Islom diniga doir manba va adabiyotlar
ISLOM DINIGA OID YOZMA MANBALAR
Yüklə 5,21 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 109
ISLOM DINIGA OID YOZMA MANBALAR “Tafsiri Kashshof” va “Tafsiri Bayzoviy”ning qisqartmasi bo‘lib, to‘rt jildda nashr qilingan. Temuriylar hukmronligi yillariga kelib tafsirga ehtiyoj kuchaygan. Zero, bu davrda ko‘plab fors tilida tafsirlar yozil- gan. Avvaliga ba’zi suralarga sharhlar bitilgan bo‘lsa, bora- bora suralar soni ko‘payib tafsirlar hajmi ham kengayib bor- gan. Bunday tafsirlardan biri “Tafsiri Xoja Muhammad Por- so” hijriy 823-yili Buxoroda yozilgan. Asar mualli fi Bahoud- din Naqshbandning xalifasi Muhammad ibn Muhammad ibn Mahmud Ho fi z Buxoriy (1420–1421) hazratlari Xoja Muham- mad Porso nomi bilan mashhur. Asarning bir qo‘lyozma nusxasi O‘zR FASHI fondida № 2180 raqami ostida saqlanadi. Bahouddin Naqshbandning yana bir xalifasi mashhur mu- tasavvif olim Ya’qub ibn Usmon ibn Mahmud ibn Muhammad G‘aznaviy Charxiy (vafoti 1447-y.) “Tafsiri Charxiy” nomli asar yozgan. Dunyoning qator kitob xazinalarida asarning qo‘lyozma va toshbosma nusxalari saqlanadi. O‘zR FASHI fondida ham asarning 25 ta ortiq qo‘lyozma nusxasi mavjud va ularning ak- sariyati ilmiy kataloglarda tavsi fl angan. Bundan tashqari “Tafsiri Charxiy” asari Sayid Podshoxo‘- janing iltimosiga binoan 993/1585-yili Hoji Hamadoniy tomoni- dan turkiy tilga tarjima qilingan, O‘zR FASHI fondida № 5174 raqami ostida saqlanadi. Yana bir tafsir Abdurahmon Jomiy (1414–1492) tomoni- dan ta’lif etilgan. Mazkur tafsirning hozircha faqatgina yagona qo‘lyozma nusxasi O‘zR FASHI fondida № 2702 raqami ostida saqlanadi. Shuningdek, temuriylar hukmronligining so‘nggi yillarida Hirotda qozilik qilgan olim Mu’iniddin Muhammad ibn Shara fi d- din hoji Muhammad Farohiy Hiraviy (vafoti 1501 – 1502-y.) ham Qur’oni karimga tafsir yozgan. |