Mətnlərin nəşrə hazırlanması problemləri Vüsalə Musalı
Yüklə 2,9 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Redaktorun vəzifələri.
Vüsalə Musalı. Mətnlərin nəşrə hazırlanması problemləri 109 Redaktorun vəzifələri. Jurnalın nəĢri zamanı redaktorun və- zifələri və öhdəlikləri haqqında bir çox tədqiqatçı araĢdırmalar aparmıĢdır 118 . A. Gülekon baĢda redaktor olmaqla jurnallarda çalı- Ģan bütün iĢçilərin – mütəxəssislərin vəzifələrini aĢağıdakı kimi sı- ralayır: - aktiv olaraq elmi araĢdırma aparmalıdırlar; - bu iĢə yetərincə zaman ayırmalıdırlar; - karyeralarında müəyyən bir nöqtəyə çatmalıdırlar və s. Redaktorun əsas vəzifələrindən biri də jurnalda çap olunan məqalələrdə nəĢr etikasının gözlənilməsinə nəzarətdir. Belə ki, el- mi jurnallarda nəĢr etikasına uyğun olmayan məqamları aĢağıdakı kimi sıralamaq mümkündür: bir məqalənin bir neçə jurnalda nəĢr olunması; jurnalın hazırlanmasında zəhməti olmayanların adının anıl- ması; baĢqalarına aid məlumatı, nümunələri icazəsiz nəĢr etmək; baĢqalarına aid əsərlərdən istinad verilmədən istifadə olun- ması; bir məqaləni hissələrə ayırmaqla nəĢr etmək; 118 Arda, B. Bilimsel Bilgi Üretiminde Yayın Etiği Sağlık Bilimlerinde Süreli Yayıncılık – 2003, Türk Tıp Dizini, s. 1‐7; Yalman, A. Editör Sorunları ve Sorumlulukları. Sağlık Bilimlerinde Süreli Yayıncılık – 2005, Türk Tıp Dizini, s. 270 ‐278; Gülekon, A. Yayın kurulları ve iĢlevleri. Sağlık Bilimlerinde Süreli Yayıncılık – 2006, Türk Tıp Dizini, s. 55 ‐57; Kozak N. Türkiyede ve dünyada dergi editörlüğü ve hakemlik sistemi / Sosyal Bilimlerde Süreli Yayıncılık ‐ 2006 I. Ulusal Kurultay Bildirileri. s. 54 ‐62; Kutsal, Y.G. Editörün katkı ve sorumlulukları. Sağlık Bilimlerinde Süreli yayıncılık – 2006, Türk Tıp Dizini, s. 67 ‐72; Göksoy E., Ġmamoğlu, A. Süreli yayınlarda editör ve yayın kurulu: sorunlar ve çözümler. Sağlık Bilimlerinde Süreli Yayıncılık – 2007, Türk Tıp Dizini, s. 39 ‐43; Yılmaz, O. Biyomedikal dergilere gönderilen makalelerde bu- lunması gerekli standartlar: Biyomedikal yayınların yazımı ve değerlendirilmesi ve Türk Tıp Dizini, 2008, s. 40. Vüsalə Musalı. Mətnlərin nəşrə hazırlanması problemləri 110 hər hansı məqaləni həm öz dilində, həm də xarici dildə nəĢr etmək. TÜBĠTAK “Turkish Journal of Chemistry” jurnalının redak- toru Prof. B.Baysalın “XXI əsrdə elmi nəĢrlər” konfransındakı fi- kirləri də çox maraqlıdır. Jurnalların beynəlxalq indekslərə daxil olma prosesini Ģərh edərkən yazır: “SCI-nin Philadelphiadaki mer- kezine bir dergiyi indekste değerlendirmeleri amacı ile gönder- diğinizi düĢünelim. Önce editörü inceliyorlar. Bu adam kim? Kaç yılda kaç yayın yapmıĢ? Ne kadar atıf almıĢ, yaptığı çalıĢmalar? Yazı kurulu için de benzer inceleme. Siz oraya dekanı, anabilim dalı baĢkanını koymuĢsunuz. Bilimsel etkinlikleri yetersiz! Niçin sizin derginizle uğraĢıp dünyayı aldatsınlar? Dergiyi inceliyorlar. Her sayı zamanında yayımlanıyor mu? Makalelere bakıyorlar. Yeterli bir