LüĞƏTDƏ gedəN İXTİsarlar
Yüklə 6,16 Mb. Pdf görüntüsü
|
Ağcaqanad Ağır AĞCAQANAD [Mərdan:] Bürkü cəhən nəmə, ağcaqanad göz yummağa qoymurdu ki... (X.Hasilova); DİTDİLİ (dial.) Qərvənd çox ditdili və milçək olan yerdir (Ə.Haq- verdiyev); HÜNÜ Ancaq hünü, milçəklərin vız-vızı; Bu sükutu pozur... (A.Sehhet); MIĞMIĞA (məh.) Nə etin incidər, sənin insan; Nə dərin mığmığa, sinəkdən qaç (M.Ə.Möcüz).
evi hönkürtü götürmüşdü (Çəmənzəminli); NÖVHƏ Məhərrəmin birindən başlayaraq, onun qədər davam edən imam təziyyəsi, mərsiyə, ııövhə, dəstə təpmə, məhəllələr arasında adət şəkli almış dalaşmalardan sonra bütün bu həngamə aşura büsatı ilə bitirdi (Çəmənzəminli). 2. ağı bax zəhər
ğunu duyaraq zəfımden kədərlənirdim (Çəmənzəminli); KAMAL Vaqif, öyünme ki, kamalımız var; Allaha şükür ki, kamal da yoxdur (M.P.Vaqif); DÜŞÜNCƏ Düşüncə, tərbiyə, zəka zinəti; Budur qadınlığın, məncə, qiyməti (S.Vurğun); DƏRRAKƏ Xanpəri indi hər işi dərrakə ile görürdü (Ə.Vəliyev); ZƏKA [Məhsəti:] ..Nizamini dağlar qədər əzəmətli göstərən də onun zə kasıdır (M.Hüseyn); ƏQL [Orxan:] Səbrim tükənmiş, qərarım kəsilmiş; Huşum, əqlim uçmuş, uyqum çəkilmiş (H.Cavid); İDRAK
yerləşdiyi ağılların qapısını bərkitdi... (Anar); QAHAL Bu gün Bəxti də evdə yat mayıb, özünü mal-qaranm qahalına verdi (S.Rəhimov).
. zəhərlənmək; 2. ye mək 1 ağılkəsən bax ağlabatan AĞILLANDIRMAQ, BAŞINA AĞIL QOYMAQ, DOĞRU YOLA SÖVQ ET MƏK, PİS YOLDAN ÇƏKİNDİRMƏK AĞILLANMAQ, AĞLI BAŞINA GƏL MƏK, AĞLINI BAŞINA YIĞMAQ, DÜ ZƏLMƏK (məc., dan.) 1. AĞILLI [Malik:] Bəhlul baba, deyir lər siz çox ağıllı bir adamsınız (A.Şaiq); DÜŞÜNCƏLİ [Vahid:] Gözəldir, təmizdir, düşüncəlidir, amma hikkəlidir.. (M.İbrahi mov); KAMALLI [Piri baba:] Çingiz çox ağıllı, kamallı cavandır (S.S.Axundov);
Axı insan ağıllıdır, dərrakəlidir, müdrikdir (R.Rza); AQİL Qiylü qalə düşməz kim olsa
guşədə yüz əhli-kamal.. (S.Ə.Şirvani); BAŞIDOLU (dan.) [Mustafa bəy:] ..Çünki doğrudan da başıdolu oğlansan (Ə.Haqver- diyev). 2. ağıllı bax ağlabatan AĞILSIZ, AĞLIKƏM, BAŞSIZ (məc.), GİC, KƏMAĞIL, KƏMSƏR ağımsov bax ağımtıl AĞIMTIL (ağ rəngə çalan, azacıq ağ) İldırım çaxdıqca hörümçək toru kimi bütün meşəni, ağacların yarpaqlarım, budaqlarını sarmış bu tor ağımtıl bir şəfəqlə parıldayırdı (M.Ənvər); AĞIMSOV Ağımsov tüstü onun [Cahandar ağanın] enli dodaqlarının üstünə enmiş qalın bığlarının arasına doldu (İ.Şıxlı);
seçmə parçalarla dolu idi (Mir Cəlal); VƏZNLİ İlk məşq kiçik vəznli millərlə baş lar, get-gedə ağır vəznli millərə keçirdilər (Çəmənzəminli); SANBALLI Gecəm belə keçdi, səhərim gəlsin! Dadıma sanballı söz lərim gəlsin! (M.Müşfıq).
mış bir müsəlman süvarisi Gürcüstan milli xalq qvardiyasının xəstəxanasında müalicə
Ağır Ağlaşma edilməkdədir (M.Hüseyn); BƏRK O, bərk yaralanmışdı (M.Hüseyn).
