K. Bünyadzadə Şərq və Qərb

Qurani Kərimdən istifadə edilmiş

Ayələr

1. 
   وَاِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلئِكَةِ اِنّى جَاعِلٌ فِى الْاَرْضِ خَليفَةً
   

.قَالَ اِنّى اَعْلَمُ مَالَا تَعْلَمُونَ …

Rəbbin mələyə dedi: Mən yer üzərində xəlifə [insanı] yaradıram… Mən sizin bilmədiklərinizi bilirəm (Quran 2/30)

 səh. 92

2. 
   اِنَّا عَرَضْنَا الْاَمَانَةَ عَلَى السَّموَاتِ وَالْاَرْضِ وَالْجِبَالِ فَاَبَيْنَ اَنْ يَحْمِلْنَهَا وَاَشْفَقْنَ مِنْهَا وَحَمَلَهَا الْاِنْسَانُ اِنَّهُ كَانَ ظَلُومًا جَهُولًا
   

Biz əmanəti göylərə, yerə və dağlara verdik, onlar onu daşımaq istəmədilər, ondan qorxdular. İnsan onu götürdü (yükləndi), o, zalım və cahil idi (Quran 33/72).

 səh. 43

3. 
   مِنْ كُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طَائِفَةٌ لِيَتَفَقَّهُوا فِىالدّينِ وَلِيُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ
   

Hər toplumdan (firqədən) dini anlayan və öz xalqına yol göstərən bir tayfa [olmalıdır] (Quran 9/122)

 səh. 49

4. 
   وَيَسَْلُونَكَ عَنِ الرُّوحِ قُلِ الرُّوحُ مِنْ اَمْرِ رَبّى وَمَا اُوتيتُمْ مِنَ الْعِلْمِ اِلَّا قَليلًا
   

Səndən ruh haqqında soruşsalar, de ki, o, Rəbbimin ixti­yarındadır, Mən sizə elmdən yalnız az bir şey vermişəm (Quran 17/85)

 səh. 51

5. 
   اللّهُ بِقَوْمٍ يُحِبُّهُمْ وَيُحِبُّونَهُ
   

O (Allah) onları sevər, onlar da Onu sevər (Quran 5/54)

 səh. 66

6. 
   وَهُوَ الَّذى فِى السَّمَاءِ اِلهٌ وَفِى الْاَرْضِ اِلهٌ
   

O, göydə və yerdə olan Tanrıdır (Quran 43/84)

 səh. 73

7. 
   فَكَانَ قَابَ قَوْسَيْنِ اَوْ اَدْنى (9) فَاَوْحى اِلى عَبْدِه مَا اَوْحى (10) مَا كَذَبَ الْفُؤَادُ مَا رَاى (11) اَفَتُمَارُونَهُ عَلى مَا يَرى (12)
   

İki yay qədər və ya daha yaxın yaxınlaşdı. Quluna vəhy etdiyini etdi. Könül gördüyündə yalan demir. Onun gördüyünə qarşı onunla mübarizəmi edəcəksiniz? (Quran 53/9-12)

 səh. 76

8. 
   اِنَّا جَعَلْنَاكَ خَليفَةً فِى الْاَرْضِ
   

Həqiqətən, biz səni yer üzündə xəlifə yaratdıq? (Quran 38/26)

 səh. 92

9. 
   اِذْ قَالَتِ الْمَلئِكَةُ يَا مَرْيَمُ اِنَّ اللّهَ يُبَشِّرُكِ بِكَلِمَةٍ مِنْهُ اِسْمُهُ الْمَسيحُ عيسَى ابْنُ مَرْيَمَ
   

Mələk Məryəmə dedi: Ey Məryəm, Allah səni öz kəlamı ilə müjdələyir, adı Məsih İsa Məryəm oğludur (Quran 3/45).