lisan ve düzeyi var mı? Bir derginin sayfa düze-ni bile ilk bakıĢta bir fikir verir. TÜBÜTAK dergilerine bakınız. Belirli bir düzeye ulaĢmıĢtır” 119 . Rəy. Nüfuzlu elmi jurnalların çox sayda rəyçiləri olmalıdır. Əgər iki rəyçi tərəfindən məqaləyə müsbət rəy verilməzsə məqalə çap olunmur. Jurnalın redaksiya heyəti tərəfindən uyğun mütəxəs- sisə rəyçilik üçün müraciət olunur və razılıq əldə olunarsa, o za- man həmin alim jurnalda nəĢr olunacaq məqalələrə rəylər verir. Məsələn, Türkiyə Cümhuriyyəti NevĢehir Universiteti “Sosyal Elmlər Ġnstitutu Jurnalı”na rəyçi olmaq üçün bu sətirlərin müəllifi- nə aĢağıdakı məzmunda məktub göndərilmiĢdir: Sayın Doç. Dr. Vüsale MUSALI, Nevşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (NEUSBED) yayın hayatına başlamak üzere çalışmaktadır. İlk sayının eylül ayı içinde çıkarılması planlanmaktadır. Derginin sahibi Nevşehir Üniversitesi Rektorü Prof. Dr. Filiz KILIÇ, editörü Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Şevki 119 Yirmibirinci yüzyılda bilimsel yayıncılık: hedefler ve yaklaĢımlar, Ankara, TUBĠTAK, 2001. Vüsalə Musalı. Mətnlərin nəşrə hazırlanması problemləri 111 ÖZGENER’dir. Dergi hakkında daha fazla bilgi icin lütfen http://edergi.nevsehir.edu.tr/index.php/sbe adresini ziyaret ediniz. Sayın hocalarımızın önerisi üzerine sizi hakemlerimiz arasında görmeyi arzulamaktayız. Kabul etmeniz halinde lütfen ------@nevsehir.edu.tr adresine bir e-posta gönderiniz. İlginize şimdiden teşekkür ederim. Saygılarımla, dergi editörü Rəyçinin təsirli, məhsuldar və ədalətli bir Ģəkildə calıĢması, Ģubhəsiz, elmi inkiĢafın önəmli tərəflərindən birini təĢkil etməkdə- dir. Rəyçinin üç əsas vəzifəsi vardır: I. Qüsursuz, elmi Ģəkildə yazılmıĢ bir məqaləni qəbul etmək; II. Elmi səviyyəsi və yeniliyi olmayan yazını vaxt sərf etmədən qəbul etməmək; III. Elmi cəhətdən yüksək səviyyədə yazılmıĢ, fəqət bəzi düzəliĢlərə ehtiyac olan məqaləni təklif, fikir və qeydləri ilə nəĢr olunmasına nail olmaq. Prof. E.G.Kapçı yetkin rəyçinin əsas xüsusiyyət və vəzifələ- rindən geniĢ Ģəkildə bəhs etmiĢdir. Tədqiqatçıya görə yaxĢı bir rəyçi ona müraciət olunan zaman qısa müddətdə cavab verməli, məqaləni qəbul etmirsə, səbəbini göstərməlidir. Məqalənin tədqi- qat sahəsinə yenilik gətirmədiyini, araĢdırma metodunda yanlıĢlar olduğunu və s. qeyd etmək mütləqdir. Müəllifi deyil, məqaləni tənqid etmək lazımdır. Rəyçi özünü müəllifin deyil, oxucunun ye- rinə qoymalı və məqaləyə auditoriyanın gözü ilə baxmalıdır. Sağ- lam, obyektiv, qərəzsiz gerçəkliyə söykənərək, məqaləni qəbul et- məmək olar 120 . Bir jurnalın redaktorundan rəyçilik təklifi alan alim belə bir təklifi qəbul edərkən bunun üçün lazımi zamanı ayırıb-ayıra bil- 120 Kapçı E.G. Hakemlik sürecindeki geliĢmelerin değerlendirilmesi: nasıl iyi bir hakem olunur? // 5. Ulusal Sosyal Bilimlerde Süreli Yayıncılık Kurultayı Bildirileri, 2010. http://uvt.ulakbim.gov.tr/toplanti/uay10/kapci.pdf Yüklə 2,9 Kb. Dostları ilə paylaş:
|