Heyət n darə ed lm
Yüklə 4,61 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 5. Lazım olan kimi geyinin
- 6. Düzgün danı şın v ə yazın
56
3. Səmimi, xeyirxah, gülərüz olun Sizin müştərilər, sifarişçilər, alıcılar, iş yoldaşlarınız və ya tabe- likdə olanlar sizə mümkün olan qədər çox irad tuta bilərlər, bu vacib deyil: istənilən halda siz özünüzü nəzakətli, gülərüz və səmimi aparma- lısınız. Deyingən, hər şeydən şübhə edən və dəyişkən insanlarla işləmək kimin xoşuna gələr? Yalnız ətrafınızda olanlara dostcasına münasibət zirvəyə çatmağa imkan verə bilər (bu odemək deyil ki, xidməti borca görə münasibətdə olduğunuz hər kəslə dostluq etmək lazımdır). Əgər ə trafınızda olanların hamısı sizin xoşa gəlməyi bacardığını təsdiq edirlərsə, deməli doğru yoldasınız. Ədəb və xeyirxahlığın ən vacib elementlərindən biri lazım olanı demək məharətidir. Bu prinsiplərə öz hərəkətlərinizdə yol verməməlisiniz, onlar nitqinizdə əks olunur.
ş i necə etmənizə rəğmən, tələbatı müştərinin və ya alıcının nöqteyi-nəzərindən aydınlaşdırmaq sizə iqtisadiyyatın bütün sahələ- rində-sənayedən və nəşriyyat işindən tutmuş tibbə və telekommunikasi- yaya qədər irəliyə getməyinizə imkan verəcək. Ətrafda olanlara diqqət təkcə müştəri və ya alıcılarla münasibətdə yox, həm də iş yoldaşları, rəhbərlik və tabelikdə olanlara qarşı özünü göstərməlidir. Digərlərinin fikirlərinə hörmət edin, onlarda bu və ya digər baxışların nəyə görə meydana gəldiyini anlamağa çalışın. Daim həmkarlarınızın, rəhbərliyin və tabelikdə olanların tənqid və məsləhətlərinə qulaq asın. şinizin keyfiyyətinə kimsə şübhə ilə yanaşanda dərhal əsəbiləşməyə başlama- yın; digər insanların fikir və təcrübəsini qiymətləndirdiyinizi göstərin. Özünüzə inam sizə ciddi olmağa mane olmamalıdır.
5. Lazım olan kimi geyinin Heç bir halda unutmaq lazım olmayan ən əsas prinsip budur ki, ilk növbədə siz əhatənizdə xidmətdə, bu əhatə daxilində isə səviyyənizdə olan işçilər kontingentinə yazılmağa cəhd etməlisiniz. Bəzi mütəxəssislər «lazım olan kimi» yox, istədiyiniz kimi geyinməyi məsləhət görür ki, bu məsləhətə əməl etməmək daha yaxşıdır. Hazırda firmada hansı rolda olmağınızdan asılı olmayaraq, sizə «yazılmaq» lazımdır, lakin bununla yanaşı siz ən yaxşı şəkildə görünməlisiniz, yəni zövqlə geyinməlisiniz,
57
sifətnizə rəngi düşən qammanı götürməlisiniz, aksessuarları səliqə ilə götürməlisiniz: ayaqqabıdan tutmuş qalstuka qədər.
6. Düzgün danışın və yazın Ş ifahi və yazılı olaraq sözdə düzgün istifadə etmək nə deməkdir? Bu o deməkdir ki, bütün ifadə etdiyiniz sözlər yazdığınız kimidir: daxili yazışma və ya kimə ünvanlandığından asılı olmayaraq, firma xaricinə göndərilən istənilən məktub yaxşı dildə izah olunmalıdır, bütün xüsusi adlar isə səhvsiz olaraq verilməlidir. Ədəbsiz sözlərdən istifadə etməməyə fikir verin: ola bilər ki, sizin fikrinizcə danışıq qeyri rəsmidir, lakin fikrindən sizin bütün karyeranın asılı olduğu adam bu danışıqdan məmnun deyil. Əgər hər hansı bir səbəbdən üçüncü bir şəxsin işlətmiş olduğu nalayiq sözü-sitat qismində və ya hər hansı vəziyyətin qaydaya salınması zamanı təkrar edirsinizsə, ən ədəbsiz sözüifadə etməyin. Mətndə ədəbsiz sözü buraxmağı göstərmək üsulları mövjuddur, məsələn, ekspletiv (izahlı) sözlərdən istifadə edin.
