Hacı Şıxəli Feyzüllahzadə
Yüklə 0,57 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- İmam Həsən Əskəri əleyhissalamım tərcümeyi-halı
- Həzrət Mehdi Sahibüzzaman əleyhissalam
.
43 Əimmeyi-isna-əşərin* onuncusu, insü cinnin (insanlarla cinnlərin) imamı, pədərlərinin* xəlifəsi və vəsisi olub. Şənbə günü rəcəbül-mürəccəbin beşində, hicrətin iki yüz on ikinci sənəsində Sürya deyilən yerdə Mədinə şəhərində Məmun ər-Rəşidin zamani-səltənətində Səmanədən təvəllüd etmişdir. İsmi- mübarəki: Əli. Əlqabı*: Nəqi, Hadi, Nasih, Mürtəza, Alim, Fəqih, Əmin, Mütəvəkkil, Fəttah, Teyyib. Künyeyi-mübarəkəsi: Əbulhəsəni-salis. Ömri- şərifi qırx il olub otuz üç il imamət etmişdir. Cəddi- büzürgvarlarının zamani-rehlətində (vəfatı zamanında) yeddi sinnində idilər. Həzrət təqiyyə etdiyi üçün heç bir yerdə məks etməyib (uzun müddət qalmayıb) əksər ovqat səfərdə idi. Müddəti-imamətində Hədisə adlı bir kənizi- xassı təsərrüf edərək ondan beş övladı təvəllüd etmişdir. 1) imam Həsən Əskəri (ə); 2) Hüseyn; 3) Məhəmməd; 4) Kəzzab ilə məşhur olub əksər ömrünü ovbaşü əlvat (lotu-
ilə naməşru (qanunsuz) işlərə məşğul olmaqla keçirmişdir; 5) Aişədir.
Mədinə valisi Abdullah bin Məhəmməd xəbər verməsi üzərinə Mütəvəkkil Abbas bin Yəhya bin Hərsəməni Mədineyi-münəvvərəyə göndərərək, o Həzrəti
Sərrəmənraə 1
(Samirə)-yə gətirdərək on il orada iqamət etdirdikdən sonra Mütəvəkkil tərəfindən təsmim edilmişdir
1
Sərrəmənraə – İraqdakı Samirə qəsəbəsinin nami-digəri olub. Rəvayətə görə ismi-əsliyi-qədimi Saməra yaxud Samira olub. Xəlifə Mötəsimbillah yolu tövsi’ və təzyin və məqərr ittixaz (
mənasıyla Sərramənraə təsmiyyə etmişdi (adlandırmışdı). Bağdadın 107 kilometr şimal-qərbində olaraq Dəclənin sol kənarında nəhri-Vandan mə’xuz cədvəllərlə irva olunur (arxlarla
.
44 ( zəhərləndirilmişdir). Qırx bir yaşında ikən rəcəbül- mürəccəb ayının üçündə hicrətin iki yüz əlli dördüncü ilində şəhid olaraq Sərrəmənraədə kəndi evlərində dəfn olunmuşlardır.
Həzrət mütəvəssitülqamə (orta boylu), ziyadəcə mərtub, ağ, qırmızıca, çıxıq yanaqlı olub. Geniş gözlü idi, açıq qaşlı, iri dişli, siması sevimli idi. O dərəcədə ki, mükəddər birisi kəndilərinə baxdıqda kədəri zail olur idi. Daima mütəbəssim bir halda Cənab Haqqın zikrinə məşğul olur idi. Vüqarlı, kərəmli, cəlalətli bir zat olub qayət həyasından kimsənin üzünə baxmazlar idi. Mübahisədə israr etməz və yüksəkdən söyləməz idi.
