Inocte 2017 II. International New Tendencies Congress in Ottoman Researches
Yüklə 4,02 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Inocte 2017 International New Tendencies Congress in Ottoman Researches September 12-14, 2017 Baku
- Anahtar Kelimeler
Inocte 2017 International New Tendencies Congress in Ottoman Researches September 12-14, 2017 Baku 87 OSMANLI-AZERİ İLİŞKİLERİNDE İPEK YOLUNUN ÖNEMİ Orhan DOĞAN Hadi AVA ÖZET Azeri toprakları, yerüstü ve yeraltı kaynakları, coğrafi konumu dolayısıyla İpek yolunun orta koridor güzergâhında yer alması nedeniyle tarih boyunca Osmanlı, Safevi ve Çarlık Rusya gibi bölgesel ve küresel güçler için iktisadi önem taşımıştır. Kafkas geçidinde yer alan Azeri toprakları İpek yolu vasıtasıyla Asya-Avrasya ve Asya- Anadolu ticaretinde köprü vazifesi görmüştür. Osmanlı Devleti kuruluş devrinden itibaren bölgeyi yakından izlemiş, özellikle XV. yüzyıldan sonra, doğrudan ve dolaylı yollarla bölge ile bağını güçlendirmiştir. İki bölge arasında İpek yolu üzerinden gelişen yoğun iktisadi ilişki ağı, Osmanlı-Azeri kültürünü genel Türk kültürü içinde bütünleşmesine katkı sağlamıştır. Fakat siyasi ve askeri ilişkiler kültürel bağlar kadar yoğun ve bütünleşik olamamıştır. Bu çalışmada İpek yolu vasıtasıyla yoğunlaşan Osmanlı- Azeri ekonomik ilişkilerinin kültürel, siyasi ve askeri ilişkilere etkisi incelenecektir. Anahtar Kelimeler: Osmanlı Devleti, Çarlık Rusya, Safevi Devleti, Azerbaycan, İpek Yolu Prof. Dr., Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü, odogan@ksu.edu.tr , TÜRKİYE Arş. Gör., Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü, hadiava@ksu.edu.tr , TÜRKİYE Inocte 2017 International New Tendencies Congress in Ottoman Researches September 12-14, 2017 Baku 88 18. ASIRDA KAFKASYA'DA RUS İLERLEYİŞİ KARŞISINDA OSMANLI DEVLETİNİN İZLEDİĞİ POLİTİKA Osman KÖSE * ÖZET Rusya, 16. asırda başladığı doğuya doğru yayılma siyasetini daha sonraki asırlarda da hiç ara vermeden devam ettirdi. 18. asırda Kafkasya, Rusya'nın en yoğun askeri, siyasi ve iktisadi faaliyet alanlarından bir yer oldu. Rusya'nın bu faaliyet ve yayılmasına karşı ilk muhatap olanlar ve direniş gösterenler yerel güçler ise de, bu yeni duruma temelden karşı çıkan ve önlemler alan asıl güç Osmanlı devletiydi. Bu tebliğde, modern dönemde Azerbaycan, Gürcistan ve Ermenistan'ı da içine alan Kafkasya'nın tamamına yönelik olarak gelen Rus tehlikesine karşı Osmanlı devletinin yaklaşımı ve aldığı önlemler ele alınacaktır. Anahtar Kelimeler: Osmanlı devleti - Rusya - Kafkasya - Gürcüler - Azerbaycan - Gürcistan - Çerkesler - Şeyh Mansur * Prof. Dr., Polis Akademisi, email:oskose@hotmail.com, TÜRKİYE Inocte 2017 International New Tendencies Congress in Ottoman Researches September 12-14, 2017 Baku 89 DOĞUMUNUN 135. YILINDA AZERBAYCANLI ŞAİR HÜSEYİN CAVİD’İN TÜRK EDEBİYATINA ETKİSİ VE YÂD-I MÂZİ ŞİİRİNİ İNCELEME Ömrüm Işıkay GÜRBÜZ * ÖZET 24 Ekim 1882’de Nahçıvan’da doğan Azerbaycanlı sanatkâr Hüseyin Câvid, 5 Aralık 1941 yılında Sibirya’da vefat etmiştir. Kısa ömrüne çok değerli eserler sığdıran edebiyatçı, dönemin önemli şair ve drama yazarları arasında yer alır. Aynı zamanda ilk romantik dramayı da yazan şair, toplumun öncüsü konumundadır. 