Birinici nazir: Yazıq şahzadə!Şər atanı biz üzə çıxardardıq, oğrunu tuta bilərdik, bic adamı isə aldada bilərdik, bəs bu….Sadə və dürüst adamların hərəkətləri bəzən sirli olur! E.Şvarts. Kölgə Təşkilatın mənəvi mühiti Təşkilatın mənəvi mühiti onun təşkilati mədəniyyəti ilə müəyyən edilir. Formal olaraq hüquqi cəhətdən təşkilatın nizamna- mə şəklində qeyd edilmiş məqsədlər, missiyalar, dəyərlərin aspektləri real məqsədlər və fəaliyyətin məzmunu ilə, təşkilatda meydana gələn insanların qarşılıqlı münasibətlərinin xarakteri ilə dağıla bilər, bu səbəbdən formal, legitim təşkilati mədəniyyət və gölgə, yaxud verilmiş təşkilatda reallaşan real təşkilatın mədəniyyəti haqqında danışmaq olar. Məhz sonuncu təşkilatda davranışın və münasibətlərin aparıcı mənəvi- psixoloji stereotiplərini müəyyənləşdirir. Təşkilatın mədəniyyətinə aid edilən ictimai təşkilatlarda mənəvi mühit bu ictimai təşkilatların üzvləri tərəfindən bölünən birgə sosial və mənəvi dəyərlərlə müəyyən edilir, bürokratik təşkilati mədəniyyətə aid
58
edilən dövlət müəsisələrində isə dövlət qulluqçularının ciddi şəkildə riayyət etməli olduqları rəsmən qəbul edilmiş qanunlar və məcəllələrlə müəyyən olunur. Kommersiya təşkilatlarında məqsədə işçilərin-təşkilat üzvlərinin yüksək davamlı motivasiyasının, o cümlədən mənəvi motivasiyasının yaradılması hesabına əldə olunur. Sahibkarlıq təşkilati mədəniyyət və etik doktrina təşkilatın hər bir üzvü üçün maksimal gəlirin əldə edilməsini nəzərdə tutan eqoizm prin- sipləri əsasında qurulmalıdır. Kollektivçilik əsasında qurulan təbii təşkilati mədəniyyətin etik prinsipləri kollektivin hər bir üzvü üçün maksimal bərabərliyin, hüquq bərabərliyinin və öhdəlik bərabərliyinin ə ldə olunmasını nəzərdə tutur. Təbiəti etibarilə iyerarxik təşkilat olduğundan bürokratik təşkilati mədəniyyət ikili xarakterə malikdir, «aşağıların mənəviyyatı» və «yuxarıların mənəviyyatı» bilindiyi kimi həmişə biri birindən fərqlənir. Onları yuxarıların maksimal məsuliyyəti birləşdirir, yəni təşkilat üzvlərinin məsuliyyətsiz davranışı və hakimiy- yət funksiyalarının maksimal şəkildə cəmləşməsi və «hakimiyyət piramidasının» yuxarısında olan insanların məsuliyyəti. Bu səbəbdən «yuxarıların « prinsipi «nə istəyirsən et», «aşağıların» Prinsipi isə «rəis nə əmr edir onu et»dir. Bürokratik mədəniyyət üçün məhz ikiyə parçalanmış, özgə- ninkiləşdirilmiş, «bədbəxt şüur» vəziyyəti daha çox xarakterikdir. Rəis və tabelikdə olanların arasında qarşılıqlı münasibət 3 mo- dellə təsvir oluna bilər: 1) tabelikdə olan rəisin ona yaratdığı və ya tamamilə məhkum etdiyi bu və ya digər mühitdə özünə şəraitin qurbanı kimi baxır. Bu səbəbdən rəis tabelikdə olana baş verən hər bir şeyə görə mənəvi məsuliyyət daşıyır. 2) Tabelikdə olan təşkilatın müəyyənləşdirdiyi rola uyğun olaraq fəaliyyət göstərən «boş damar» və gözləntilərə yaxud da mövcud təşkilatda bu rola əvvəlcədən təhkim edildiyinə görə cavabdeh olan şəxsdir; 3) Tabelikdə olan təkcə rəisi razı salmağı bacara bilən yox, həm də özünü incitməyən fərasətli icraçıdır. kiqat mənəviyyatın bu ikili zirvəsi «durğunluq» dövründə deyildiyi kimi «rəis elə görüntü yaradır ki, ödənişlər edilir, tabelikdə olanlar isə elə görüntü yaradır ki, onlar da işləyir.» Partisipativ (iştirakçı) təşkilati mədəniyyət kollektivin hər bir üzvünün maksimal özünü inkişaf prinsipləri və təşkilatın bütün üzv- lərinin onlar üçün ümumi olan işlərdə səriştəlilik və məlumatlılığından
Yüklə 4,61 Mb. Dostları ilə paylaş:
|