 94, 178

10. 
    اِنَّمَا الْمَسيحُ عيسَىابْنُ مَرْيَمَ رَسُولُ اللّهِ وَكَلِمَتُهُ اَلْقيهَا اِلى مَرْيَمَ
    

Həqiqətən, Məsih İsa Məryəm oğlu Allahın rəsulu, Onun Məryəmə çatdırdığı kəlamıdır (Quran 4/171).

 səh. 94, 178

11. 
    وَقَالَتِ الْيَهُودُ لَيْسَتِ النَّصَارى عَلى شَىْءٍ وَقَالَتِ النَّصَارى لَيْسَتِ الْيَهُودُ عَلى شَىْءٍ وَهُمْ يَتْلُونَ الْكِتَابَ كَذلِكَ قَالَ الَّذينَ لَايَعْلَمُونَ مِثْلَ قَوْلِهِمْ فَاللّهُ يَحْكُمُ بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيمَةِ فيمَا كَانُوا فيهِ يَخْتَلِفُونَ
    

Yəhudilər deyir: Xristianlar bir [əsas] üzərində deyillər, xristianlar deyir ki: yəhudilər bir əsas üzərində deyillər, halbuki onlar Kitabı oxuyurlar (Quran 2/113)

 səh. 107

12. 
    وَمَنْ يَتَّقِ اللّهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجًا
    

…Allah [Ondan] qorxanı çıxardar… (Quran 65/2)

 səh. 152

13. 
    وَاِذْ اَخَذَ رَبُّكَ مِنْ بَنى ادَمَ مِنْ ظُهُورِهِمْ ذُرِّيَّتَهُمْ وَاَشْهَدَهُمْ عَلى اَنْفُسِهِمْ اَلَسْتُ بِرَبِّكُمْ
    

Rəbbim Adəm oğullarının zürriyyətlərini bellərindən aldı və onları Özünə şəhadət etdirdi: Mən sizin Rəbbinizəmmi?... (Quran 7/172)

 səh. 152

14. 
    هُوَ الْاَوَّلُ وَالْاخِرُ وَالظَّاهِرُ وَالْبَاطِنُ وَهُوَ بِكُلِّ شَىْءٍ عَليمٌ
    

O, ilkdir və sondur, zahirdir və batindir, O, hər şeydən xəbərdardır (Quran 57/3).

 səh. 154

15. 
    وََنَحْنُ اَقْرَبُ اِلَيْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَريدِ
    

…Biz ona (insana) şah damarından daha yaxındır (Quran 50/16)

 səh. 155

16. 
    قُلْ لَوْ كَانَ الْبَحْرُ مِدَادًا لِكَلِمَاتِ رَبّى لَنَفِدَ الْبَحْرُ قَبْلَ اَنْ تَنْفَدَ كَلِمَاتُ رَبّى وَلَوْ جِئْنَا بِمِثْلِه مَدَدًا
    

De ki, Rəbbimin kəlamları üçün dənizlər mürəkkəb olsa və bir o qədər də üstünə gəlsə Rəbbimin kəlamları bitmədən onlar tükənər (Quran 18/109)

 səh. 157

17. 
    وَلَا يُحيطُونَ بِشَىْءٍ مِنْ عِلْمِه اِلَّا بِمَا شَاءَ
    

Onun biliyindən (elmindən) Onun Özünün istədiyindən başqa heç nəyi əhatə edə bilməzlər (Quran 2/255).

 səh. 160

18. 
    ذلِكَ هُدَى اللّهِ يَهْدى بِه مَنْ يَشَاءُ مِنْ عِبَادِه
    

Bununla Allah qullarından istədiyini doğru yola yönəldər… (Quran 6/88)

 səh. 163

19. 
    وَرَفَعْنَاهُ مَكَانًا عَلِيًّا
    

Biz onun məkanını ucaltdıq (Quran 19/57)

 səh. 169

20. 
    اَللّهُ نُورُ السَّموَاتِ وَالْاَرْضِ مَثَلُ نُورِه كَمِشْكوةٍ فيهَا مِصْبَاحٌ اَلْمِصْبَاحُ فى زُجَاجَةٍ اَلزُّجَاجَةُ كَاَنَّهَا كَوْكَبٌ دُرِّىٌّ يُوقَدُ مِنْ شَجَرَةٍ مُبَارَكَةٍ زَيْتُونَةٍ لَا شَرْقِيَّةٍ وَلَا غَرْبِيَّةٍ يَكَادُ زَيْتُهَا يُضىءُ وَلَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نَارٌ .شَىْءٍ عَليمٌ نُورٌ عَلى نُورٍ يَهْدِى اللّهُ لِنُورِه مَنْ يَشَاءُ وَيَضْرِبُ اللّهُ الْاَمْثَالَ لِلنَّاسِ وَاللّهُ بِكُلِّ
    

