LüĞƏTDƏ gedəN İXTİsarlar
Yüklə 6,16 Mb. Pdf görüntüsü
|
Aləşhftcoyl ATƏŞBÖCƏYİ (zool.) (üst qabığı işıq saqim böcək) Körük çalındıqca kömür qıza rır, dükan qismən işıqlanır, ətrafa minlərlə qığılcımlar, qoralar sıçrayır, atəşböcəkləri kimi uçuşur.. (Ə.Cəfərzadə); ATƏŞQURDU İsti tərəflərin dəryalarında çox kiçik, şəfəqli heyvanlar - atəşqurdları olur (H.Zerdabi). atəşfəşanlıq bax atəşbazlıq ATƏŞGAH (atəşpərəstlərin ibadətgahı) Tam bu sırada solmaz atəşgah qapısında gö rünür (C.Cabbarlı); ATƏŞGƏDƏ [Odabaşı:] Bu səbəbdən də hər şəhərdə və kənddə bir və ya bir neçə atəşgədə var idi (Ə.Haqver- diyev); AZƏRGƏDƏ (qəd.); MƏBƏD- GAH (bax). atəşgədə bax atəşgah, məbedgah ATƏŞİ-HİCRAN Şirin göftarın, dür xə yalların; Atəşi-hicran ə yan, gedər oldu (M.P. Vaqif); AYRILIQ ODU Ayrılıq oduna könül dayanmaz (M.Rahim); HİCRAN ATƏŞİ Bizim bu dövranın yeni qızları; Hic ran atəşinə yanmasın gərək (S.Rüstəm). 1. ATƏŞİN (məc.), ALOVLU, COŞ QUN, EHTİRASLI, HƏRARƏTLİ, QIZ ĞIN, ODLU (atəşin salam, atəşin nitq və s.). 2. atəşin bax odlu 1 atəşqurdu bax atəşböcəyi ATICI (yaxşı tüfəng atan) [Koxa:] Əqlim var, başım var, deyiləm qanmaz; Mən də atı- cıyam, yaxşı qulaq as (S.Rüstəm); NİŞANÇI Dostadə on nəfər əla nişançı, iki do şəfqət bacısı vardı (M.Hüseyn); SNAYPER (əla
dəfini həmişə; sərrast vurandır Həsən (M.Rzaquluzadə).
tayında yoxuşun başında bir atlı dayanmışdı (Ə.Məmmədxanlı); ÇAPAR Kəblə Bəybala
maata çatarkən ikinci zurnaçılar dəstəsi fəa liyyətə başladı (A.Makulu).
Əldə edilən qab-qacağı, yorğan-döşəyi, cecimi, kilimçəni, ümumən bütün balıqçı paltar-palazını, bütün bu ev-eşik deyilənin avadanlığım burdaca töküb uzaqlaşmaq, öz məliklərinin həyatlarını xilas etmək Mina- bəyim üçün ümdə şərtdən idi (S.Rəhimov);
ğın nə bir stol-kürsüsü vardı ki, üstündə otu rub yazı yazasan, nə de bir qeyri abadanlıq vardı (C.Məmmədquluzado); BARXANA (köhn.) Hər kəs öz barxanasını alıb, bir kənara çəkilir (Mir Cəlal); DİR-DİRRİK Belə ki, [Tükəzbanın] ərinin ölməyi onun
i (B.Talıblı); ƏŞYA Evin əşyasım siyahıya almağa başlarkən mizin üstündəki qalın cildli kitab arasından bir məktub tapdım (M.Hüseyn); MÜXƏLLƏFAT Şöbənin var-yoxunu, evinin müxəlləfatımn hamısını satıb xərc etdilər, heç bir əlac olmadı (Ə.Haqverdiyev). AVAM (geridə qalmış, oxumamış, savad- I sız adam) [Məmməd ağa:] Avam da var, avam da. Amma bunlar kimi avam mən gör məmişəm (N.Nərimanov); ANLAMAZ Al külüngü öz-özünə qəbir qaz; Ay yazıq, ey biçara, ey anlamaz (A.Səhhət); CAHİL [Xos rov:] Gördüm, ancaq o qədər müqəssir ol murdum. Çünki cahil idim (A.Şaiq); LAY- ƏLƏM (arx.) [Rüstəm bəy:] Ay qız, sen qıfılla, sən danışma, sən bu cür işləri anla mazsan, çünki sən bir heyvan layələmsəıı! (Ü.Hacıbəyov); NADAN Rüstəm bilmədi ki, nadan yanında; Ağıla nə hacət, gözə nə hacət (B.Vahabzadə). AVAMLIQ [Ömər] Allahü əkbər, avam lığa bax! (N.Nərimanov); CAHİLLİK [Mü- nəvvər:] Ancaq meni dilgir eden camaatın cahilliyidir (M.S.Ordubadi); CƏHALƏT İşıq saçdın boğman üçün qalm, qatı qaranlığı; İşıq saçdın məhv etmoyo cəhaləti, nadanlığı (M.Rahim); QƏFLƏT Din yoxsullar üçün bir tiryəkdir ki, onları həmişo qəflətdə saxla yıb oyanmalarına mane olmuşdur (S.S.Axun- dov); GERİLİK (dan.) Həyatda gördüyün
(B.Vahabzadə); NADANLIQ [Məmməd ağa:] Nadanlıq gözlərini bir mərtəbədə kor edibdir ki, namümkündür söz, nəsihət ilə bunlara bir şey qandırasan (N.Nerimanov).