Əimmeyi-isna-əşərin* on birincisi, atasının vəsi və xəlifəsi olub cümə günü rəbiüssani ayının dördündə hicrətin iki yüz otuz ikisində Hədisədən Mədineyi-münəvərədə V asiqbillahın hökumət zamanında təvəllüd etmişdir. İsmi- mübarəki: Həsən və Abdullah olub. Əlqabi-mübarəkəsi: Əskəri, Zəki, Xalis, Sirac. Künyəsi: Əbu Məhəmməddir. Altı il imamət etmişdir. Həzrət bir rəvayətə görə Nərcis banu namında bir kənizi, yaxud Süsən namında digər bir kənizi ixtiyar etmiş idi. Vəsi və xəlifəsi olan həzrət Sahibüləmr (ə) ismində bir övladi-zükuru* olmuşdur. Həzrət iyirmi sinnində ikən rəbiüləvvəl ayının səkkizində hicrətin iki yüz altmışıncı ilində Mötəmidəlallah Əhməd bin Cəfər Mütəvəkkilin əmrilə məsmum olaraq (
büzürgvarlarının cünbündə (yanında) dəfn olunmuşdur.
.
45 Həzrət buğdayı rəngli, orta boylu, gözəl üzlü, siyah və müqəvvəs (qövsvari) qaşlı, geniş alınlı, qırmızı yanaqlı və sağ yanağında bir xal olaraq, mütənasib vücudlu xəlq buyurulmuşlardır. Nəhayət dərəcədə səxavətli, həyalı, iffətli, zöhdlü (tərki-dünya) olub daima səcdə əsəri mübarək alnında aşkar idi. Dost və düşmən indində (yanında) m əhbubül-qəlb bir zat olub kimsə kəndilərindən inciməmişdir və hər kəsin sualına mütabiq (müvafiq) surətdə dərhal cavab əta edərlərdi.
Əimmeyi-isna-əşərin* on ikincisi, həzrət imam Həsən Əskəri əleyhissalamın vəsi və xəlifəsi, sahibi-dəvəti- nəbəviyyə, xatəmi-vilayəti-mühəmmədiyyə, pərkari- daireyi-
nübüvvət (peyğəmbərlik dairəsinin pərgarı), məzhəri-əsrari-üluhiyyət (ilahi sirrlərin zahir olduğu yer), qövs ( )
Əbulqasım Məhəmməd bin əl-Həsən Mehdi Sahibüzzaman sələvatüllahi əleyhi.
Cümə gecəsi (leylətül-bərat deyilir) şabanül-müəzzəmin on beşində, hicrətin iki yüz əlli beşinci ilində, qeysəri- Rumun qızı Nərcis banudan, digər bir rəvayətə görə İsa əleyhissalamın həvarisi Şəm’un nəslindən Bəşu’a bin Qeysərin qızı Süsən namdan Mö’təmid Abbasinin xilafəti- zamanında Sərrəmənraə bələdəsində təvəllüd etdikləri vaxtda səcdəyə düşmüş və kəlmeyi-şəhadətini qiraət edərək əcdadi-büzürgvarlarının isimlərini pədəri-büzürgvarlarına qədər birər-birər zikr etmiş və sureyi-Qəsəsin əvvəlindən bir qaç ayə tilavət buyurmuşlardır.
.