Allah göylərin və yerin nurudur. Onun nuru içində çıraq olan taxça kimidir. Çıraq şüşə içərisindədir. Şüşə sanki dürdən olan ulduzdur. Nə Şərqə, nə Qərbə aid olmayan mübarək zeytun ağacının (yağı)ndan yanır ki, onun yağına od dəyməsə də işıq saçır. Bu, nur üzərinə nurdur. Allah dilədiyi kimsəni nuruna yönəldir. Allah insanlara nümunələr verir. Allah hər şeyi bilir… (Quran 24/35)

 səh. 185, 187, 193

21. 
    اَلْحَمْدُ لِلّهِ الَّذى خَلَقَ السَّموَاتِ وَالْاَرْضَ وَجَعَلَ الظُّلُمَاتِ وَالنُّورَ
    

Həmd olsun o Allaha ki, göyləri və yeri yaratdı, zülmətləri və nuru var etdi… (Quran 6/1)

 səh. 185

22. 
    يَا اَيُّهَا النَّبِىُّ اِنَّا اَرْسَلْنَاكَ شَاهِدًا وَمُبَشِّرًا وَنَذيرًا (45) وَدَاعِيًا اِلَى اللّهِ بِاِذْنِه وَسِرَاجًا مُنيرًا (46)
    

Ey peyğəmbər, biz səni şahid, müjdəçi və bələdçi (xəbər verən), Allahın izni ilə Ona dəvət edən və aydınladan bir çıraq olaraq göndərdik (Quran 33/45-46)

 səh. 186

23. 
    اِنَّا اَنْزَلْنَا التَّوْريةَ فيهَا هُدًى وَنُورٌ
    

Gerçəkdən Tövratı biz endirdik, onda doğru yol göstərmə və nur vardır (Quran 5/44).

 səh. 186

24. 
    وَقَفَّيْنَا عَلى اثَارِهِمْ بِعيسَى ابْنِ مَرْيَمَ مُصَدِّقًا لِمَا بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ التَّوْريةِ وَاتَيْنَاهُ الْاِنْجيلَ فيهِ هُدًى وَنُورٌ
    

Onların ardından, qarşılarındakı Tövratı təsdiqləyəcək Məryəm oğlu İsayı göndərdik və ona içində yol göstərmə və nur olan İncili verdik (Quran 5/46)

 səh. 186

25. 
    وَكَذلِكَ اَوْحَيْنَا اِلَيْكَ رُوحًا مِنْ اَمْرِنَا مَا كُنْتَ تَدْرى مَاالْكِتَابُ وَلَا الْايمَانُ وَلكِنْ جَعَلْنَاهُ نُورًا نَهْدى بِه مَنْ نَشَاءُ مِنْ عِبَادِنَا
    

Sənə də əmrimizdən ruh vəhy etdik. Sən Kitab nədir, iman nədir bilməzdin. Lakin biz onu [Kitabı] bir nur etdik ki, onunla qullarımızdan istədiyiklərimizi doğru yola qoyaq… (Quran 42/52)

 səh. 186

26. 
    يَا اَيُّهَا الَّذينَ امَنُوا اتَّقُوا اللّهَ وَامِنُوا بِرَسُولِه يُؤْتِكُمْ كِفْلَيْنِ مِنْ رَحْمَتِه وَيَجْعَلْ لَكُمْ نُورًا تَمْشُونَ بِه وَيَغْفِرْ لَكُمْ وَاللّهُ غَفُورٌ رَحيمٌ
    

Ey inananlar, Allahdan qorxun, Onun Rəsuluna inanın ki, Sizə rəhmətindən iki pay versin, sizin üçün işığında yeriyəcəyiniz bir nur var etsin və sizi bağışlasın. Allah çox bağışlayan, rəhmlidir (Quran 57/28).

