Metodiki işdə informasiya funksiyası da mühüm yer
tutur. Bu funksiya
nı kütləvi kitabxana təcrübəsinə tətbiq et-
m
ək məqsədi ilə kitabxana işçilərinə kitabxanaşünaslıq və
qa
baqcıl təcrübə nailiyyətləri haqqında vaxtlı-vaxtında və
tam şəkildə informasiya vermək istiqamətinə yönəlmişdir.
Metodiki m
ərkəzlər öz fəaliyyətlərini respublika və muxtar
res
publika kitabxana yanındakı mədəniyyət incəsənət üzrə
informasiya m
ərkəzləri ilə əlaqələndirərək kütləvi, qrup və
f
ərdi informasiyanın ən müxtəlif formalarından istifadə
edirl
ər.
Metodiki m
ərkəzlərin informasiya funksiyası pedaqoji
funksiya il
ə sıx şəkildə həyata keçirilir. Belə ki, informa-
siyanın alınması prosesi ilə birlikdə kitabxanaçıya yeni infor-
masiyadan öz f
əaliyyətində istifadə etmək bacarığı da
öyr
ədilir.
Pedaqoji funksiyanın əhəmiyyəti ondan ibarətdir ki,
metodik m
ərkəzlər kitabxana işçilərinin təhsil və tərbiyəsi
prosesini d
ə həyata keçirməli, bu prosesə rəhbərlik etməli-
dirl
ər. Metodik təminatın pedaqoji funksiyasının əsasında
metodik m
ərkəzlərin kitabxana işçilərinin ixtisaslarının artı-
rılması, kitabxanaçıların fasiləsiz təhsili və onlarda öz işlə-
rin
ə yaradıcı, məsuliyyətli münasibət tərbiyə etmək sahəsin-
d
əki fəaliyyətləri durur. Bu funksiyanın həyata keçirilməsi
ki
tabxanaçıların bütün qrup və kateqoriyalarının əhatə edil-
m
əsini, onların ixtisaslarının artırılmasına fərqli yanaşılma-
sını, təhsildə ardıcıllığın və varisliyin gözlənilməsini, ixtisas-
artırmanın müxtəlif formalarından, o cümlədən şəxsi təhsil-
d
ən istifadə edilməsini, kitabxana işçilərinin təhsil və tərbi-
y
əsinin keyfiyyət səviyyəsinin yüksəldilməsini nəzərdə tutur.
255
Metodik m
ərkəzlərin elmi-tədqiqat funksiyası getdik-
c
ə daha artıq əhəmiyyət kəsb etməyə başlayır. Çünki me-
todik m
əsləhət və tövsiyələrin səviyyəsi həm mövcud kitab-
xana t
əcrübəsinin, həm də kitabxanaşünaslıq nəzəriyyəsinin
elmi-t
ədqiqatçılıq səviyyəsinə uyğun gəlməlidir. Elmi təd-
qiqatçılıq funksiyası kitabxana işinin inkişaf perspektivlə-
rinin d
ərin elmi tədqiqindən getdikcə daha çox asılı olur və
m
əhz onunla müəyyən edilir. Elmi-tədqiqat funksiyasının
h
əyata keçirilməsi kitabxana təcrübəsinin öyrənilməsi və
ümumil
əşdirilməsini, metodik mərkəzlərin müxtəlif tipli ki-
tabxanalarda eksperimental
işlər aparılmasını, kitabxanalarda
çalışan mütəxəssislərin elmi-tədqiqat fəaliyyətinə cəlb edil-
m
əsini nəzərdə tutur. Bu, metodik tövsiyələrin resept (nüsxə)
xarakteri daşımasından qaçmağa imkan verir, metodist və
kit
abxanaçıların yaradıcılıq təşəbbüsünü inkişaf etdirməyə,
metodik t
əminatın səviyyəsini yüksəltməyə kömək edir.
Kitabxanaların elmi-metodiki təminatı istiqamətverici
prinsipl
ər əsasında qurulur ki, onları da iki qrupa ayırmaq
olar. Ümumi prinsipl
ər və xüsusi prinsiplər. Birinci qrupa ki-
tabxana n
əzəriyyəsi və təcrübəsinin, kitabxana fəaliyyətinin
bütün sah
ələrinə, o cümlədən metodik təminata şamil edilən
əsas prinsipləri daxildir. Həmin prinsiplər aşağıdakılardır:
1. Elmilik;
2. F
əallıq;
3. F
ərqli yanaşma.
Elmilik prinsipi metodik t
əminatın ən mühüm prinsipi
kimi diqq
əti cəlb edir. Elmilik prinsipi o deməkdir ki, bütün
metodik tövsiy
ələr kitabxana nəzəriyyəsinin ən yeni nailiy-
y
ətlərinə əsaslanmalı, elmi cəhətdən sübuta yetirilməli və
256
t
əcrübədə yoxlanılmalıdır. Elmilik prinsipinə əsaslanmaq
metodiki m
ərkəzlərə kitabxanaşünaslıq elmi nəzəriyyəsinin
n
əticələrini təcrübəyə tətbiq etməyə və bununla da kitab-
xanaların fəaliyyətini təkmilləşdirməyə imkan verir.
F
əallıq prinsipi o deməkdir ki, metodik mərkəzlər
kitabxanalara metodik kom
əklə kifayətlənmir, onların işinin
m
əzmununa və xarakterinə fəal təsir göstərirlər. Əlbəttə, belə
görün
ə bilər ki, metodik mərkəzlər bu prinsipə əsaslanmaqla
kitabxanaların işini standartlaşdırmağa çalışırlar. Həm də ki,
metodik t
əminat kitabxana işçilərinin təşəbbüskarlığını bə
müst
əqilliyini məhdudlaşdırır. Lakin təcrübə göstərir ki, me-
todik m
ərkəzlərin kitabxanalara fəal təsiri nəinki kitabxana-
ların təşəbbüskarlığına mane olur, əksinə, bu cəhətlərin məhz
yaradıcı şəkildə inkişafına xidmət edir.
Metodik r
əhbərliyin həyata keçirilməsi üçün fərqli ya-
naşma prinsipinə əsaslanmaq mühüm əhəmiyyətə malikdir.
Metodik m
ərkəzlər bütün fəaliyyətini fərqli şəkildə, kitabxa-
naların tiplərini və növlərini, onların quruluşlarını, bölmə-
l
ərini və yarımbölmələrini, kitabxana işçilərinin peşə səviy-
y
əsini, təhsil və iş təcrübəsini, kitabxananın fəaliyyət gös-
t
ərdiyi yerli şəraiti nəzərə alaraq qurmalıdır.
Kitabxana n
əzəriyyəsi və təcrübəsinin ümumi prinsip-
l
əri ilə yanaşı metodik təminatın özünəməxsus xüsusi prin-
sipl
əri də var. Onlar aşağıdakılardır:
1. Kitabxanalarla bilavasit
ə əlaqə;
2. Operativlik;
3. Sistemlilik;
4.
Planlılıq.
Metodiki m
ərkəzlər kitabxanalara bütün fəaliyyət sahə-
257
Dostları ilə paylaş: |