Korrupsiyaya qarşı mübarizədə hökumət-vətəndaş əməkdaşlığı, ictimai
Yüklə 340,43 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Yaxşı Tədqiqat, Yaxşı İslahat, Yaxşı Siyasət
Rəşad Həsənov hökumət-vətəndaş əməkdaşlığı
29 İSİM
İqtisadi və Sosial İnkişaf Mərkəzi
Digər Asiya ölkəsi olan Filippində hökumət qeyri-hökumət təşkilatları və aidiyyatı institutlar ilə dövlət satınalmalar sistemində islahatların aparılması, qanunvericiliyin təkmilləşdirilməsi prosesində yaxından əməkdaşlıq edir. Belə ki, hökumət dövlət tərəfindən həyata keçirilən bütün növ satınalmaları və prosedur qaydalarını təhlil üçün QHT-lərə təqdim edir. Bu təhlillər nəticəsində QHT-lər boşluqları müəyyən edir, islahat imkanlarını hökumətə təqdim edir və lazım gəldikdə isə uyğun dövlət institutlarında çalışanlar üçün təlimlər təşkil etməklə onların bu sahədəki bacarıqlarını daha da gücləndirir. Həmçinin QHT-lər tenderlərin təşkilinə nəzarət etmək hüququna sahibdir. Fillippində hökumət və vətəndaş cəmiyyəti dövlət sektorunda korrupsiya ilə mübarizədə birgə addımlamaqdadı. Bu koalisiyanın əsas hədəfi dövlət məmurunun həyat tərzinə nəzarəti həyata keçirməklə mümkün korrupsiya hallarının qarşısını almaqdır. Koalisiyada vətəndaş cəmiyyətinin əsas işi dövlət rəsmilərinin həyat tərzi haqqında məlumatları toplamaqla, daha sonra isə bu məlumatlar iştirakçı tərəflərin təsdiqi ilə istintaq üçün Ombudsman Ofisinə təqdim edilir. Yetərli dəlillər toplandıqdan sonra iş sənədlərlə birlikdə mülki məhkəmələrə təqdim edilir. Vətəndaş cəmiyyətinin işi yalnız qanun pozuntusu aradan qaldırıldıqda və yaxud uyğun cəzalar tətbiq edildiyində sona çatır. Ümumilikdə vətəndaş cəmiyyəti daha çox qanunvericiliyin təkmilləşdirilməsində iştirak edirlər. Məsələn, Yaponiya, Koreya, Pakistan və İndoneziya kimi ölkələrdə informasiya əlçatanlığı qeyri-hökumət təşkilatlarının vəkilliyi sayəsində kifayət qədər genişlənib. Həmçinin, bu təşkilatlar yenilənmiş qanunvericiliyin ictimaiyyət tərəfindən daha yaxşı qavranılması istiqamətində aparılan maarifləndirmə işlərində də mühüm rol oynamaqda.
Rəşad Həsənov hökumət-vətəndaş əməkdaşlığı
30 İSİM
İqtisadi və Sosial İnkişaf Mərkəzi
addımlar Korrupsiyaya qarşı mübarizədə qeyri-hökumət aktyorlarının ikinci əsas funksiyası cəmiyyətdə baş verən korrupsiya əməlləri haqqında məlumatlılığı artırmaq və maarifləndirmə hesab edilir. Artıq inkişaf etmiş ölkələrlə yanaşı inkişaf etməkdə olan Kambodca, İndoneziya, Malaziya. Pakistan,Yeni Qvineya kimi ölkələrdə də qeyri-hökumət təşkilatları maarifləndirici funksiyanı öz üzərlərinə götürməkdədir. Bəhs etdiyimiz ölkələrdə hökumət vətəndaş cəmiyyətini bu istiqamətdə fəaliyyətini dəstəkləməyə başlayıb. Məsələn, Cənubi Koreyada hökumət korrupsiyaya qarşı mübarizədə iştirak edən vətəndaş cəmiyyəti institutlarına maliyyə dəstəyi göstərir. Kambodcada isə dövlət məktəblərində anti-korrupsiya məqsədli təlimlər təşkil edilir, gənc nəsl arasında korrupsiya meyllərinin səviyyəsini ölçən tədqiqatlar hazırlanır və buna uyğun atılacaq addımlar müəyyənləşdirilərək QHT-lərə dövlət sifarişləri verilir. QHT-lər təhsil proqramlarının təkmilləşdirilməsi və vətəndaşın hələ uşaqikən dövlət məmurlarının etik davranış qaydalarına uyğun tərbiyyə alması istiqamətində layihələr icra edir. Bəzi hallarda isə təhsilə cavabdeh uyğun dövlət qurumları ilə razılaşdırılmaqla hətta dərsliklər hazırlanır, tədris müddətində xüsusi dərslər müəyyən edilir. Pakistan, Qazağıstan və Filippin kimi ölkələrdə də oxşar təcrübələrdən istifadə edilməklə orta və ali təhsil müəssisələrində vətəndaşlıq, etik qaydalar öyrədilməsi dövlət qurumları tərəfindən təşviq edilir. 2003-cü ilin yanvarında isə Malaziya hökuməti Milli İnteqrasiya Planı çərçivəsində korrupsiyanın ictimai qavrama səviyyəsini tədqiq etmək və ictimai məlumatlandırmanı artırmaqla dövlət idarəçiliyində şəffaflığı təmin etmək məqsədi ilə Malaziya Dürüstlük İnstitutu (Malaysian Institute of Integrity) təsis edib. Pakistanda isə kütləvi informasiya vasitələrində istintaq materialları, uğurlu nəticələnmiş cinayət işləri haqqında məlumatlar ictimailəşdirillir, hətta bir çox hallarda bu məlumatlardan yerli teleserialların çəkilişində ana xətt olaraq istifadə edilir. Honq-Konq, Çin və Cənubi Koreyada
Rəşad Həsənov hökumət-vətəndaş əməkdaşlığı
31 İSİM
İqtisadi və Sosial İnkişaf Mərkəzi
anti-korrupsiya agentlikləri müntəzəm olaraq media vasitəsi ilə korrupsiya, onun ictimai fəsadları haqqında təbliğat kompaniyaları təşkil edir. Qazağıstanda isə ayrı-ayrı regionların, idarə və nazirliklərin korrupsiya göstəriciləri və bu sahədə davranışları dərc edilərək ictimailəşdirilir ki, bu da cəmiyyətin müqayisəsinə imkan yaradır. Buna bənzər tədbirlərin müntəzəm olaraq həyata keçirilməsi sonda məmur davranışına və korrupsiya səviyyəsinin azalmasına müsbət təsir edir. İndoneziya hökuməti idarəetmədə islahatların səmərəli davam etdirilməsi məqsədi ilə korrupsiyaya qarşı mübarizə kampaniyalarına QHT və özəl sektor təmsilçiləri ilə yanaşı beynəlxalq təşkilatların nümayəndələri ilə də sıx əməkdaşlıq modeli tətbiq edir. Göründüyü kimi bəzi Asiya ölkələri korrupsiyaya qarşı mübarizədə ictimai dəstəyə ciddi önəm verməklə yanaşı bu istiqamətdə özünəməxsus metodlardan istifadə edərək mümkün uğuru yüksəltməyə can atır.
Yüklə 340,43 Kb. Dostları ilə paylaş:
|