 səh. 186

27. 
    يَااَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَكُمْ بُرْهَانٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَاَنْزَلْنَا اِلَيْكُمْ نُورًا مُبينًا
    

Ey insanlar, Sizə Rəbbinizdən açıq dəlil gəldi və Sizə açıq-aydın bir nur endirdik (Quran 4/174)

 səh. 186

28. 
    قَدْ جَاءَكُمْ مِنَ اللّهِ نُورٌ وَكِتَابٌ مُبينٌ (15) يَهْدى بِهِ اللّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوَانَهُ سُبُلَ السَّلَامِ وَيُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ اِلَى النُّورِ بِاِذْنِه وَيَهْديهِمْ اِلى صِرَاطٍ مُسْتَقيمٍ (16)
    

…sizə Allahdan bir nur və açıq bir kitab gəldi. Onunla Allah Onun razılığı üçün gedənləri salamat yollara yönəldir, onları öz izni ilə qaranlıqdan aydınlığa çıxardıb doğru yola çatdırır (Quran 5/15-16).

 səh. 186

29. 
    مَثَلُهُمْ كَمَثَلِ الَّذِى اسْتَوْقَدَ نَارًا فَلَمَّا اَضَاءَتْ مَاحَوْلَهُ ذَهَبَ اللّهُ بِنُورِهِمْ وَتَرَكَهُمْ فى ظُلُمَاتٍ لَايُبْصِرُونَ
    

Onlar buna bənzəyir ki, bəziləri atəş yandırdı. O, ətrafını aydınladan kimi Allah onların nurlarını aldı və onları zülmət içində qoydu, onlar görə bilmədi (Quran 2/17).

 səh. 186

30. 
    اَوَمَنْ كَانَ مَيْتًا فَاَحْيَيْنَاهُ وَجَعَلْنَا لَهُ نُورًا يَمْشى بِه فِى النَّاسِ كَمَنْ مَثَلُهُ فِى الظُّلُمَاتِ لَيْسَ بِخَارِجٍ مِنْهَا
    

Ölü ikən diriltdiyimiz və ona insanlar arasında yeriyə biləcəyi bir nur verdiyimiz kimsə qaranlıqlar içərisində qalıb ondan heç çıxa bilməyən kimsə kimidirmi?... (Quran 6/122)

 səh. 186

31. 
    وَمَنْ لَمْ يَجْعَلِ اللّهُ لَهُ نُورًا فَمَا لَهُ مِنْ نُورٍ
    

Bir kimsəyə Allah nur vermədikdən sonra onun nuru olmaz (Quran 24/40)

 səh. 186

32. 
    اِنْ هُوَ اِلَّا وَحْىٌ يُوحى
    

O, vəhy edilən (göndərilən) vəhydən başqa bir şey deyil (Quran 53/4).

 səh. 188

33. 
    هُوَ الَّذى يُنَزِّلُ عَلى عَبْدِه ايَاتٍ بَيِّنَاتٍ لِيُخْرِجَكُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ اِلَى النُّورِ وَاِنَّ اللّهَ بِكُمْ لَرَؤُفٌ رَحيمٌ O, quluna açıq ayələr göndərki, Sizi qaranlıqdan aydınlığa çıxartsın. Şübhəsiz, Allah sizə qarşı çox şəfqətli, çox mərhəmətlidir (Quran 57/9).
    

