M I l L i k I t a b X a n a
Yüklə 3,37 Mb. Pdf görüntüsü
|
M İ L L İ K İ T A B X A N A ____________________________________ 84
gün ərzində işləyir. Bir çox məsələlər yerindəcə həll edilir. Komissiyanın üzvləri hər gün qəzanın şahidləri, batanların qohumları ilə görüşür. Biz olduğumuz yerlərdə, küçələrdə belə birbaşa sualla müraciət edirlər. Komissiya üzvləri hər gün mehmanxanalara, nəqliyyat qovşaqlarına, ictimai-iaşə müəssisələrinə, tibb müəssisələrinə gedir. Biz hesab edirik ki, belə görüşlər lazımdır, onlar bizim işimizin tərkib hissəsidir. Bunlarla yanaşı, komissiya dənizdə işlərə operativ rəhbərlik edir, çünki orada çoxlu məsələlər meydana çıxır. Ardıcıl olaraq gündə iki dəfə hökumət komissiyasının iclası keçirilir». 1
Fəlakətin səbəblərinə dair suallara cavab verərkən Heydər Əliyev bildirirdi ki, intizam uğrunda mübarizə sözdə deyil, işdə aparılmalıdır. İntizam və mütəşəkkillik hansı vəzifədə olmasından asılı olmayaraq hər bir işçi üçün eyni olmalıdır. «Admiral Naximov» gəmisi bunu sübut etdi. Ondan nəticə çıxarmaq lazımdır. Heydər Əliyevin göstərişləri nəinki həmin dövr üçün, bütün zamanlarda hər bir şəxs üçün iş qaydası, fəaliyyət proqramı oldu. 1980-ci ilin əvvəllərindən SSRİ-də istehsalın təşkili, inkişaf etdirilməsində yeni metod tətbiq edilməyə başlandı. Bu məqsədlə əmək kollektivlərinin bütün sahələrdə fəaliyyətinin genişləndirilməsi və yüksəldilməsi, onların səlahiyyətlərinin artırılması, fəallığının yüksəldilməsini təmin edən «SSRİ-də Əmək Kollektivləri və onların müəssisələrin, idarələrin, təşkilatların idarə edilməsində rolunun artırılması haqqında» qanun layihəsi barədə Heydər Əliyev SSRİ Ali Sovetinin 8-ci sessiyasında (16 avqust 1983-cü il) məruzə etmişdi. 2 Məruzə mətbuatda dərc edilmiş və geniş müzakirə edilmişdi. Müzakirə prosesində irəli sürülən bütün təkliflər, qeydlər, düzəlişlər dərindən öyrənilmiş, ümumiləşdirilmişdi. Qanun layihəsi böyük siyasi, iqtisadi və sosial əhəmiyyətli bir sənəd kimi, qanunçuluq aktı kimi təqdim edilirdi. Məruzədə qeyd edilirdi ki, «bizim qanun müəssisələrin idarə edilməsində əmək kollektivlərinin səlahiyyət və im-
1
«Правда» qəzeti, 4 sentyabr 1986-cı il
2 Azərbaycan Respublikası Prezidenti Heydər Əliyevin şəxsi arxivi. Heydər Əliyevin nitqləri, çıxışları... (1980- 1990-cı illər), səh.164-179
M İ L L İ K İ T A B X A N A ____________________________________ 85
öz mahiyyəti ilə vahid ümumxalq cəmiyyətinə çevrilmiş cəmiyyətin prinsiplərinə əsaslanır». 1
arasında qarşılıqlı münasibətləri və onların idarəçilikdə iştirakı prinsiplərini müəyyən edirdi. Heydər Əliyev məruzədə əmək kollektivlərinin idarəçilikdə səlahiyyətlərinin genişləndirilməsində aşağıdakı yeni təklifləri ön plana çəkirdi: Birincisi, əmək kollektivlərinin idarəçilik işinə daxil olan istehsalat, sosial və tərbiyə məsələlərində fəaliyyət dairəsi genişlənir. İkincisi, əmək kollektivləri təkliflər və məsləhətlər hazırlamaqla məhdudlaşmır. Qanun onlara bir çox məsələlərdə yerinə yetirilməsi məcburi olan sərbəst qərar qəbul etmək hüququ verir. Üçüncüsü, əmək kollektivlərinin səlahiyyətlərinin həyata keçirilməsinin forma və metodları təkmilləşir, onların idarə, təşkilat, müəssisələrin bilavasitə idarə edilməsində iştirakı dərinləşir