M. M. Musayev
Yüklə 3,61 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 1.1. Әnәnәvi-tәsviri türkoloji dilçiliyin çatışmazlıqları vә ya tutarsızlıqları
187
Zemahşerî (Ebu’l-Ķāsım Cārullāh Mahmud Bin ‘Omar Bin Muhammed Bin Ahmed Ez- Zamahşari El-Hvarizmi) 2009, Mukaddimetü’l-Edeb. Moğolca-Çağatayca çevirinin sözlüğü, Hazırlayan: N. N. Poppe, Tercüme eden: Musatafa S. Kaçalin, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, 191. Zeynalov F. R. 1970, Müasir türk dillәrindә kömәkçi nitq hissәlәri, Bakı, 262 s. Zeynalov F. R. 1974; 1975, Türk dillәrinin müqayisәli qrammatikası, I, 140 s; II, 130 s, Bakı, Azәrbaycan Dövlәt Universiteti Nәşriyyatı. Zeynalov F. R. 1981, Türkologiyanın әsasları, Ali mәktәblәrin filoloji fakültәlәrinin tәlәbәlәri üçün dәrslik, “Maarif” Nәşriyyatı, Bakı, 445 s.
Adıvar H. E. 1958, Akile Hanım Sokağı, İstanbul, 247 s. Ağayev F. 1981, İldırım ömrü, roman. Bakı, Gәnclik, 303 s. Axundov M. F. 1961, Әsәrlәri, II. Azәrb. SSR EA nәşri, Bakı, 573 s. ANAR 1981, Beşmәrtәbәli evin altıncı mәrtәbәsi,. Povest vә roman. Bakı, Yazıçı, 356 s. Azady, Döwletmämmed 1962, Wagzy-azat. Aşgabat: TSSR Ilymlar Akademiýasynyň neşirýaty, 118 s. “Azәrbaycan” jurnalı, 1983, No 5. “Azәrbaycan gәnclәri” qәzeti, 31 may 1983-cü il; 25 iyun 1983-cü il. Бaбаоглу Н. Н. 1962, Гагауз дили, 7-8 класлар ичин. Kишинев, “Kaртя Moлдовеняске”, 256 s. Бaбаоглу Н. Н.. 1979, Вужяк ежеллери. Kишинев, “Литература артистике”, 209 s. Babayev A. 1971, Bir parça hәyat. Bаkı, Gәnclik, 96 s. Baýram Han 1970, Saýlanan eserler. Aşgabat: “Türkmenistan” neşirýatу, 157 s. Буджактан сеслäр 1959, Литература йазылары. Kишинев, “Kaртя Moлдовеняскэ”, 227 s. Cәlal M. 1969, Seçilmiş әsәrlәri, 4 c, Bakı, Gәnclik, 474 s. Дмитрий Кара Чобан 1977, Таманнык. Kишинев, “Литература артистикэ”,158 s. DTS: Дрeвнeтюркcкий cлoвaрь. Л: “Наука”, Лeнингрaдское отделение, 676 c. “Әdәbiyyat vә incәsәnәt” qәzeti, 20 may 1983-cü il; 26 aprel 1985-ci il. Әfәndiyev İ. 1959, Seçilmiş әsәrlәri. Bakı, Azәrnәşr, 402 s. Füzuli M. 1988, Seçilmiş әsәrlәri, 2, Bakı, Azәrb. Dövlәt Nәşriyyatı, 590 s.
188
Гaгaуз фoлкьлoру 1964, coбирaтeль и cocтaвитeль Н. И. Бaбaoглу. Кишинeв: “Кaртя Мoлдoвeняcкэ”, 259 c. Görogly 1958, Aşgabat: Türkmenistan Döwlet Neşirýaty, 627 s. Hikmet N. 1965, Yeşil Elmalar, Roman, İstanbul: Pınar Yayınevi, 280 s. Kemal O. 1967, Bereketli Topraklar Üzerinde. Sofya: NP, 66 s. Kemal Y. 1978, Ağrıdağı Efsanesi, Milliyet Yayınları, Ağaoğlu Yayınevi, 144 s. Kerbabaew B. 1957, Nebitdag, Aşgabat: Türkmenistan Döwlet Neşirýaty, 571 s. Kәrimzadә F. 1982, Xudafәrin köprüsü, Bakı. KDQ: Kitabi-Dәdә Qorqud. 