 səh. 187

Terminlərin indeksi

A

1. 
   Ahura Mazda  172, 196
   
2. 
   Aksidensiya  32, 157
   
3. 
   Antropoloji panteizm  138, 146
   
4. 
   Apologet  94
   
5. 
   Apologiya  93
   
6. 
   Aristotelçi panteizm  102, 130, 146
   
7. 
   Aşavan  83
   
8. 
   Ayani sabitə  bax: sabit mənbələr
   
9. 
   Ayn  149, 151
   
10. 
    Ayn əl-cəm  61, 145, 151
    
11. 
    Ayn əl-yəqin  64
    
12. 
    Azadlıq  46, 81-88, 166, 176
    

B

13. 
    Batini elm  20, 186
    
14. 
    Bayramiyyə  112
    
15. 
    Bəhmən  196
    
16. 
    Bərahimə və ya brahmanizm  97
    
17. 
    Bərzəx  197-201, 203, 205, 209
    
18. 
    Bəsirət gözü  58, 159, 179
    

C

19. 
    Cəbərilik  98
    
20. 
    Cəmlər cəmi  bax: ayn əl-cəm
    
21. 
    Cövhər  149
    

D

22. 
    Daosizm  26, 82
    
23. 
    Dəhriyyə  98
    
24. 
    Dialektik teizm  128
    
25. 
    Dini-mistik  7, 11, 27, 54, 69, 70, 71, 93, 94, 108, 111
    
26. 
    Dominikan  103, 181, 183, 184
    
27. 
    Dua  32, 65, 66, 68, 69, 71, 72, 73, 74, 86, 157, 180, 183
    

E

28. 
    Emanasiya  175, 210
    
29. 
    Erot  174
    
30. 
    Estetik panteizm  131, 142, 143, 146
    
31. 
    Eşq  49, 66, 67, 68, 99, 183, 202, 203, 210
    
32. 
    Ezoterik bilik  11, 47, 77, 135, 163, 168, 174, 179, 186, 187, 189
    

Ə

33. 
    Əhədiyyət  149, 150, 156, 158
    
34. 
    Ənva‘ ən- nuriyyə  203
    
35. 
    Ərbab əl-ənvar  203
    

F

36. 
    Fanatizm  27, 28, 45
    
37. 
    Feyz  28, 195
    
38. 
    Fövqəlşüur  26, 46, 138, 141
    
39. 
    Fransiskan  103, 181, 183
    

G

40. 
    Gülşəniyyə  112
    

H

41. 
    Haqq əl-yəqin  164
    
42. 
    Haliyyə  142
    
43. 
    Hermetik elmlər  168, 207
    
44. 
    Hermetizm  168
    
45. 
    Heyvani ruh  51, 53, 203
    
46. 
    Həllaciyyə  bax: hüluliyyə
    
47. 
    Hənbəlilik  97
    
48. 
    Hənəfilik  97
    
49. 
    Hissiyun  97
    
50. 
    Huvıyyə  152, 155
    
51. 
    Hülmanilik və ya hülmaniyyə  142, 143, 144, 145
    
52. 
    Hüluliyyə  105, 142, 144, 145, 146
    
53. 
    Hürufilik  34, 80, 111, 136, 137, 138, 139
    
54. 
    Hüşəng  169
    

X

55. 
    Xanəgah  105
    
56. 
    Xəlvətilik  112
    
57. 
    Xürrə  202
    

İ

58. 
    İbadət  65, 68, 69, 71, 72, 74, 105
    
59. 
    İdealist panteizm  121, 123, 125, 126, 127, 135, 145, 146
    
60. 
    İdealizm  28, 41, 110, 118, 120, 207
    
61. 
    İbnsinaçılıq  111
    
62. 
    İlahi hikmət  96, 168, 170, 171, 172, 174, 178, 183, 185, 189, 193, 201, 202
    
63. 
    İlahi Kəlam  36, 58, 78, 87, 93, 94, 96, 169, 170, 177, 180, 185, 187, 189, 228
    
64. 
    İlham  21, 45, 59, 66, 69, 165, 201, 214
    
65. 
    İlk Ağıl  123, 133
    
66. 
    İlk Nur  196, 197
    
67. 
    İlk Səbəb  84, 88, 118, 122, 123, 131
    
68. 
    İlm əl-yəqin  164
    
69. 
    İmamilik  37, 211
    
70. 
    İman  19, 22, 27, 28, 29, 30, 36, 43, 44, 45, 48, 50, 58, 59, 62, 64, 65, 66, 67, 69, 72, 73, 82, 87, 92, 93, 94, 95, 96, 100, 137, 178, 183, 186, 190, 206, 230
    