46 İsmi-mübarəki: Məhəmməd. Əlqabi-şərifi: Mehdi, Müntəzir, Sahibüzzaman, Höccət, Qaim, Sahibüləmr, Xatəmüləimmə. Künyeyi-mübarəkəsi: Əbulqasımdır. Viladətlərindən sonra Mötəmid Abbasinin xilafət zamanında düşmənlərin xofundan Sərrəmənraədə beyti- mövrus ələrində (vərasət yoli ilə onlara çatmış evdə) cəddü pədəri-büzürgvarlarının ibadət etdiyi sərdabədə xüsusi şiələrindən (tərəfdarlarından) başqa ümumi əhali nəzərindən qeybət
etdiyi mütəvatir olmuşdur (
edəcəyinə mötəqid olub (inanıb) haqqında bir çox rəvayati- mütəvatirə varid olmuş və zühuruna bir taqım əlamətlər olacağını və kəndilərinə xas vükəla və süfəra (vəkillər ilə
H öccətüllahın iki dəfə qaib olması rəvayət olunmaqdadır. Birinci qeybəti-suğra (kiçik), digəri qeybəti-kübradır (böyük) . Qeybəti-suğralarıyla qeybəti-kübraları arası 74 sənə* davam etmişdir. Qeybəti-suğralarında xofi-əşrardan (
Nahiyeyi- müqəddəsə və Sahibdar namları təbir olunurdu. Əhalinin məsaili və həvaici (məsələləri və ehtiyacları) süfərayi-ərbəə (dörd səfir) vasitəsilə həzrət Höccətüllahın hüzuruna ərz olunur və cavab alırdılar. Süfərayi-ərbəə şunlardır: Osman bin Səidülümri olmuşdur ki, vəfat etdiklərində İmam əleyhissalamın fərmanıyla oğlu Əbu Cəfər Məhəmməd bin Osmanı kəndi yerinə təyin etmişdir. Və müşar-ileyh* dəxi heyni-vəfatında Həzrətin əmrilə Əbulqasım Hüseyn bin Ruh Novbəxtini kəndi yerinə təyin etmiş və bu dəxi üç yüz iyirmi altı tarixi-hicridə vəfat etdikdə həzrət Vilayətpənahın əmrilə Əbulhəsən Əli bin
.
47 Məhəmməd əs-Səmirini təyin buyurmuşlardır. Şabanın on beşində üç yüz iyirmi doqquzuncu sənədə* müşar-ileyh* naminə Həzrətin: “Ey Əli bin Məhəmməd əs-Səmiri, altı günə qədər dünyadan rehlət edəcəyindən (köçəcəyindən) bir yenə kimsəni təyin etməyəcəksən, çünki qeybəti-kübra dedikləri qeybət tam vaqe oldu və zühur ancaq çox uzun müdd ətdən sonra qəlblərin qəsavətlə (rəhmsizliklə) və yer üzünün zülmlə dolmasından sonra cənab Haqqın iznilə olacaqdır. Bu qeybət zamanı kimsə məni görməyəcək və bu iddiada bulunan əşxas (şəxslər) dəxi müftəri və kəzzabdırlar (iftiraç ı və yalançıdırlar)” məzmununda tövqisi (fərmanı) sadir olmuşdur. Zühurunu göstərən əlaimi-məhtumə (vacib əlamətlər) bunlardır: 1) yəmənli bir zatın xürucilə (ortaya çıxmasıyla) Həzrətin zamani-xürucunun (ortaya çıxması zamanının) yaxınlaşmasını söyləyərək bey’ətə dəvət etməsi; 2) Əbu Süfyan övladından Osman bin Ənbəsə namlı (adlı) rəcəbül- mürəccəb ayında xüruc edib səkkiz ay hökumət edərək Şam
1 , Dəməşq 2 , Hüms
3 , Fələstin 1 , Ürdün
2 , Qin
nəsrin 3
1
Şam – hər nə qədər beynül-əvam (avamlar arasında) bu isim Dəməşq şəhərinə verilirsə də, əsl Şam lisani-ərəbidə (ərəb dilində) qədimən Suriya deyilən xətteyi-vasiənin ismi olub. Mərkəzi olan şəhərin ismi isə Dəməşqdir. 2
bir şəhər olub, Asiya qitəsində biladi-Osmaniyyənin ən böyük və ən mühüm şəhəridir. Şərq və cənub cəhətindən bərrüş-Şam deyilən çölə qədər mümtədd olan (uzanan) Qutə ismilə məruf gözəl və münbit bir ovanın kənarında vaqe olub, şimalən Qasibun dağıyla və qərbən və qərb-cənubi cəhətdən dəxi cəbəlüş-Şeyxin digər ətəklərilə mühatdır (əhatə olunur). 3 Hüms – Suriya qitəsinin ən məşhur şəhərlərindən olub, Suriya vilayətində Həma sancağına məlhəq bir qəzanın mərkəzidir. .
