M. Ə. MƏMMƏdov
Yüklə 1,57 Mb. Pdf görüntüsü
|
kitabxanalar metodik t əminat ittifaq və respublika mərkəzi texniki kitabxanalarından əlavə müvafiq sənaye sahəsinin m ərkəzi elmi-texniki kitabxanası tərəfindən də göstərilirdi. Metodiki köm əklik formalarından biri də kitabxana f əaliyyəti haqqında yazılı rəylərin, resenziyaların verilmə- sidir. Bel ə köməklik kitabxanaların işinə müəyyən qədər təsir göst ərir və onların işini fəallaşdırır. M əlum olduğu kimi, kitabxanalarda metodik mərkəzə daxil olan materiallar ən başlıca informasiya mərkəzidir. On- ların çox diqqətlə öyrənilib rəy yazılması metodistlər üçün ən d əyərli informasiyadır ki, onun əsasında yerlərdəki vəziyyət haqqında təsəvvür əldə edilir və nəticə çıxarılır. Bütün kitabxanalarda olduğu kimi, texniki kitabxana- larda da kitabxana f əaliyyəti haqqında xülasələrdən istifadə edirl ər. Həmin xülasələrdə müəyyən vaxt ərzində, yəni yarım il, bir il müdd ətində bir ərazi, region üzrə kitabxanaların ümumi f əaliyyəti haqqında mərkəzi-texniki kitabxana tərə- find ən hazırlanan material ittifaq mərkəzi kitabxanasına gön- d ərilirdi. Hazırda respublikada texniki kitabxanalara sahə meto- dik m ərkəz rolunu 70-ci illərin sonlarında yaradılmış sahə ərazi dayaq kitabxanaları oynaya bilər. 80-ci ill ərin əvvəlləri üçün artıq respublikada olan iri s ənaye sahələrinin 14 belə dayaq kitabxanası müəyyənləşdi- rilmişdir ki, bu kitabxanalar ərazi-sənaye kompleksində me- todik m ərkəz funksiyasını yerinə yetirməlidir. Lakin bu kitabxanaların təşkili haqqında müvafiq sənaye nazirlikləri t ərəfindən lazımi göstəriş verilsədə, onlar maddi-texniki və kadr c əhətdən təmin edilməmiş qaldı. Ona görə də onlar bir 267 neç ə il tam şəkildə olmasa da müəyyən qədər fəaliyyət gös- t ərdilər. Son illərdə isə görüləcək müəyyən işlər də unudul- muşdur. Hazırki şəraitdə əgər həmin dayaq kitabxanalarının funk siyası bərpa edilərsə, onlar texniki kitabxanaların meto- diki t əminat sistemində müəyyən rol oynaya bilərlər. Tipind ən, növündən asılı olmayaraq bəzi spesifik xüsu- siyy ətləri nəzərə almasaq, bütün kitabxanalarda metodiki işin növl əri və formaları prinsipcə eyni şəkildə qurulmuşdur. Bunlardan biri d ə mərkəzi-texniki kitabxanaların elmi-meto- diki şöbəsi tərəfindən işlənib hazırlanan metodik vəsaitlər və materiallardır . H ər hansı mövzu işləmə tamlığından asılı olaraq me- todiki v əsait və ya material adlanır. Metodiki vəsaitlər içə- risind ə işçi xarakterli göstərişlərin çoxluq təşkil etdiyi təcrübi r əhbərlik metodiki vəsaitləri fərqləndirilir . Bunlar kadr ha- zırlığı üzrə müxtəlif dərslərin keçirilməsi üçün tədris-me- todiki v əsaitlər; rəsmi qaydaların və göstərişlərin tətbiqi üzrə t əlimat metodiki vəsaitlərdir. Metodiki v əsaitlər kimi metodiki materiallar da fərq- l əndirilir. Belə ki, metodiki materiallar metodiki məktub for- masında da ola bilər-nəşr (və ya yazılı) məsləhət və ya t əlimat metodiki məktublar, hansı ki, onların məzmunu qabaqcıl təcrübənin tətbiqinə köməklik xarakteri daşıyır. Kitabxanaların metodiki işində metodiki-biblioqrafik materialların hazırlanması və istifadəsi mühüm yer tutur. Bel ə ki, belə metodik-biblioqrafik materiallar təkcə müəyyən tip kitabxana işçiləri üçün deyil, eyni zamanda müəyyən qrup üçün d ə nəzərdə tutulur. Belə materialların əsas məq- 268 s ədi müxtəlif bilik sahələri üzrə-elmi, təbii, texniki, istehsalat xarakterli ədəbiyyatın təbliğinə kömək göstərməkdir. Metodik-biblioqrafik materiallara h əmçinin metodiki işləmələr – ayrı-ayrı kütləvi tədbirlərin keçirilməsi üzrə (s ərgilər, oxucu konfransları) məsləhətlər də daxildir. Belə materiallar tövsiy ə olunan ədəbiyyatın siyahısını da verir. Bel əliklə, müasir dövrə qədər texniki kitabxanaların metodiki t əminatının təşkili vəziyyətindən və formalarından b əhs edərkən məlum olur ki, bu günə qədər texniki kitab- xanaların metodiki təminat işində əsaslı, köklü dəyişiklik ondan ibar ətdir ki, əvvəllər mövcud olan ittifaq əhəmiyyətli metodiki m ərkəzlər Azərbaycan Respublikasında hüquqi c əhətdən əslində öz funksiyasını bitirmişdir. Hazırda ayrı-ayrı materialların öyrənilməsi göstərir ki, respublikada texniki kitabxanalarda metodiki t əminat və köm əklik işi əvvəlki illərlə müqayisədə hiss olunacaq dərə- c ədə zəifləmişdir. Şübhəsiz ki, bu, bir tərəfdən köhnə meto- dik t əminat sisteminin dağılması ilə bağlıdırsa, digər tərəf- d ən, respublika iqtisadiyyatının bütün sahələrinin müstəqil- liy ə keçid dövrünün çətinlikləri ilə əlaqədardır. Ona görə də bu ç ətinliyin aradan qaldırılması üçün Azərbaycan dövlətinin kitabxana işinə dair müstəqil inkişaf proqramının işlənib hazırlanması və həyata keçirilməsi kitabxana işi sahəsində yaranmış qeyri-müəyyənliyi aradan qaldıra bilər. Qeyd edil- m əlidir ki, son illərdə bu sahədə xeyli işlər görülmüşdür. M əlum faktdır ki, hər hansı bir ölkədə, vilayətdə, ra- yonda v ə ya şəhərdə əhaliyə kitabxana informasiya xid- m ətinin səmərəli fəaliyyət göstərməsinin ən başlıca şərt- l ərindən biri orada kitabxanalara metodiki informasiya 269 Yüklə 1,57 Mb. Dostları ilə paylaş:
|