mavzu soat juftlik Rivojlanish va ta’lim psixologiyasi faninig mazmuni, maqsadi va bolaning rivojlanishi

Professional qarashlar
Chaqaloqlar bilan samarali ish olib boradigan tarbiyachilar har bir chaqaloq o'ziga xosligini, o'z darajasida rivojlanib borishini va mehr bilan o'zaro munosabatlarga kirishsish lozimligini tushunadilar.
Bundan tashqari, bilimdon tarbiyachilar chaqaloqlar yashash muhitini loyihalashtiradi, shundagina go'daklar ob'ektlar va atrof-muhitni xavfsiz va erkin o'rganishlari mumkin. Qarovchilar atrof-muhitni loyihalashda chaqaloqlarning bilim va ijtimoiy qobiliyatlarini ham hisobga olishadi. Yuqori sifatli parvarish go'dakni erta bolalikning kengaytirilgan ta'lim imkoniyatlariga tayyorlaydi.
Erta bolalik (2-6 yosh)
Erta bolalik - bu ajoyib ijodkorlik, xayoliylik va o'yin davri. Maktabgacha yoshdagi bolalar hayotni tasavvur va dramaturgiya maydonchasi deb bilishadi: ular dunyoni qayta kashf etadilar, yangi rollarni bajarishga harakat qiladilar va o'z rollarini uyg'unlikda ijro etish uchun ko'p mehnat qiladilar.
Bu davrda organizmning jadallik bilan voyaga yetishi davom etadi. Ayniqsa, ikkinchi signal sistemasi jadal rivojlanadi. Bolada oddiy majburiyatlar majmui paydo bo‘ladi. Bolada tengdoshlari bilan ma’lum bir munosabatlarning yuzaga kelishi, “bolalar jamiyati”ning shakllanishi maktabgacha yoshning muhim xususiyati bo‘lib hisoblanadi.
Maktabgacha yoshdagi bolaning boshqa odamlarga ichki pozisiyasi o‘z “men”i va o‘z harakatlari ahamiyatini tobora anglab borishi, kattalar dunyosiga, ularning faoliyati va o‘zaro munosabatiga katta qiziqishi bilan xarakterlanadi. Maktabgacha yoshdagi bolaning rivojlanishi ijtimoiy vaziyati xususiyatlari unga xos bo‘lgan faoliyat turlari, ayniqsa, sujetli-rolli o‘yinlarda aks etadi. Zarur bilim va qobiliyatlarsiz kattalar dunyosiga yaqinlashishga urinish bolani uning uchun imkoni bo‘lgan o‘yin shakliga olib keladi. Bola rivojlanishi uchun maktabgacha tarbiya tashkilotlari, ayniqsa, bog‘cha yaxshi sharoit yaratadi. Amaliyot shuni ko‘rsatadiki, psixik rivojlanish va maktabda o‘qishga tayyorgarlik darajasi bolalar bog‘chasida tarbiyalangan bolalarda bog‘chaga bormaydigan bolalarga nisbatan yuqori.
Maktabgacha yoshda sensor idrok, ayniqsa, ko‘rish va eshitish orqali qabul qilish sezilarli rivojlanadi. Bola ongli ravishda rasm chizadi va musiqiy faoliyatda ishtirok eta boshlaydi. U unga qanday surat yoki musiqa yoqishini, qaysilari yoqmasligini aytishi mumkin. Biroq u hali musiqani to‘liq va differensiyalangan holda qabul qilmaydi. Maktabgacha yoshdagi bola rivojlanishida bu yoshning asosiy faoliyat turi bo‘lib hisoblangan o‘yin juda muhim ahamiyatga ega. O‘yin o‘zining barcha tur va ko‘rinishlarida (sujetli, rolli, qoidali, nutqiy, badiiy, musiqiy va boshqalar) bolaning jismoniy, eshitish, aqliy, estetik rivojlanishiga faol yordam beradi.
Til va muloqot qobiliyatlari erta bolalik davrida tez rivojlanadi. Yangi so'z boyligi, aloqa qoidalariga sezgirlik va sintaksisga (grammatikaga) ega bo'lish sezilarli yutuqlardir. Til dunyo haqidagi bilimlarning kun sayin ortib borishi va, ayniqsa, kundalik hayotning odatlari va qonuniyatlariga asoslanadi.
Jismoniy o'zgarishlar ham sezilarli darajada aniq bo`ladi. Maktabgacha yoshdagi bolalar faoliyatidan yuqori darajadagi energiya tarqaladi. Kichkintoyning ehtiyotkor harakatlari uddalash, yugurish va sakrashga imkon beradi. Ijtimoiy va hissiy jihatdan maktabgacha yoshdagi bolalar ko'pincha kattalarga mehribon va ishonuvchan bo`ladi. Ular tengdoshlariga tobora ko'proq qiziqish uyg'otadi, faoliyatlarining asosini o'yinlar tashkil etadi va tajovuzkor kuchlar bilan kurashadi.

KELING O'YNAYMIZ. Kooperativ o'yin erta bolalik davrida o'rganish uchun muhim forum hisoblanadi. Bu ikki bola o'zlarining fantaziyalarini super qahramonlar sifatida muvofiqlashtirishmoqda.