48 vilayətlərini təsərrüf etdikdən sonra Mədinə ilə Məkkə arasında vaqe Beyda deyilən yerdə tamam əsgərlərilə ərzə (
sadati-
hüsniyyədən Məhəmməd bin Həsən zati-kiramın (
Həzrətin zühurundan əvvəl qətl olunması; 4) asiman (səma) tərəfindən Cəbrayıl həzrət Mehdini ismü ləqəbilə Günəşin tülu’undan (
bu nidanı dəxi cənab Haqqın iznilə kəndi lisanlarında (
Şeytan ərz (yer) tərəfindən əhalini Osman bin Ənbəsə tərəfə
Dəməşqin 150 kilometr şimalında və iskələsi olan Tərablisi- Şamın 90 kilometr şərq-şimalısında olaraq Asi nəhrinin sahili- yəminində, yəni şərqində və 20 saniyə, 43 dəqiqə, 34 dərəcə ərzi- şimal ilə 13 saniyə, 22 dəqiqə, 34 dərəcə tuli-şərqidə vaqedir. 1
Fələstin – qədimən Qəzzə ilə Yafə arasında və Finikə, yəni ərzi- Kən’anın cənubunda və ərzi-Müqəddəsin qərbində sahil boyunca uzanan kiçik bir xəttəyə məxsus olan bu isim bə’dəhy Şam qitəsinin bütün qismi-cənubisində təmim olunaraq, Finəkənin nisfi- cənubusunu və bütün ərzi-Müqəddəsi və bəhri-Lut hövzəsini əhatə etmişdi. Kütübi-islamiyyədə (müsəlman kitablarında) Fələstin ismi bu ikinci surətlə qullanmışdır. 2 Ürdün – Fələstində məşhur bir nəhr olub əl-yövm (bu gün) nəhrüş-Şəriə ismilə dəxi mərufdur. Bu nəhr Siriya, yəni bəhrüş- Şam ilə Fələstin arasında cəbəlüş-Şeyxin ətəklərində nəb’anla (
axaraq Hillə və Təbəriyyə göllərinin içindən keçdikdə və 200 kilometrəlik cərəyandan sonra bəhri-Luta mənsəb olur. 3
sahili- qərbisi qürbündə bulunmuş bir əski qəsəbə olub 17-ci sali- hicridə (hicrətin 17-ci ilində) Əbu Übeydə bin əl-Cərrah mərifətilə fəth olunmuş və dördüncü qərni-hicri əvasitində (
zamanında xarab olub, bir daha e’mar olunamamışdır. .
49 dəvət nidası edəcəyi; 5) ramazanül-mübarəkin on beşində küsufi-
Şəms (Günəşin tutulması) olub və axırlarında xüsufi-
Qəmər (Ayın tutulması) vaqe olacağı; 6) tək illərdə o Həzrət zahir olaraq müstəcarda minbərə çıxacaqlarından sonra cənab Haqq tərəfindən nami-mübarəklərilə cümə günü ramazanül- mübarəkin iyirmi üçündə çağırılacağı və şənbə günü məhərrəmül-haramın onunda rükn ilə məqam arasında Hətimdə* Cəbrayıl (ə) üç yüz on üç nəfər ilə ona bey’ət edəcək və sağ tərəfində duraraq əhalinin cənab Mehdini
yüksəkdən dəvət eyləyəcəyi. Ətraf ərzdə (yerdə) Həzrətin bütün şiələri o vaxtda hüzuri-mübarəklərinə şərəfyab olaraq bey’ət edəcəkləri. Bu gündə dəxi Həzrət on min əsgər ilə Mədinəyə tərəf əzimət buyuraraq (yollanaraq) bütün yer üzünü zülm və məfsədətdən (fəsaddan) pak edəcəklərdir.
Xəlqən və xülüqən tamamı tamamına həzrət Risalətpənaha bənzər bir zati-müqəddəsdir.