71. 
    İnsani nur  190, 198, 200
    
72. 
    İnsani ruh  53, 214
    
73. 
    İntellekt  24, 26, 27, 47, 69, 127, 131, 176, 184
    
74. 
    İntuisiya  21, 46, 47, 48, 50, 199
    
75. 
    İrrasional bilik  11, 20-25, 27-29, 31, 34, 35, 37, 45-47, 49, 54, 55, 59, 62, 64, 66, 68, 75, 95, 117, 166, 186, 207, 216
    
76. 
    İrrasional ədəd  21
    
77. 
    İrrasional təfəkkür  7, 8, 9, 13, 14, 15, 21, 31, 36, 56, 59, 68, 71, 83, 91, 92, 94, 95, 98, 99, 101-104, 106, 107, 108, 110, 111, 113, 117, 121, 123, 131, 154, 158, 159, 161, 162, 173, 180, 182, 185, 192, 296, 208, 214-217
    
78. 
    İsfəhbud nur  198, 199, 203
    
79. 
    İslahatçılıq  109, 110, 113
    
80. 
    İsmaililik  37, 80, 98, 136
    
81. 
    İşraq fəlsəfəsi  58, 171, 192, 193, 195, 196, 198, 200-202, 208-211, 218
    
82. 
    İşraqilik  11, 28, 106, 110, 111, 191, 194, 207, 209, 210, 211
    
83. 
    İyerarxiya  33, 66, 96, 121-123, 149, 151, 153, 158, 172, 174, 174, 179, 180, 183, 193, 195, 197-200, 203-205
    

