Manu kanunnamesi’ne göre hinduiZM
Yüklə 0,79 Mb. Pdf görüntüsü
|
71 Bu yönüyle kastlar esnaf teşkilatlarına benzemektedir. Ancak şehirlerin oluşumu esnasında özellikle Batı’da çok fazla yaygınlaşan bu örgütlenmelerle kast arasında fark vardır ve kast sistemi Hindistan’da bu mesleki teşkilatlara göre çok daha kapsamlı ve etkilidir. M. Weber’e göre diğer tüm oluşumlar ve esnaf teşkilatları da kasttan doğmuştur. Hatta kast sistemi onları yaralayarak önemli konuma gelmelerini engellemiştir. Kast sisteminin ruhu onlardan tamamen farklıdır. 301 Manusmriti’de her konuda olduğu gibi meslek seçme konusunda da rahipler diğer insanlardan daha imtiyazlıdırlar. Dinin onlardan beklediği en önemli iş Vedaları öğrenmek ve öğretmektir; ancak rahipler bazı durumlarda başka kastlara ait işleri de yapabilirler. 302 Tabi diğer kastlar için rahiplerin işini yapmak söz konusu değildir. Kişiler mensubu oldukları kast için uygun olan işleri yapmalıdır. Daha üstün kastlardan birine ait bir işi yapmaya çalışmak yanlıştır ve Manu yönetici kimse eliyle bunun engellenmesini mümkün kılmıştır. “En alt kasttan olan bir adam hırs yoluyla kendisinden daha üstün kişilere ait (onların doğuştan özelliklerine uygun olan) bir iş yapıyorsa kral derhal onu kovmalı ve malına el koymalıdır.” 303 Bu ifadeler sudraların ya da paryaların mal güvenliğini neredeyse imkânsız kılmakta ve mal ediniminde sosyal eşitsizliğin önünü açmaktadır. Tanrı nasıl her kast mensubu için farklı doğuştan özellikler yarattıysa kişinin yapacağı mesleği de bu fıtri özelliklerine uygun olarak seçmesi öğütlenmektedir. “Birinin nitelikli olmasa bile kendi işi (kötü bir iş olsa da, ya da kişi o işi iyi yapamasa da şeklinde iki farklı anlama gelebilir) başkasına ait olan iyi bitmiş bir işten daha iyidir. Başkasına ait bir işi yapan kişi derhal kendi kastından düşer.” 304 Ancak artık kast mensuplarının aynı işi yapma oranı eskiye oranla daha azdır. Özellikle sanayi devrimi öncesinde meslek grupları sınırlı sayıdaydı ve insanların farklı mesleklerden haberi yoktu. Herkes daha ziyade babası’nın işini 301 Weber, s. 33–34. 302 Bkz. MS, X, 81–83. 303 MS, X, 96. 304 MS, X, 97. 72 sürdürmekteydi. Bu yüzden kastlar aynı işi yapan insanların yoğun olduğu sosyal sınıflardı. Kişilerin bağlı bulundukları kasta aykırı bir işi yapmaları çok rastlanan bir durum değildi. Oysa sanayi devrimi ile birlikte mesleklerin çoğalması, iletişimin artması, insanların farklı iş sahalarına yönelmeleri toplumdaki yatay ve dikey hareketliliği artırdı. İnsanların babalarınınkinden farklı meslekleri icra etmeleri birçok toplumda ciddi bir sorun olmayabilir. Ancak Hindistan gibi sosyal hayatın kutsal otoriteyle sınıflandırıldığı bir toplumda bu, sadece dünyevi değil dini bir sorun teşkil etmekteydi. Çünkü kast Hinduizm’in en karakteristik ve ayırt edici özelliklerinden biridir. Ayrıca sadece geleneksel bir uygulama olmayıp kutsal metinde de üzerinde önemle durulan bir konudur. Dolayısıyla, meslek seçimlerinin farklılaşması ve insanların farklı mesleklere yönelmesi hem din için, hem de kutsal kitabın kendisine söylediklerinin dışına çıkarak farklı arayışlara giren Hindu için ciddi bir sorundur. Manusmriti, kişinin mensubu bulunduğu kastın gereklerini mutlaka yerine getirmesini söylüyor, bunu yapmaması halinde ise kişiye hem kast dışına itilmek, hem de sonraki hayatında daha aşağı bir kastta doğmak gibi ağır