2. ağırayaq bax hamilə ağırbaşlı bax ciddi 1 AĞIRLAŞDIRMAQ (vəziyyət haqqında)', ÇƏTİNLƏŞDİRMƏK, GƏRGİNLƏŞ DİRMƏK (məc.), MÜRƏKKƏBLƏŞ DİRMƏK 1. AĞIRLAŞMAQ, ÇƏKİSİ ARTMAQ 2. AĞIRLAŞMAQ, ÇƏTİNLƏŞMƏK, GƏRGİNLƏŞMƏK (məc.), MÜRƏK KƏBLƏŞMƏK (bax) ağırlıq bax 1. vüqar 1; 2. qəm; 3. çəki I; yük 2
AĞIRTƏBİƏTLİ Nurəddin... ağırtəbiətli bir uşaq olur (S.S.Axundov); AĞIR (məc.)
Tanıyanlar bilir, yeddi yaşında; Ciddi bir qız idin, əqli başında (Ə.Cavad); VÜQARLI [Möhsün:] Necə ola bilər ki, o vüqarlı müəl lim, ..birdən-birə sönsün? (S.Rəhimov).
mollanın ağzından belə-belə boş vədləri eşidib inanırlar.. (C.Məmmədquluzadə);
ləbləri badə; Gül camalın eşq əhlinə ayinə (M.V.Vidadi); Qönçə dəhəni çəməndə xən dan; Gülməkdən ənar açıldı dəndan (Xetayi). AĞIZBAAĞIZ (lap dolu) Gecə çənlər ağızbaağız neftlə dolardı (Şamlı); LƏBƏ LƏB Coşqun dağ selləri ləbələb daşan Kü rün, Arazın sahillərini dolaşıb, Alazan çayı boyunca gəzdik (B.Bayramov); DOPDOLU,
Mən ömrümdə söyüşməmişəm. Birisi ilə ağızlaşmamışam (Mir Cəlal); SÖZLƏŞ MƏK Kərimov Aydınla sözləşəndən sonra özünü qalib hiss edir (H.Seyidbəyli). ağızsürütməsi bax ağızucu AĞIZUCU Doktor harasa tələsirmiş kimi ağızucu dedi: - Göstəriş vermişəm (H.Ab- baszadə); AĞIZSÜRÜTMƏSİ Həmzə ağız sürütməsi bir neçə söz dedi (Ə.Əbülhesən); BAŞDANSOVDU Mehmanın başdansovdu sözündən, soyuq söhbətindən sonra adamlar dağılışıb getdilər (S.Rəhimov).
himov); BAŞABATAN [Mehman:] Hələ özü ile başabatan bir söz demir (S.Rəhimov);
iş deyil (S.S.Axundov); AĞILLI [Malik:] Nə ağıllı fikirdir, ay Sona!.. (M.İbrahimov);
qaçdığı., ağlağan uşaqları Nazim sanki əfsun ile ələ alar, sakit edərdi.. (Mir Cəlal); GİR
didəsi giıyan (Natəvan); KÜR. AĞLAMAQ Tural üçün qırx qadın ağla yırdı (Anar); BOZLAMAQ (arx.) (yana- yana, uca səslə ağlamaq) ..üç kərə şahnəfiri bozluyub, dağa-daşa səs salıb (M.F.Axund- zade); GÖZ YAŞI AXITMAQ (TÖK MƏK) (fr.v.) [Gülüş:] Ay qızım, əziz balam, belə mısmırıq töküb, göz yaşı axıtmaq da yaxşı deyil (X.Hasilova); [Vəzir:] Aman; Bizans torpağına qayıdan zaman; Göz yaşı tökürdü (S. Vurğun); ZARILDAMAQ (zar- zar ağlamaq) ..bir dükanın qabağında üç uşaq durub zarıldayırdı (Çəmənzəminli), ağlamalı bax pis; faciəli ağlamsınmaq bax doluxsunmaq AĞLASIĞMAZ ..bu nəhəng addımını; Ağlasığmaz bu qəşəng addımını.. (S.Rüs təm); MƏNTİQSİZ O, yenə arabir məntiq siz sözlər deyir (A.Şaiq). ağlaşma bax matəm 17 Yüklə 6,16 Mb. Dostları ilə paylaş:
|