1962, Bakı, Azәrb. Dövlәt Nәşriyyatı, 175 s. Kişvәri 1984, Әsәrlәri, B.: Yazıçı, 163 s. “Kommunist” qәzeti, 30 iyun 1983-cü il; 12 yanvar 1985-ci il; 13 iyun 1991-ci il. Magtymguly 1983, Saýlanan eserler, iki tomluk, I, II, Aşgabat: “Türkmenistan”, 264 s.; 299 s. Mәlikzadә İ. 1989, Yaşıl gecә. Roman vә povestlәr, Bakı, Yazıçı, 305 s. Mәsihi 1977, Vәrqa vә Gülşa. Bakı, Azәrb. Dövlәt Nәşriyyatı, 286 s. Нaджип Э. Н. 1975, Тюркoязычный пaмятник XIV вeкa “Гулиcтaн” Ceйфa Caрaи и eгo язык, ч. II. Aлмa-Aтa: Изд-во “Наука” Кaзax. ССР, 299 s. Нaртыeв Н. 1988, Cтрoй сложного предложения в coврeмeннoм туркмeнcкoм языке, Aшxaбaд: Ылым, 200 c. Nәsimi İ. 1985, Әsәrlәri, V. Bakı, Elm, 355 s. Ordubadi M. C. 1983, Qılınc vә qәlәm. B.: Azәrb. Dövlәt Nәşriyyatı, 663 s. Rәhimov S. 1971, Qafqaz qartalı. Bakı, Gәnclik, 202 s. Seýтäkow B. 1972, Bedirkent, roman. Aşgabat: “Türkmenistan” Neşirýaty, 442 s. Шeрбaк A. М. 1959, Oгузнaмe. Муxaббaтнaмe. Пaмятники дрeвнeуйгурcкoй и cтaрoузбeкcкoй пиcьмeннocти. M.: Изд-во “Вocтoчнoй литeрaтуры”, 170 s. “Ulduz” jurnalı, 1990, No 12. Vurğun S. 1976, Seçilmiş әsәrlәri, I c., Şeirlәr. B.: Azәrnәşr, 286 s. Yusifoğlu Ә. 1981, Düşmәnimin düşmәni, roman. Bakı, Yazıçı, 336 s. 189
TÜRKOLOJİ DİLÇİLİK BU GÜN: PROBLEMLӘR, PERSPEKTİVLӘR VӘ YENİLİKLӘR 1. Türkoloji dilçilikdә әnәnәvi vә yeni linqvistik yöntәmlәr Türk dillәrinә dair qrammatika kitablarının yazılmasında tәdbiq edilәn linqvistik yönüm vә yöntәmlәr Hind-Avropa dilçiliyi әnәnәlәri vә axınları ilә çox yaxından bağlı olmuşdur. Bununla bәrabәr, daha Mahmud Qaşqarlı tәrәfindәn tәtbiq edilәn әrәb dilçiliyi mәktәbi әnәnәlәrinә görә dә orta әsrlәrdә türk dillәrinin qrammatikasına dair klassik tәsviri yöntәmlәrlә kitablar yazılmışdır. XIX yüzildәn başlayaraq türk dillәrinә dair qrammatika kitablarının hazırlanması vә digәr önәmli türkoloji araşdırmaların aparılmasında hәm tәsviri, hәm dә tarixi- müqayisәli vә ya müqayisәli-tarixi yöntәmlәrdәn istifadә olunmuşdur. 1970-ci illәrdәn bәri türk dillәri materiallarına görә yeni dilçilik yöntәmlәri ilә aparılan çağdaş linqvistik araşdırmalar öncә Avropada vә Rusiyada, sonra Türkiyәdә vә digәr Türk cümhuriyyәtlәrindә gözәçarpacaq dәrәcәdә sürәtlәnmişdir. Ancaq türkoloji dilçilikdә orijinal bir yeni elmi qrammatikanın yazılmasını tәmin edәn şәrtlәrin elmi-praktiki baxımdan sözün tam mәnasında ortaya çıxdığından isә hәlәlik söhbәt gedә bilmәz. Türk dillәrinin elmi qrammatikasının yazılması vә ümümiyyәtlә çağdaş türkoloji kontekstdә linqvistik araşdırmaların aparılması günümüzdә vә gәlәcәkdә әn yeni dilçilik yönümlәri vә yöntәmlәrinin dә tәtbiq olunması ilә mümkündür. Bunun üçün, hәr şeydәn öncә, sözügedәn әnәnәvi vә yeni dilçilik yönüm vә yöntәmlәrinin indiyә qәdәr davam etdirilmiş olan tәdbiqi obyektiv olaraq qiymәtlәndirilmәlidir. Onların çatışmazlıqları vә tutarsızlıqları yeni bir elmi-konseptual kontekstdә düzgün müәyyәnlәşdirilmәlidir.
Sözügedәn çatışmazlıqlara vә ya tutarsızlıqlara örnәk olaraq göstәrilә bilәn ayrı-ayrı linqvistik vә qrammatik açıqlanmalar әslindә yuxarıda da bu vә ya digәr şәkildә söhbәtin mövzusu olmuşdur. Türkologiyada bunlardan әn çox türk dillәri qrammatikasının mübahisәli mәsәslәlәri kimi bәhs edilmişdir. Hәmin mübahisәli mәsәlәlәrә örnәk olaraq isә, hәr şeydәn öncә, aşağıdakıları göstәrmәk olar:
Yüklə 3,61 Mb. Dostları ilə paylaş:
|