Öz:
İmam Birgivî (ö. 981/1573), XVI. yüzyılda Osmanlı Devleti’nin ilim, kültür
ve sanatta zirveye ulaştığı dönemde yaşamış bir âlimdir.
El-Avâmil
adlı eseri,
Arap dilinde önemli bir çalışma olup, nahiv ilminin temel kaidelerini özet
bir şekilde ele almaktadır. Bu eser, nahvin âmil, maʻmûl ve iʻrâb konularını
inceler. Arap gramerine bir giriş olarak telakki edilen bu eserde Birgivî, her
konuyu akılda tutulması kolay bir takım yöntemlerle izah eder. Eserde örnek
olarak verilen ayet ve hadisler, nahiv bilgileri yanında ayrıca İslam itikat
ve ahlakını yansıtması bakımından oldukça dikkat çekici olup, bu yönüyle
benzerlerinden ayrılır. Klasik nahiv kitapları arasında yer alan
El-Avâmil
’de
basit ve sade dil kullanılması, teferruata ve nahiv ekollerinin ihtilaflarına
girilmemesi, matematiksel bir görüntüleme sistemi ile konuların bablara
ayrılması ve akılda kalıcı örnekler kullanılması öğretim tekniği ve yönte
-
mi bakımından dikkat çeker. Güncelliğini koruyan
El-Avâmil,
hâlâ Arapça
öğrenmek isteyen kişiler tarafından okunmakta ve okutulmaktadır. Hatta
günümüzde nahiv ilmi konusunda eser yazanlara da referans olmaktadır.
Bu çalışmada eser ve müellifi hakkında kısa bilgi verilip, eserin içeriği, dil
ve üslup özellikleri detaylı bir şekilde analiz edilmiştir. Ayrıca bu eserin
nahiv öğretimindeki yöntemi ve önemi değerlendirilmiştir. Klasik nahiv
kitapları ve günümüzde yazılan nahiv kitapları ile mukayesesi yapılmıştır.
Anahtar Kelimeler:
Arap Dili, Birgivî, Nahiv, Avâmil, Âmil, Maʻmûl, İʻrâb.
The Role and the Importance of Birgiwi’s Work
al-Awâmil
in Teaching
the Science of
Nahiw
Abstract:
Imam Birgiwî (d. 981/1573) is a scholar who lived during the
sixteenth century when the Ottoman Empire reached its peak in science,
Birgivî’nin
el-Avâmil
Adlı Eserinin Nahiv
İlminin
Öğretimindeki Yeri ve Önemi
Zülfikar Durmuş* – Ramazan Meşe**
* Prof. Dr., Nevşehir Hacı
Bektaş Veli Üniversitesi, İlahiyat
Fakültesi, Tefsir Anabilim Dalı.
Professor, Nevsehir Hacı Bektas Veli University, Faculty of Divinity, Department of Tafsir (Qur’an
-
ic Exegesis), Nevsehir, TURKEY.
zulfikardurmus@nevsehir.edu.tr
https://orcid.org/0000-0003-4255-0820
** Arş. Gör. Dr., Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Arap Dili ve Belagatı Anabilim Dalı.
Research Assistant, Nevsehir Hacı Bektas Veli University, Faculty of Divinity, Department of Ara
-
bic
Language and Rhetoric, Nevsehir, TURKEY.
ramazanmese@nevsehir.edu.tr
https://orcid.org/0000-0001-8524-7923
