Tarixin göy qübbəsini işıqlandıranlar
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Məhəmməd peyğəmbər
161 edilmiş Hasdrubalı seçdi. Onun sərəncamında 20 min döyüşçü var idi. Şəhərlilər vətəni tərk etməmək üçün mübarizəyə hazırlaşırdılar. Qadın saçlarından kəndir toxunurdu. Gəmilər qayırmaq üçün mis heykəlləri əridirlər və ictimai və özəl evlərdən ağac hissələri sökürdülər. Qadınlar bütün öz bəzək şeylərini silah və ərzaq almağa verirdilər. Müharibə 149-cu ildə başlayıb, üç il çəkdi. Onu, 149-cu ildə vəfat edən Katon görmədi. Bu dövrdə Hasdrubalın qorxaqlığı və acgözlüyü üzə çıxdı. 146-cı ilin yazı başlayanda Karfagenin limanlarından biri olan Kotonun mühasirəsinə başlandı. Buna Stsipion Emilian başçılıq edirdi. Romalılar şəhərə daxil oldular və ələ keçirdikləri qızılı bölüşməyə başladılar. Hər evi romalılar hücumla alırdı. Emilian şəhəri yandırmağı əmr etdi. Yanğından dəhşətli mənzərə yaranmışdı. Evlərin daşları ilə birlikdə küçələrə həm ölü, həm də diri qoca, qadın və uşaq tökülürdü, onlar dəhşətli haray qoparırdılar. Adamlar zibil kimi çalaları doldurmuşdu. Çapılan atlar adamların üzünü və kəllələrini yarırdı. Bu qanlı orgiya altı gün davam etdi. Emilian icazə verdikdən sonra Birsa qalasından 50 min adam çıxdı. Hasdrubal bu vaxt gizli qaydada Emilianın yanına qaçdı. Şəhərin alovunda onun öz uşaqlarını öldürmüş arvadı həlak oldu. Polibinin yazdığına görə, Emilian Homerin şeirini deyir: “Bir gün gələcək və müqəddəs Troya məhv olacaq Onunla Priam və nizə gəzdirən xalqı məhv olacaq”. Polibi ondan soruşdu: “Bununla nə demək istəyirsən?” Emilian cavab verdi: “Yaxşı, lakin mən qorxuram ki, Roma haqqında da bir gün belə bir xəbər gətirəcəklər”. Karfageni tutduqdan sonra Emilian əsgərlərinə bir neçə gün ərzində şəhəri qarət etməyə icazə verdi. Onlara yalnız məbədlərdəki qızıla və gümüşə toxunmaq qadağan olunmuşdu. Romalılar Karfagenə kömək etmiş şəhərləri dağıtdılar, Karfagenin öz xarabalıqlarını isə yer üzündən sildilər. Şəhərin salındığı yer şumlandı və bir daha məskunlaşmadı. Yuli Sezarın vəsiyyəti ilə Avqustun bir əsr yarım sonra əsasını qoyduğu Roma koloniyası olan Karfageni qonşuluqda tikdilər. 162 Karfagen dağıdıldı, çünki Hannibal inadkarlıqla Romanı məhv etmək istəyirdi, çünki senatda yeni Kannın, yeni Hannibalın “əbədi şəhərin” qapılarında dayanmasından qorxurdular. Hannibal şəxsiyyəti heç şübhəsiz, o dövrün hadisələrinə öz damğasını vurmuşdu və bir sıra hallarda onun hərəkətləri onların istiqamətini müəyyən edirdi. Kanna qədər olan Hannibalın qalibiyyətli gedişi onun rəqiblərindən yuxarı olan yüksək sərkərdəlik keyfiyyətlərini aşkara çıxarır. Onun müasirlərinə Trazimen gölü və Kann yaxınlığındakı döyüşlər və parlaq qələbələr çox böyük təsir bağışlamışdı. Təsadüfi deyildir ki, Napoleon Hannibalın sərkərdəlik sənətinə yüksək qiymət vermişdir. Lakin işğalçılıq siyasətini nəzərə alsaq, Hannibal Attila, Çingiz xan və digər qəsbkarlarla bir sırada