M ətbuat: millətin dili, gücü və güzgüsü 2011-2017-ci ILL
Yüklə 5,1 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Malta m əktubları, yaxud “Kafkasya’dan haber alıyor musunuz Oranın hâli nasıldır”
- Malta m əktubları, yaxud “... emin olunuz ki, bana bu satırları yazdıran ne teessürdür ve ne de keder…”
28
görünmeye başladı. Biraz daha sabır… Benden bütün dost ve arkadaşlara, amca- zâdelere selam… Cümlenizin gözlerinden öperim. Ahmed.
əktubları, yaxud “Kafkasya’dan haber alıyor musunuz? Oranın hâli nasıldır?” Az ərbaycan və Türkiyədə dövlət və partiya quruculuğu sahəsində də misilsiz xidm ətlər göstərmiş Əhməd bəy Ağaoğlunun Malta sürgünündən ailəsinə gönd ərdiyi məktublar sürgün həyatının ağırlığını, sıxıtılarını bütün çılpaqlığı ilə ortaya qoymaqla yanaşı, Əhməd bəyin nə qədər dözümlü, iradəli və nikbin bir xadim olduğuna da dəlalət edir. M əktublardan aydın görünür ki, ən çətin anlarda belə o, doğma Vətəninin, V ətəni qədər sevdiyi Türkiyənin mövcud durumu üçün narahatdır, iki qardaş ölk ənin gələcək taleyini daim düşünür. Fikrimizcə, Ə. Ağaoğlunun sürgündən yazdığı məktular nəinki, tarixçilər, ədəbiyyatşünaslar üşün əhəmiyyət kəsb edir, eyni zamanda h əmin sənədlər gənc nəslin vətənpərvərlik tərbiyəsində mühüm rol oynaya bil ər.
II m əktub
Malta, Polvista, 10 Mart 1920 Azizim Sitare ve Hümay! Elhamdülillah sıhhat ve selâmetim berkemaldir. İstanbul’un geçirmekte olduğu buhranları, tecrübeleri gazetelerde okuyoruz. Tabii biz de sizin kadar 29
müteessir oluyoruz fakat sabır ve tahammül etmelidir. İnşallah hak ve adalet yerini bulur. Bu kadar sıkıntılardan sonra elbette ki Cenab-ı Hak bizim de yüzümüzü güldür
ür. Sulh hemen yaklaşmaktadır. Bizim de tâlihimiz bittabi o zaman taayyün eder. Behemehâl tecrübe devrinin çoğu gitti, azı kaldı. Mamafih yine sizi sıkmak mecburiyetindeyim. Bilseniz bu miyanda sizden para istemek, benim için ne kadar ağır ve müziç bir iştir. İstanbul’un bu hâli ile ayda yüz lira ile orada geçinmenin ne kadar güç olduğunu takdir ediyorum. Binaenaleyh o zaten kifayet etmeyen meblağdan bir kısmını da kendim için istemek elbette ki zordur fakat ne yapayım ki başka çarem yoktur. Param heman tamamen bitmek üzeredir. Burada ise parasız kalmak pek müşkül bir iştir. Her şey paraya mâl oluyor. Binaenaleyh sizden acele ile bana para göndermenizi rica ederim. Şimdilik yirmi lira kifayet. Beni iki ay daha görür fakat rica ederim bilâ-tehir heman mektubu mu alır almaz gönderiniz. Bittabi bu kere de sefaret vâsıtası ile göndermeyiniz. Bakış veyahut Hüseyin geldi mi? Kafkasya’dan haber alıyor musunuz? Oranın hâli nasıldır? Çocuklara ikinci keredir ki mektup yazmıyorum. Çünkü kendilerinin yazmış oldukları taahhütlü mektupları bekliyorum. O mektupların yarın verileceğini bize malûm ettiler. Ben de iki gün sonra onlara cevap yazacağım. Bârî bütün dost ve aşinalara selamlar, amca-zadelere dualar, cümlenizin yüzlerinizden, gözlerinizden öperim. Ahmed.
əktubları, yaxud “... emin olunuz ki, bana bu satırları yazdıran ne teessürdür ve ne de keder…” İstanbulun işğalından (1918) az sonra əslində Anadoluda başlayan Milli Qurtuluş Hərəkatını zəiflətmək və beşiyində boğmaq məqsədi ilə ingilislər sözdə erm
əni soyqırımı təşkilatçılarını cəzalandırmaq adı altında tanınmış partiya və dövl
ət xadimlərininin, yüksək rütbəli zabitlərin, yazıçı- publisistlərin, naşir və q əzetçilərin “ovuna” başladı: edamlar, təqiblər, cismani və mənəvi təzyiqlər xalqın mübarz ə ruhunu, müqavimət əzmini qırmağa yönəlmişdi. Əhməd bəy Ağaoğlunun da daxil olduğu generallardan, millət vəkillərindən, nüfüzlu ziyalılardan ibarət 145
30
n əfərin 1919- cu ilin martından başlayan , 1920- ci ilin oktyabrınadək davam edən h əbsi və Maltaya sürgünü də bu məqsədi daşıyırdı. H ətta sülh sazişindən sonra da türkləri sürgündə saxlayan düşmənin niyy ətini Əhməd bəy anlayırdı və Malta məktularında da bunu açıqca bəyan edirdi. O, kinay ə ilə yazırdı ki, sanki bütün cahanın bütün müharibələrinə səbəb buradakı türklər imiş. Ə.Ağaolu mücadiləsinin müqəddəsliyinə dərindən inanırdı. Ail
əsinə yazdığı məktubunda da ğöstərirdi ki, düşmənin zülm və cəfası nə qədər çox olsa, m ən bir o qədər xoşbəxt olur və öz gözümdə ucalıram.
III m əktub
Malta, Polverista, 18 Mart 1920 Azizim Sitare ve Humay! Sıhhat ve afiyetim berkemal olduğunu yeniden tekrar etmeden gayri burada bir haber yoktur ki size yazayım. Yalnız on aydan beri ilk kere olmak üzere bizi Malta vâli- i umumîsi General Palmer’in ziyaret etmiş olduğunu söyleyeyim. İhtiyar ve gayet nazik bir adamdır. Hakkımızda şimdiye kadar görmediğimiz bir eser-i hürmet göstererek bizi selamladı ve hâlimizi sordu. Görüyor musunuz ne kadar az bir şeyle memnun olmak hâlinde bulunuyoruz? Hakikaten karşımızda yabancı olarak sert olmayan bir sima görmek bir nimetti. Mudros’tan çıktığımız günden beri böyle bir nimetten tamamen mahrum idik ve âdeta zannediyorduk ki dünyada insanlar arasında hürmet, hoş sima kalmamıştır. Meğer ki varmış! Biz yine eskisi gibi okuyor, yazıyor, konuşuyor; bahçede geziniyor ve yatıyoruz. Hep aynı adamlar, aynı simalar, aynı sohbetler… Yalnız gazeteler ve ajanslar geldiği günler ve bir de posta ziyaretleri her şeyi değiştiriyor. Bir hareket, faaliyet, git geliş hâsıl oluyor. Aldığımız haberleri
Yüklə 5,1 Mb. Dostları ilə paylaş:
|