K

84. 
    Kabbala  69
    
85. 
    Kamil İnsan  34, 80, 161, 162, 166, 178, 180, 183, 189
    
86. 
    Kəlam  25, 34, 35, 36, 41, 43, 57, 58, 60, 68, 78, 80, 87, 92, 98, 127, 140, 169, 171, 175, 177, 178, 182, 229
    
87. 
    Kəşf  21, 28, 29, 51, 53, 54, 58, 59, 68, 77, 152, 165, 203, 204, 205, 208
    
88. 
    Kreatsionizm  121
    
89. 
    Könül  65, 66, 68, 72, 76, 182, 186, 227
    

Q

90. 
    Qadirilik  106
    
91. 
    Qeyb aləmi  22, 33, 149, 156, 157
    
92. 
    Qızılbaşlar  111
    
93. 
    Qnosis  21-24
    
94. 
    Qnostisizm  21, 23, 28, 94, 95
    

L

95. 
    Latın averroizmi  101, 130
    
96. 
    Lədunni  163
    
97. 
    Loqos  36, 94, 96
    
98. 
    Loqos spermatikos  94
    

M

99. 
    Malikilik  97
    
100. 
     Manixeyçilik  173
     
101. 
     Materialist panteizm  142
     
102. 
     Materializm  35, 118, 120, 130, 139, 140
     
103. 
     Məhəmməd həqiqəti  149, 196
     
104. 
     Məhəmməd nuru  189, 190, 196
     
105. 
     Məlamiyyə  112
     
106. 
     Mələkut aləmi  154, 195
     
107. 
     «Mən»  8, 46, 63, 67, 71, 72, 73, 81, 85, 86, 188
     
108. 
     Mənəvi təcrübə  24, 25, 27, 45, 48, 49, 54, 56, 59, 62, 72, 99, 171, 193
     
109. 
     Mə‘rifət  21-24, 28, 47, 54, 58, 75, 99, 147, 149, 154, 158, 160, 166, 183, 189, 193, 194, 204, 207
     
110. 
     Məşşailik  98, 101, 103, 104, 193, 194, 196, 210, 211
     
111. 
     Məzdəkilik  173
     
112. 
     Misal aləmi  149, 153, 154
     
113. 
     Mistika  25, 26, 28, 32, 102
     
114. 
     Mistik bilik  14, 25, 26, 27, 28, 35, 37, 216
     
115. 
     Mistik-fəlsəfi  54, 71, 181
     
116. 
     Mistik panteizm  125
     
117. 
     Mistik şüur  26, 32, 54
     
118. 
     Mistik təcrübə  25, 26, 27, 49, 54, 55, 68, 69, 70, 71, 74, 109
     
119. 
     Mistisizm  21, 54, 109
     
120. 
     Mötəzililik  98
     
121. 
     Mövləvilik  106
     
122. 
     Müəllim əs-salis  210
     
123. 
     Müqtasid  202
     
124. 
     Mülhid  97
     
125. 
     Mülk aləmi  149, 154, 156, 157, 195
     
126. 
     Mütləq Azadlıq  81, 85, 88, 166
     
127. 
     Mütləq Həqiqət  13, 29, 30, 55, 64, 74, 75, 77, 79, 80, 81, 87, 88, 113, 138, 140, 166, 178, 182
     

N

128. 
     Naturalistik panteizm  120, 133
     
129. 
     Nəbati ruh  53, 203, 214
     
130. 
     Nəqşbəndilik  112
     
131. 
     Nöqtə  35, 57, 79, 80, 127, 139, 140, 141, 145, 188
     
132. 
     Nöqtəvilik  35, 80, 111, 136, 138-142
     
133. 
     Nur əl-ənvar  189, 192, 195, 200
     
134. 
     Nurlanma  9, 25, 28, 54, 58, 66, 117, 150, 168, 171, 173-185, 187, 192, 193, 195, 196, 198, 200, 202-206, 208-210, 217, 218
     
135. 
     Nurlar Nuru  195, 196, 198, 200, 202-206, 208, 209
     

O

136. 
     Okkazionalistlər  109
     

Ö

137. 
     Övləviyyə  142
     

P

138. 
     Panenteizm  128
     
139. 
     Panteist aristotelizm  bax: Aristotelçi panteizm
     
140. 
     Patristika  93, 94, 100, 101
     
141. 
     Peripatetik  98, 121, 184
     
142. 
     Proses fəlsəfəsi  128
     

R

143. 
     Renessans  9, 103, 107, 108, 109, 131, 216
     
144. 
     Ritual  26, 32, 65, 68, 69, 70
     
145. 
     Romantizm  110
     
146. 
     Ruh  7, 10, 19-22, 24, 25, 27, 29, 32, 34, 35, 36, 48-58, 61, 63, 65, 66, 67, 69, 71, 73-78, 80, 82-85, 87, 88, 95, 96, 102, 103, 104, 109, 113, 122-126, 128-134, 138, 143, 149, 152, 153-155, 159, 169, 170, 172-175, 177, 178, 180-184, 188, 192, 194, 198-204, 208, 213, 214
     
147. 
     Ruhlar ruhu  132, 133
     
148. 
     Rübubiyyət  149-152, 156
     

S

149. 
     Sabit mənbələr  149, 151, 152, 156
     
150. 
     Sakral ibadət  69
     
151. 
     Sanih ruh  204
     
152. 
     Sevgi  22, 27, 43, 64-68, 86, 102, 129, 174, 183
     
153. 
     Sələfilik  110, 111
     
154. 
     Səlimiyyə  143
     
155. 
     Sıddıq  53
     
156. 
     Sidrət əl-müntəha  138
     
157. 
     Substansiya  19, 32, 84, 129-134, 149, 182, 197, 199, 203
     
158. 
     Sührəvərdilik təriqəti  106, 112
     

Ş

159. 
     Şafiilik  97
     
160. 
     Şaman  26, 32, 55, 70
     
161. 
     Şəhadət aləmi  149, 154, 156
     
162. 
     Şəmrahiyyə  142
     
163. 
     Şəmsiyyə  112
     
164. 
     Şəth 
     
165. 
     Şövq  32, 73, 203
     
166. 
     Şüuraltı  46
     
167. 
     Şüurüstü  20, 26, 29, 46-49, 54-60, 63, 64, 67, 68, 70, 72, 74, 75, 76, 88, 170, 173, 178, 180, 186, 199, 203, 204
     

T

168. 
     Tabiiyyun  97
     
169. 
     Təkkə  105
     
170. 
     Tənasüx  143, 199, 200
     
171. 
     Təriqət  54, 69, 79, 80, 103, 105, 106, 111, 112, 136, 142, 144, 145, 163, 181, 210
     
172. 
     Təriqətləşmə  105
     
173. 
     Təsəvvüf  23, 28, 33, 54, 58, 61, 69, 70, 79, 98-100, 103-106, 110, 111, 112, 136, 138, 142-147, 151, 152, 160, 162-166, 171, 183, 191, 194, 196, 200, 204, 207-211
     