və genişlənir. Əmək kollektivlərinin fəaliyyəti və səlahiyyəti genişləndirilir. Hər şeydən əvvəl, planlaşdırma işinin təşkilində onların iştirakı təmin edilirdi. Heydər Əliyev göstərirdi ki, planlaşdırma indi daha yuxarıdan bürokratik göstərişlərə yox, hər bir müəssisənin, idarənin, təşkilatın tələbləri və cəmiyyətin ehtiyatlarının nəzərə alınmasına əsaslanmalıdır. Planlaşdırmada əmək kollektivinin iştirakının xüsusi təsiri olmalıdır. Ona görə də qanunda nəzərdə tutulurdu ki, planlar əmək kollektivlərində baxılandan sonra dövlət orqanlarının təsdiqinə verilsin. Xalq kütlələrinin təşəbbüsü ilə meydana çıxan qarşılıqlı təkliflər planlaşma praktikasını daha da zənginləşdirirdi. Çünki dövlət planına əlavələr edilir, aşkar edilən ehtiyatlar, yeni imkanlar cəmiyyətin xidmətinə verilirdi. Qanun iqtisadi və sosial proqramları geniş əhatə edirdi. İqtisadiyyatın əsasən intensiv inkişaf yolunu, səmərəliliyin artırılması və əmək kollektivlərində işin keyfiyyətini təmin edirdi. Qanunda texnikadan istifadə edilməsi, kadrların ixtisaslaşması, əməyin təşkilinin mütərəqqi forma-
1
(1980-1990-cı illər), səh.175
M İ L L İ K İ T A B X A N A ____________________________________ 86
hüquq və vəzifələri müəyyən edilirdi. Heydər Əliyev məruzəsində qanun layihəsinin yığıncaqlarda geniş müzakirə olunduğunu qeyd etmiş, mətbuatda layihə haqqında verilən yazıların əhəmiyyətini dəqiqləşdirmişdi. Müzakirələrdə əməyin briqada formasında təşkili geniş müdafiə edilmişdi. Ən mühüm məsələlərdən biri mənzil problemi idi. Qanuna əsasən əmək kollektivləri mənzil tikintisi ilə məşğul olmalı, müəssisənin fondu hesabına mənzil tikintisi haqqında qərar qəbul etməlidir. Yeni qanunda ən mühüm cəhətlərdən biri də işləyən qadınlar haqqındadır. Qadınların həm ailədə, həm də kollektivlərdə əməyini nəzərə alaraq onlar üçün əlverişli şərait yaradılması müəyyən edilirdi. Heydər Əliyev məruzəsində geniş müzakirə prosesində irəli sürülən təkliflər, düzəlişlər, əlavələr haqqında məlumat verdi və qeyd etdi ki, bütün bunlar qanım layihəsinin dəqiqləşdirilmiş mətnində öz əksini tapmışdır 1 .
ətrafında çıxışlan dinləyərək «SSRİ-də əmQk kollektivləri və onların müəssisələrin, idarələrin, təşkilatların idarə edilməsində rolunun artırılmasına dair qanun»u qəbul etdi. 1984-cü il dekabrın 14-də SSRİ Tibb Elmlər Akademiyasına Lenin ordeninin təqdim edilməsi münasibətilə təntənəli iclasda Heydər Əliyevin nitqi böyük rəğbətlə qarşılandı. O, dərin, məzmunlu nitqində SSRİ-də tibb elminin və səhiyyənin inkişafında 1944-cü ildə yaradılan SSRİ Tibb Elmləri Akademiyasının qısa tarixi müddətdə dünyada tibb elminin ən qüdrətli mərkəzlərindən birinə çevrilməsində böyük inkişaf yolu keçdiyini və şöhrət qazandığını göstərdi. Sovet cəmiyyətinin bütün dövrlərində tibb sahəsinin alimləri fundamental aktual tədqiqatlar aparmaqla, elmi yeni kəşflərlə zənginləşdirməklə praktiki səhiyyənin tələbatına cavab vermişlər. Eyni zamanda sovet tibb alimlərinin dünya elminin inkişafına böyük töhfələr verdiyini xüsusi qeyd etdi. Heydər Əliyev tibb elminin
1 Azərbaycan Respublikası Prezidenti Heydər Əliyevin şəxsi arxivi. Heydər Əliyevin nitqləri, çıxışları..., səh. qəzeti, 15 dekabr 1984-cü il
Yüklə 3,37 Mb. Dostları ilə paylaş:
|