Əşxasi-mövsuqədən (mötəbər şəxslərdən) hüzuri- Vilayətpənahini dərk edənlərin əsamiləri (isimləri): həzrət Risalətpənahın övladından məhsub olan (hesab olunan) və İraqda bulunan Məhəmməd bin İsmayıl bin Musa bin Cəfərdir; 2) Əbu Nəsr Zərifülxadim; 3) Əhməd bin İshaq; 4)
İbrahim bin İdris; 5) Qənbər Kəbirin oğlu və Əbulhəsən Rizanın köləsi Qənbər; 6) Əbu Harun. 1) Ənas* tayfasından imam Məhəmməd Təqi əleyhissalamın qızı və həzrət imam Həsən Əskərinin əmməsi (bibisi) Həkimə; 2) İbrahim bin Əbd Nişaburinin xadiməsi.
Vükəla və süfəradan (vəkillərdən və səfirlərdən) o Həzrəti görüb hüzuruna yetişənlər: 1) Məhəmməd bin Hümam; 2) İshaq bin Yaqub; 3) Əbulqasım bin Calis; 4)
.
50 Əbu Abdullah Kindi; 5) Harun Fərah; 6) Əbu Abdullah bin Ruh; 7)
Məsrur Təbbax; 8) İshaq Katib Novbəxti; 9) Sərreyi-Məxtumə Sahibi; 10) Həsən bin Harun Deynuri; 11) İbn Barşaleyi-İsfahani; 12) Həsən bin Nəzr Qumi; 13) Həsən bin Yaqub kəndi oğlu ilə; 14) Qasım bin Musa kəndi oğlu ilə; 15) Əli bin Məhəmməd Kəlili; 16) Məhəmməd bin Məhəmməd Kəlili; 17) Mərdas Qəzvini; 18) Məcruh Farsi; 19) İbn əl-Xal Şəhrizori; 20) Əbu Sabit Mərvi; 21) Fəzl bin Yəzid Yəməni; 22) İbn Ə’cəm; 23) Şəmətati; 24) Sahibülmövlud bin Misri; 25) Əbu Zücac Məkki; 26) Haci; 27) Bilali; 28) Əttar; 29) Abdullah Asim əl-Kufi; 30) Məhəmməd bin İbrahim bin Məhziyad İxvani; 31) Məhəmməd İshaq Qumi; 32) Məhəmməd bin Saleh Həmədani; 33) Əbu Cədər Razi; 34) Məhəmməd bin Abdullah Razi; 35) Qasım ibn Əla Azərbaycani; 36) Məhəmməd bin Şazan Nişaburi; 37) Əbu Abdullah Cüneydi; 38) Zeydan S əmiri; 39) İshaq Qumi; 40) Əbu Məhəmməd bin Harun; 41) Sahibülhissat; 42) Əbu Cəfər Rəqq; 43) Sahibi-Əlfdinar; 44) Rəf’ülbeyza.
Cü madiyülulanın qürrəsi (biri) 1335 – mütabiqi-10 fevral 1917
(
qriqorian təqviminə keçiddən sonra – 23 fevral 1917)
.
51 Sözlük
Baqir – (burada) açan, dərk edən Bə’dəhü – ondan sonra Bəhri-Əhmər – qırmızı dəniz Cədd – baba Cəddə – nənə Əimmeyi-isna-əşərə – on iki imam Əlqab – ləqəblər Ənas – qadın cinsindən olan Ənzə –
alnın hər iki tərəfinin tükü tökülmüş olan Ərş, kürsi və sidrətülmüntəha – (burada) müvafiq olaraq göyün yeddinci, səkkizinci və doqquzuncu qatları Hətim – Kə’bənin önündə qövsvari şəkildə mühəccərlə ayrılmış yer Künyat – künyələr Qəryə – kənd Mədfən – dəfn edilən yer Müşar-ileyh – adı çəkilən Övdət – qayıtma, qayıdış Pədər – ata Rehlət – köçmə, (burada) ölüm Risalət – elçilik Sənə – il Sinn –
yaş (il) Süls –
üçdə bir Təğsil – qüsl vermə, qüsl etmə Təkfin – kəfənə bağlama Zindəganlıq – yaşayış, yaşama, ömür Zükur – kişi cinsindən olan Zürriyyə – nəvə-nəticə, törəmə Yüklə 0,57 Mb. Dostları ilə paylaş:
|