yaptırımlar koyuyordu. Kast mensupları aynı işi yapmak zorunda oldukları gibi kendi sınıfından kişilerle yemek yerler. Kişinin farklı kastlardan birileriyle yemek yemesini din hoş karşılamaz. Bu özellikle kendinden daha aşağı kasttan biriyle yemek yiyen üst kast mensubu için daha da kötüdür. Çünkü alt kast mensuplarının kendilerini kirleteceğine inanılır. Yasak olan sadece aşağı kasttan biriyle birlikte yemek değil, aynı zamanda bu kişinin hazırladığı yemeği yemektir. Çünkü kişi kastı nedeniyle o yemeği kirletmiştir ve üst kasttaki onu yerse kirlilik yemekten ona bulaşır. Bu husus sadece bir uygunsuzluk değil, aynı zamanda tanrıya karşı işlenmiş ciddi bir suç olarak görülür. Ancak bu konuda yemeğin sulu veya kuru oluşuna göre ciddi farklar vardır. Sulu yemekleri, içinde kaynamamış pirinç ve Ghi olmayan yemekleri tüm kastlar diğerlerinden ayrı olarak kendi aralarında yerler. Yemeden önce ellerini, ayaklarını ve kıyafetlerinin bir bölümünü yıkarlar. Ancak içinde yasaklanmamış her tür kuru gıdanın olacağı yiyecekler, meyveler, şekerlemeler ve 73 Ghi ile pişirilen şeyleri diğer kast mensuplarıyla beraber, ellerini ya da ayaklarını yıkamadan da yiyebilirler. 305 Sistemin böyle bir ayırım yapmasının nedenini Hinduların ruh ve madde arasında kurduğu ilişkide aramak gerekir. Hindu filozofları maddenin aldatıcılığı ve izafiliğini, ruh olmadan gerçek bir varlığının olmadığını kabul etmişlerdir. Çünkü ruh gerçek olan tek varlıktır. Hindular cansız bir varlığın güçlü bir ruhi etki ile canlanabileceğini ve böyle bir gücün kendileri üzerinde daha iyi olmalarını sağlayacak gizemli bir etkisi olacağına inanırlar. Bu yüzden yedikleri yemeklerin ve suyun dinen ve kimyasal olarak temiz olması çok önemlidir. Ortodoks her Hindu kirli sudan özenle kaçınır. Çünkü dışarıdan ve içerinden -onunla yıkanırsa ya da kanarak içerse-bunun ruhunu kirleteceğine inanır. Alt kasttan birinin verdiği su temiz olsa da kirlilik taşır. Temiz dahi olsa alt kasttan ya da Avrupalı birinin dokunduğu bir yemek kirlenmiş kabul edilir ve kişi bunu yediğinde üst kasttan gelen kanın temizliği kirlenir. Karakteri bundan olumsuz etkilenir. Bu yemek onu hem bu dünyada hem de sonraki hayatında etkileyecektir. Hatta alt kasttan kişinin yemeğe yanaşması, hazırlandığı esnada gölgesinin yemeğin üzerine düşmesi bile yemeğin tamamını uygunsuz ve yenilmez hale getirir. 306 İşte yedikleri şeyin ruhlarını ve karakterlerini etkileyip kirleteceğini düşünen Hindular alt kastlarla yemek yemekten kaçınırlar. Onlara pis hatta murdar varlıklar muamelesi yaparlar. Hindular dinlerinin gereği olduğu düşüncesiyle bu uygulamayı hala sürdürmektedirler. Kastlar sosyal hayatın her alanında birbirlerinden sterilize edilmeye çalışılmıştır. Durum böyle iken kastları birbirinden ayıracak en önemli faktör olan sınıf içi evlilik elbette çok önemlidir. Kastların karışmasına neden olan en önemli neden aslında farklı kasttan kişilerle evliliktir. Manusmriti’ye göre din bunu yasaklar. Kişilerin kendi kastından kişilerle evlenmesi ısrarla vurgulanır. Çünkü kastlar arası evlilik sınıfların karışmasına, karma sınıfların doğmasına ve toplumsal düzenin bozulmasına neden olur. Üstelik kişinin farklı bir sınıftan evlenmesi kötü duygularının ve bedensel arzularına karşı olan zayıflığının göstergesidir ve hiçbir 305 Williams, s. 156, 157. 306 Age, s. 157, 158. Yüklə 0,79 Mb. Dostları ilə paylaş:
|