Tofiq Xəzər



Yüklə 4,78 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə172/229
tarix13.12.2017
ölçüsü4,78 Mb.
#15422
növüYazı
1   ...   168   169   170   171   172   173   174   175   ...   229

www.kitabxana.net

 – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 



2017 

 

758 

E-antologiya: 

çağdaĢ filoloji materiallar

 

 

«Qanıq nəsli diri-diri kiĢiyə ehsan verirdilər, qapı - qapı 



paylayırdılar ki, Dursun ağaya allahın yazığı gəlsin, alsın 

canını.... Canı gəlib boğazına yığıĢmıĢdı, səsi də ona görə 

belə qorxunc idi. PiĢiklər bu səsin qorxusundan ağaca 

dırmaĢmıĢdı, atlar kiĢnəyə-kiĢnəyə kəndi dörd dolanırdı. 

Dursun ağa dilini bağlayıb acından öldürdüyü atları 

görürdü. 

Qarakəllə kökünün duzluq daĢlarına ağı töküb qırdığı 

sürüləri görürdü. 

Atla ayaqladığı uĢaqları, qarnını yırtdığı qarıları, yediyi 

haramları görürdü, ona görə də ölə bilmirdi. 

Dursun ağanın ruhu it olmağa hazırdı, təki ağzından çıxa 

biləydi.» 

Ancaq qorxurlar həm də Qarakəllələrdən Qanıqlar, 

qorxuyla yaĢayırlar, qorxuyla da ölürlər çox vaxt, 

qorxurlar təmiz kökdən, soydan, qədim eldən: qorxurlar 

dirilərdən. 

«Bir Ģeyi bilirdilər ki, nə olubsa yenə Qarakəllələrdən 

olub. 


Obanın yüz yaĢlı qocaları, qarıları bu səksəkəyə üçcə gün 

dözə bildilər. Bir-birlərinə Baxa-baxa canlarını tapĢırdılar. 

Öləndə də qorxa-qorxa öldülər, öldüklərindən də 

qorxurdular. 




www.kitabxana.net

 – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 



2017 

 

759 

E-antologiya: 

çağdaĢ filoloji materiallar

 

 

Eləcə də qorxduqlarından bağıra-bağıra öldülər. 



Qalanların üzündən bu qorxu uzun illər çəkilmədi.» 

DəhĢətli qorxaqlıq var yağılıqda!.. 

Qayıtma 

Elinə qayıdırlar Eldən köçənlər! 

Qayıdırlar ki, köç eləsinlər Doğmalığa... 

 

 



 

 

 



Hökm 

 

Əzəli bir hökmü var Dünyanın: 



«Ġnsan haqqdır!» 

Qaranlıqlar Yarılsın! 

Yükümüzdən Böyük Fərəhimiz Yoxdur! 

 

20 GünəĢ ayı, 10-cu il, Bakı  



(20 mart 1987-ci il) 

 

 



 

 



www.kitabxana.net

 – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 



2017 

 

760 

E-antologiya: 

çağdaĢ filoloji materiallar

 

 

 



Kursivlər hər yerdə bizimdir - A.A. 

Əsəri redaksiyaya ĠĢıqlı Atalı təqdim edib. 

 

  

  



  Rüstəm KAMAL 

CAVANġIR YUSIFLI: ÖMRÜN POETIK SIXLIĞI 

 

 

    



  

 

  



  

 “Mən ədəbiyyatĢünas deyiləm, mən tale adamıyam” 

V.Sklovskinin B.Eyxenbayma məktubundan 

CavanĢir Yusiflinin ədəbi taleyi ona qardaĢı, görkəmli 

tənqidçi Vaqif Yusiflinin “CavanĢir” adını verən gündən 

baĢlayıb. Deməli, CavanĢir düz əlli ildir ki, 

ədəbiyyatdadır. 