174. 
     Tövhid  33, 45, 61, 136, 147, 149, 155, 160, 161, 165, 189, 194, 209
     

V

175. 
     Vəcd  59, 60, 66, 214
     
176. 
     Vəhdaniyyət  149, 156, 160, 164, 167
     
177. 
     Vəhdət əl-işraq  bax: vəhdət ən-nur
     
178. 
     Vəhdət ən-nur  200, 205, 209
     
179. 
     Vəhdət əl-mövcud  119
     
180. 
     Vəhdət əş-şühud  147, 162, 163, 166
     
181. 
     Vəhdət əl-vücud  15, 62, 106, 118-120, 128, 136, 146-149, 155, 158, 161-167, 188, 200, 209, 218
     
182. 
     Vəhhabilik  110
     
183. 
     Vəhy  47, 52, 59, 66, 76, 102, 131, 138, 153, 185, 188, 189, 204, 210, 213, 214, 227, 231
     
184. 
     Vücudiyyə  119
     

Y

185. 
     Yəməni hikmət  210
     
186. 
     Yəsəvilik  106, 112
     

Z

187. 
     Zamançılıq  98
     
188. 
     Zaviyə  105
     
189. 
     Zəka  43, 46
     
190. 
     Zərdüştilik  83, 169, 171-173, 196, 207
     
191. 
     Zikr  68, 156, 157
     
192. 
     Zindiq  70, 98. 142
     
193. 
     Zövq  20, 47, 72
     

Adların indeksi

a^

1. 
   Abduk  99
   
2. 
   Abel­yar Pyer  101
   
3. 
   Ağ Şəmsəddin  112
   
4. 
   Akvinski Foma  101, 103, 104, 176, 183, 184
   
5. 
   Anselm Kenterberiy­ski­  101
   
6. 
   Apollinar Laodikiyalı  94
   
7. 
   Areopaqit Dionisiy  14, 25, 60, 61, 66, 86, 96, 102, 123, 130, 179, 180, 181, 183
   
8. 
   Aristotel  97, 101, 102, 103, 104, 107, 130, 131, 183, 184, 193, 194, 201, 207, 208, 210
   
9. 
   Asqlinos  171, 193
   
10. 
    Assisili Fransisk  103, 181
    
11. 
    Avqustin  14, 16, 59, 60, 62, 72, 73, 83, 86, 94, 102, 103, 109, 123, 177, 178, 179, 181, 182, 184
    

B

12. 
    Bakuvi Seyid Yəhya  112
    
13. 
    Bəhmənyar Əbülhəsən b. Mərzban  104, 210
    
14. 
    Bistami Əbu Yəzid Tayfur b. İsa b. Adam b. Suruşan  30, 62, 63, 99, 106, 147, 171, 193, 206
    
15. 
    Bişr Hafi  84
    
16. 
    Bonaventura  14, 58, 60, 65, 67, 72, 73, 103, 181, 182, 183, 190
    
17. 
    Böme Yakob  36, 58, 109, 123, 124, 125
    
18. 
    Böyük Albert  101, 103, 104, 183
    
19. 
    Bruno Cordano  16, 32, 84, 109, 131, 132, 133, 135, 143, 144
    
20. 
    Budda  169, 173
    
21. 
    Buxari Məhəmməd Bəhaəddin  112
    

C

22. 
    Cabir b. Həyyan (Cabir Sufi)  99
    
23. 
    Cami Əbdürrəhman  112
    
24. 
    Cüneyd Əbu‘l-Qasim b. Məhəmməd əl-Həzz Bağdadi  14, 16, 45, 52, 61, 62, 65, 79, 105, 147, 152, 163, 164
    

D

25. 
    Dekart Rene  109
    
26. 
    Dəvvani Məhəmməd b. Əsad Cəlaləddin  111, 209
    
27. 
    Dinantlı David  103, 130
    
28. 
    Dominik İspaniyalı  103, 181