dayanır. Onlar məğlub edilmiş xalqların sümükləri üzərində öz ağalıqlarını od və qılıncla qururdular. Lakin onu fərqləndirən cəhətlər də az deyildi. Hannibal həm də ədəbiyyatçı və mütəfəkkir idi. Hannibalın sümüyü, onun dostlarınınkı və düşmənlərininki kimi torpaqda çürümüşdür. Dünyaya ağalıq etmək üstündə mübahisə edən dövlətlər məhv olmuşlar, nə puniyalılar, nə romalılar vardır. Hannibaldan bizi 2200 illik zaman məsafəsi ayırır. Böyük “işğalların” motivlərini də zaman gözə görünməz toza, ilğıma çevirmişdir. Hannibal da işğalçı kimi hələ öz ömründə əhəmiyyətini itirsə də, insan ağlında himn kimi səslənən sərkərdəlik istedadı və cəsarəti ilə yaddaşlarda yaşamaqda davam edir. 163 Məhəmməd peyğəmbər İslam dininin yaradıcısı, müsəlmanların müqəddəs kitabı olan Quranda Allahın elçisi – rəsulu kimi göstərilən Məhəmmədin şöhrəti Ərəbistan yarımadasının kiçik bir nöqtəsində on dörd əsr bundan əvvəl yaransa da, zaman və məkan hədlərini dağıdıb, görünməmiş miqyas aldı. İslam bayrağı indi dünyanın böyük əraziləri üzərində dalğalanır və bu Məhəmmədin ölməzliyindən xəbər verir. Ərəblər öz torpaqlarının tarixini qədim dövrlərə, az qala ilk insanın yaşadığı vaxta aparıb çıxarırlar. Onların bu iddialarına Bibliyanın “Başlanğıc” kitabının səhifələri də kömək edir. Abrahamın misirli kənizi olan Aqardan (Hacərdən) İsmail adlı oğlu oldu. İsmaildən əmələ gələn nəsil Ərəbistana sahib oldu. Ərəblər alaçıqda yaşayırdılar və səhraları öz gəmiləri olan dəvələrlə üzüb keçirdilər. Lakin oturaq həyat tərzi keçirən ərəb tayfaları da az deyildi. Təbiət ərəbi öz taleyi üçün tərbiyə etmişdi. Təbiət də Məhəmməd adlı dahini ona bəxş etməklə parçalanmış tayfaları birləşdirən, Şərqin və bütün dünyanın tarixinə mühüm töhfə verən bir xalqı formalaşdırdı. Lakin Məhəmməd ideyaları bu coğrafi məkandan çox uzaqlara çıxdı və böyük əraziləri fəth etməyə başladı. Məhəmmədin 570-ci ildə anadan olması güman edilir. O, igid və məşhur Qüreyş tayfasından idi. Bu tayfa iki qardaşdan – Haşim və Əbdi-Şəmsdən yaranan iki qola bölünürdü. Məhəmmədin ulu babası Məkkənin xeyirxah adamlarından biri sayılan Haşim idi. Şəhərin özünə gəldikdə o dağlıq bir yerdə tikilmişdi və əvvəllər ərzaq azlığından əziyyət çəkirdi. Ona görə də Haşim ildə ətraf ölkələrə iki karvan göndərirdi və Məkkə ticarət şəhərinə çevrilmişdi. Haşim həm də Kəbənin mütəvəllisi, mühafizəçisi idi. Ərəblər bu ali müqəddəs yerə sitayişə axışırdılar. Haşim öldükdən sonra oğlu Əbdül-Müttəlib onun davamçısı oldu, şəhəri Abissiniya xristian knyazlarının təcavüzündən xilas etdi. Əbdül-Müttəlibin adları tez-tez çəkilən beş oğlundan böyüyü Əbu Talib, kiçiyi isə Abdullah idi. Digərləri Əbu Ləhəb, Həmzə və Abbas idi. Sevimli kiçik oğul öz tayfalarından olan Əminəyə evləndi və nikahdan ilk və yeganə övlad kimi Məhəmməd dünyaya gəldi. Bu rəblüləvvəl ayının on ikinci günündə baş verdi. Babası Qüreyşlilərin bütün Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|