Bir neçə yerdə və dəfələrlə demiĢəm, indi də təkrar 

edirəm: CavanĢir Yusifli ədəbiyyat haqqında, bədii mətn 

və əsər haqqında fərqli nəzəri təcrübələr və ənənələr 




www.kitabxana.net

 – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 



2017 

 

761 

E-antologiya: 

çağdaĢ filoloji materiallar

 

 

kontekstində düĢünə və yaza bilən beĢ - altı 



filoloqumuzdan biridir. 

CavanĢir mətni (bəzən ”tekst” yazır) çox sevir. Mətnlə 

davranmağı , iĢləməyi bacarir. 

Onun sevdiyi filoloji mövqe - kontekstinin (estetik, 

ideoloji ... .) tapılması və mətnin (R.Bart kimi, o da mətnlə 

əsəri fərqləndirir) hüdudlarını və “sıxlıq dərəcəsini” 

göstərməsidi. 

Sevdiyi Ģairlərin (Nəsimi, Ə.Kərim...) yaradıcılığına 

Tınyanov prinsipini -“Ģeir sırasının sıxlığı” prinsipini 

tətbiq edir. CavanĢir semantik əlaqələri yalnız qonĢu 

sözlər arasında, sətirdə, beytdə deyil, bütövlükdə Ģeirin 

simmetrik yerləri arasında da aparır. 

ÇağdaĢ poeziyamızın istedadlı nümayəndələrinə həsr 

olunmuĢ məqalələrini xatırlamaq və gözdən keçirmək 

kifayətdir. Poeziya haqqında ən yaxĢı yazanlardan biridir 

CavanĢir. 

Onu poeziyada “dilin arxa planı” maraqlandırır. Onu 

yaxın-uzaq sətirlərin, obrazların gizli əlaqələri, mənalar 

mübadiləsi və s. maraqlandırır. 

CavanĢirin bütün cəhdləri XX əsr Azərbaycan 

poeziyasının iyerarxiyasını anlamağa yönəlib. 

Yazılarından və söhbətlərindən gəldiyim qənaət budur: bu 




www.kitabxana.net

 – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 



2017 

 

762 

E-antologiya: 

çağdaĢ filoloji materiallar

 

 

ədəbiyyatda hər kəsin yerini gözəl və dəqiq bilir.Və heç 



vaxt ölçü həddini itirmir. 

Onun sevimli Ģairlərini mən də tanıyıram.”Əli Kərim 

xəstəliyi “ ilə məni də yoluxdurdu. Sağ olsun. 

Azərbaycanın bir böyük Ģairinə mən də “yaxınlaĢa” 

bildim. Əli Kərimə həsr olunmuĢ ağıllı kitabına kiçik bir 

söz də yazdım...  

CavanĢir janrından asılı olmayaraq, bütün əsərlərə poeziya 

bucağından baxır. Onun üçün poetika poeziya haqqında 

elmdir. CavanĢir hətta klassik Azərbaycan komediyalarını 

poeziya kimi araĢdırır. 

CavanĢirin Ģairliyindən də xəbərim var. Ġlk dəfə bir neçə 

Ģeirini bir soyuq qıĢ axĢamı “ Baksovet”də bir kafedə 

oxumağı da yadıma gəlir. Bu Ģeirləri oxuyandan sonra 

ağlıma gələn ilk nəzəri qeydlər bunlar oldu: Bu Ģeirlərdə 

məna obrazla kəsiĢmir- daha doğrusu, hansısa sürreal 

bucaq altında kəsiĢir. Bəzən predmetin mənası və 

simvolik obrazı arasında əlaqəni pozur. CavanĢirin poetik 

mətnlərində (N. Sarrotda olduğu kimi) vahid obyekt 

yoxdur, fraqmentlərə- “kubiklərə” (məsələn, “Lal” Ģeiri) 

bölünür və hər birinin Ģəffaf süjeti var...  

O, Azərbaycan poeziyasını struktur baxımdan təĢkil 

olunmuĢ vahid süjet kimi anlamağa, araĢdırmağa çalıĢır...  




Yüklə 4,78 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   168   169   170   171   172   173   174   175   ...   229




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə