənim təcili işim var, getməliyəm. Fuad bu iki saatı Bilqeyis xanımın yanında olmazın əziyyət çəkdi, hər on dəqiqədən bir arvad qışqırıb qəşş edirdi, Fuad həkim, təcili yardım da çağıra bilmirdi, Şövqü tapşırmışdı ki, məbadə səs-küyə salasız... Fuad özü həkimlik etməli olurdu, qəndin üstünə valeryan damcıladıb birtəhər Bilqeyis xanımın ağzının içinə qoyurdu, su gətirirdi, üzünə su səpir, ayıldır, "əşi, bir toxtayın görək, nə olacaq Şövqü Camaloviçə ki?" deyə ovutmaq istəyirdi arvadı... Bilqeyis xanım isə yalnız: "Saat, saat" — deyə sayıqlayırdı və yenidən qışqırıb qəşş edirdi... Fuad sonralar bildi ki, maşın altında qalan oğlanın qol saatı varmış və oğlan təkərin altına düşəndə saatı sol yanağına yapışıb, həkk olub qalıb... Bilqeyis xanım da meyitin sifətini görmüşdü, qana qərq olmuş sifətini və sol yanağına həkk olmuş saat siferblatını... Şövqü iki saatdan sonra qayıtdı, gözləri çuxura düşmüşdü onun da, saqqalı qeyri-adi bir sürətlə uzanmış və elə bil bu qısa vaxt ərzində tamam ağarmışdı; bəlkə də Fuada elə gəlirdi...
470 Ancaq Şövqü arvadına: — "Di sakit ol, — dedi. — Sakit ol, hər şey yaxşı olacaq?…U Deyir, təqsir öləndədir... Demə içibmiş, halay-valay vururmuş, özü gəlib girib maşının altına... Şövqü ölənin ailəsinə də çox maddi yardım göstərdi... Bir sözlə, sovuşub getdi bu məsələ, dilə-dişə də düşmədi... Çox adam heç indiyəcən eşitməyib bu əhvalatı... Amma bir ay sonra Bilqeyis xanım rəhmətə getdi. Nə dəhşətli günlər idi, ilahi. Niyə bu gün mənim yadıma, ancaq pis, ürək ağrıdan şeylər düşür... Rumiyyənin qarnı burnunda idi... Anasının tabutunu qucaqlayıb hönkür-hönkür ağlayırdı... Fuadın anası ona yanaşdı, tabutdan aralamaq, ovutmaq istədi, çiyinlərini qucaqladı... Bu səhnə indiyə kimi Fuadın gözləri qarşısındadır: Rumiyyə o qədər adamın içində kobud bir hərəkətlə Çərkəzin əllərini çiynindən atdı, bərkdən: "Əl çəkin məndən!" — dedi. Əlbəttə elə məqamda, Rumiyyəyə nə demək olardı, dərddən lap ağlı çaşmışdı, amma hər halda... Çərkəz uddu, bir şey demədi, kirimişcə kənara çəkildi. Bilqeyisi basdırıb qəbir üstündən qayıdandan sonra da onlara gəldi, mətbəxə keçdi, gələn qonaqlara çay paylamaq, ev-eşikdə əl tutmaq istədi... Arada bir də Rumiyyəyə yanaşdı: "Qızım, bir toxta, ölənlə ölmək olmaz, özünə yazığın gəlsin, — dedi — qarnında da balan var". Rumiyyə kəskin ədayla üzünü yana çevirdi, gələnlərdən kiminləsə bərkdən danışmağa başladı.. Çərkəzin sözü ağzında yarımçıq qaldı. Gecə isə Rumiyyə Fuada: "Anana de ki, mənə təsəlli-zad verməsin, — dedi, — öz dərdim özümə bəsdi..." — Rumiyyənin gözlərində elə dərin bir iztirab vardı ki, Fuad etiraz edə bilmədi. "Çaynan-zadnan da işi yoxdur, Köməkçi çoxdur, paylayarlar". Çox sonralar bir dəfə hardansa söz düşdü, Şövqüylə bu barədə danışdılar. Şövqü belə izah etdi ki, həmişə Bilqeyisin gətirib-apardığı stəkan-nəlbəkini başqa adamın əlində görmək ağır olub yəqin Rumiyyə üçün; qonşu, yad adam başqa məsələ... Amma yaxın qohum, Çərkəz bacı, Bilqeyisin qab-qacağını işlədərkən nə isə doğrudan
Yüklə 3 Mb. Dostları ilə paylaş:
|