kərək, qayığı gölün o biri sahilinə doğru sü rürdü (A.Şaiq); KÜRƏK [Zemigar xanım] oğlunu tanıdı. Şamxal qabaqda oturub kürək çəkirdi (İ.Şıxlı).
peşəsiz avaraya qız vermərəm (M.İbrahi mov); BAMBILI (dan.) [Gövhərtacın anası:] O axmaq bambılıda sən nə görübsən? (Ə.Haqverdiyev); HƏPƏND (köhn.) (söyüş
(Ə.Haqverdiyev); SƏRSƏRİ [Zeynalı] belə sərsəri heyata ..bəzi arqadaşları.. sürüklə mişdi (S.Hüseyn). 2. avara bax veyl avaralanmaq bax veyllənmək avarıya bax qəza 1 avaz(ə) bax səs aviator bax təyyarəçi avizə bax qəndil avto bax avtomobil avtobioqrafiya bax tərcümeyi-hal avtomaşın bax avtomobil AVTOMOBİL Bax, bir avtomobil gəlir (C.Məmmədquluzadə); ATSIZ ARABA (dan.) Bir neçə dəqiqədən sonra atsız araba əjdaha kimi özünü soxdu həyətə (C.Məm- mədquluzadə); AVTO Ürəklər, nəbzlər
sürətlə vurur... Qatarlar, avtolar gəlir dıılhıı dal (S.Vurğun); AVTOMAŞIN Bə/i Irakloı hissələri və avtomaşın üçün rezin təkərini .ıl maq lazım idi (İ.Əfəndiyev); MAŞIN (ilan ı [Fariz:] Fikrət, narahat olma, mən sənə ıııa şin taparam (H.Abbaszade). avtor bax müəllif avtoritet bax nüfuz AY (göy cismi, planet) Yırtaraq Ay gecənin örtüyünü; Məhv qılmışdı o zülmət yuxııım (M.Müşfıq); QƏMƏR (şair.) Sən günəşlə ayılan, qəmərlə yatanların; Balıqçı gürcü lərin, Kürə tor atanların... (M.Rahim); MAH
zərrə ilən nə ol mah? (Xətayi). ayağıağır bax ağırayaq 1 ayağısürüşkən bax əxlaqsız 1 ayağıyüngül bax xoşqodəm(li) I 1. AYAQ Fikrət bir an arvadın onun ayaqlarını qucaqlayıb, yalvarması səhnəsini sanki uzaqdan seyr etdi (H.Abbaszade); QƏ DƏM [Fatma:] Qədəmlərinin altında ölüm, qurbanın olum, başına dönüm, ay hakim, məni oğulsuz, nəvələrimi atasız qoyma (H.Abbaszade); PAY (kl.əd.) Mərhəba, sən bizə, ey türfə cavan, xoş gəldin! Payinə peş kəş ola baş ile can, xoş gəldin (M.P.Vaqif). 2. ayaq bax son 3. ayaq bax dəfə II ayaq bax piyalə AYAQQABI [Aytəmiz:] Nə istəsən, nə fason istəsən paltar, ayaqqabı qalanıb bir- birinə (Ə.Qasımov); BAŞMAQ (köhn.) Həsən tüklü ayaqlarım yumayıb, elə o cür başmağın içinə saldı.. (M.İbrahimov); QON DARA (köhn.) [Sitarə:] Yaşıl, lətif otlar üzə rində almas paraları kimi parlayan şəbnəm lərdən ətəklərimiz, qondaralarımız bütün- bütünə islanaraq yüyürdük (A.Şaiq); POS- TAL (dial.) Bütün müridlər kimi guya ani zikrə gedən Hacı Əmrah əfəndi dua oxuduq dan sonra üstü bıçaqla kəsilmiş postallarını qapının ağzında soyundu (İ.Şıxlı). AYAQQABIÇI, BAŞMAQÇI (ayaqqabı \ ustası) ayaqqabısız bax ayaqyalın 1 Ayaqqabım/ 33 Yüklə 6,16 Mb. Dostları ilə paylaş:
|