1905-1909 yılları arasında Dârü’l-fünûn’un Edebiyat Fakültesinde eğitim alan şair, dönemin önemli şair ve yazarlarıyla bir araya gelir. Hatta bu sanatçılarla aynı dergide eserlerini neşreder. Türk edebiyatına ve İstanbul şivesine hâkim olan şair, İstanbul şivesini Azerbaycan edebî şivesine yakınlaştırmaya çalışır. Eserleri, bu amaç doğrultusunda oluşturulmuştur, denilebilir. İstanbul’daki eğitiminin de etkisiyle millî duygu ve düşünceleri şiirlerine yansıtarak ideal olanın peşine düşer. Sanatçının şiir yazmaya 1905 yılından itibaren başlayan Hüseyin Câvid, 1913’e kadar kaleme aldığı birçok şiiri ‘Geçmiş Günler’ adlı kitabında toplar. Ayrıca şair, Edebiyât-ı Cedîdeciler gibi dönemin istibdadını derinden hisseder. Ferdin hülyası ve toplum gerçekliği arasında kalan büyük bir farklılık vardır. 24 yaşında yazmaya başladığı ilk şiirler daha çok Edebiyât-ı Cedîdecilerin bir izdüşümüne benzer. Bedbinlik ve hüzün Yâd-ı Mâzi adlı şiirinde de ortaya çıkmaktadır. Azerbaycan Edebiyatının romantizmin temsilcisi olan şair, Stalin’in yaptıkları ve halkının yaşadığı zulümler karşısındaki dik duruşunu şiirlerinde milliyetçilik ve hürriyet teması ile sunar. Türk milletiyle ilgili birçok eser neşretmesi, dönem hükûmeti tarafından sürülmesine sebep olur. Bu çalışmada şairin Yâd-ı Mâzi şiiri konu, izlek, düşünce, olay, varlık, duygu, görüntü ve anlam bağlamında incelenmiştir. Kişi ve dönem perspektifinin de bu inceleme bağlamında ele alındığı bir çalışmadır. Anahtar Kelimeler: Hüseyin Câvid, edebiyat, şiir, Yâd-ı Mâzi * Okutman, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, email: omrumisikay@gmail.com , TÜRKİYE Inocte 2017 International New Tendencies Congress in Ottoman Researches September 12-14, 2017 Baku 90 SƏFƏRI-OSMANLI DÖVLƏTLƏRININ QAFQAZ MÜNASIBƏTLƏRI (XVI – XVII ƏSIRLƏR) Rəcəb ƏLİYEV * ÖZET Problemin aktuallığını XVI-XVII əsrlərdə Qafqazda Səfəri-Osmanlı dövlətləri arasında gedən qanlı müharibələrin əsas səbəbi dünyada ən güclü strateji mövqeyə malik olan Qədim Qafqaz ərazisinə sahib olmaq idi. Bu istiqamətdə siyasi məqsədlərini reallaşdırmaq üçün dil, din, adət ənənə, milli mentalitetləri eyni olan xalqların öz siyasi – iqtisadi maraqları baxımından tarixdə 10 yaxın böyük müharibələr etdilər. Bütün bunların nəticəsi isə hər iki müsəlman dövlətinin Qafqazda hərbi mövqelərinin zəifləməsinə gətirib çıxarmış oldu. Son nəticədə isə çox xalqlı Qafqaz xalqlarının Rusiya dövlətinə meyl etməsini sürətlənirdi. Yaranmış vəziyyətdən məharətlə istifadə edən Rusiya Qafqazın asanlıqla işğalını təmin etdi. Anahtar Kelimeler: Qafqaz, Səfəvi – Osmanlı, Krım xanlığı, Gürcüstan, Dagıstan, Dərbənd, Kabarda, Şimalı Qafqaz, Türkiyə, feodallıqlar. * Doç. Dr., Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti, email: mensia22@mail.ru , AZERBAYCAN Yüklə 4,02 Kb. Dostları ilə paylaş:
|