Microsoft Word 5MVaz (T) (Восстановлен)
Yüklə 0,9 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- / Mövzu: MENYU
- Diferensial təlim
- / Mövzu: FAYLLAR VƏ QOVLUQLAR
51 Dərs 8
MENYU Əməliyyat sisteminin əsas elementlərindən olan menyu ilə iş bacarıqları kompyuter savadlılığının əsasını təşkil edir. Şagirdlər ixtiyari proqram təminatında işləyərkən menyudan istifadə etməli olurlar. Proqramın yerinə yetirəcəyi növbəti komanda menyudan seçilir. Dərsin təlim məqsədlərini reallaşdırarkən müəllim əməliyyat sistemində mövcud olan menyular haqqında izahat verə bilər. Bu zaman kompyute- rin idarə edilməsində menyulardan necə istifadə olunduğunu proyektor vasitəsilə nümayiş etdirməsi şagirdlər üçün çox əhəmiyyətlidir. Əməliyyat sistemlərindəki menyulara nümunə olaraq mobil telefonları və onların menyularını misal göstərmək olar. Dərs praktik bacarıqları formalaşdırdığı üçün onun kompyuter sinfində keçilməsi məqsədəuyğundur.
Müəllim mövzuya başlamaq üçün dərslikdə verilmiş menyu nümunəsinə diqqəti cəlb edib şagirdlərdən menyulara harada rast gəldiklərini soruşa bilər. Dərslikdə verilmiş suallar səsləndirilə və cavabları müzakirə oluna bilər. Şagirdlərə “alt menyu” anlayışını daha əyani izah etmək üçün yeməklər menyusundan, telefonlarda olan menyulardan istifadə etmək olar. Şagirdlərə mobil telefonlarda geniş istifadə edilən menyulara aid istiqamətləndirici suallar da verilə bilər. Dərsliyin “Fəaliyyət” hissəsində verilmiş tapşırığın əsas məqsədi şagirdlərdə menyulardan istifadə bacarıqlarının formalaşdırılmasıdır. Müəllim iş masasının tapşırıqlar zolağında yerləşən klaviatura və saat indikatorlarını nümayiş etdirə və oradakı bəndlərin seçilməsini göstərə bilər. Adətən, uşaqlar alt menyulara keçməkdə çətinlik çəkirlər. Bu zaman müəllim özü alt menyuya keçidi və lazım olan bəndi seçməyi nümayiş etdirə bilər. Dərsliyin “Fəaliyyət” hissəsindən sonra verilən izahat və yeni məlumatlar oxunur. Müəllimə mövzuda adıçəkilən düymələri basmaqla açılan menyuları proyektor vasitəsilə nümayiş etdirmək tövsiyə olunur. “Start” düyməsini basmaqla açılan baş menyu, alt menyular və kontekst menyusunu əyani olaraq nümayiş etdirdikcə şagirdlər də kompyuterdə bu əməliyyatları paralel olaraq icra edə bilərlər. Bu, şagirdlərdə uyğun bacarıqları düzgün yerinə yetirmələri üçün çox faydalı ola bilər. Beləliklə, müəllim menyularla iş zamanı əsas əməliyyatın çıqqıltı olduğunu vurğulayır və kontekst menyusunu açmaq üçün siçanın sağ düyməsindən istifadə bacarıqlarını göstərir. Şagirdlər iş masasındakı obyektin kontekst menyu- sunu açmaqla oradakı bəndlərlə tanış ola bilərlər.
52
silə iş masasının fonunu, ekran qoruyucusunu və iş masasındakı simgələrin ölçü- lərini dəyişmək tapşırığını yerinə yetirə bilərlər. Dərsliyin “Araşdıraq-öyrənək” hissəsində verilmiş tapşırıqda kontekst menyu- sunda olan komandalar tədqiq olunur. Müəllim şagirdlərə hər hansı bir tətbiqi proqramın menyusu ilə də tanış olmağı tapşıra bilər. Müəllim şagirdlərlə birlikdə mövzunun “Sual və tapşırıqlar” hissəsində veril- miş tapşırıqların cavablarını müzakirə edə bilər. 3-cü sualın cavabı “alt menyu”, 4- cü sualın cavabı isə “müvafiq komanda seçilmişdir”. Müəllim dərsin təlim məqsədlərinə nail olmaq dərəcəsini aşağıdakı meyarlar üzrə qiymətləndirə bilər: 1. “Menyu” anlayışını izah etmə. 2. Kompyuterin Baş menyusunu açma. 3. Baş menyudan proqramları başlatma. 4. Obyektin kontekst menyusunu açma. 5. Klaviaturanın əlifbasını, saat indikatorunda digər parametrləri dəyişmə.
Dərs 9
FAYLLAR VƏ QOVLUQLAR Əməliyyat sisteminin informasiya obyektləri olan “fayl” və “qovluq” anlayışlarını şagirdlərə real obyektlərlə müqayisədə izah etmək daha məqsədəuyğundur. Dərslikdə verilmiş materiallar da bu sxemlə qurulmuşdur. Sistem mühitinin əsas informasiya obyektləri haqqında danışarkən nəzərə almaq lazımdır ki, bu anlayışlar haqqında tam təsəvvürlər praktik iş nəticəsində formalaşır. Ona görə də dərsin kompyuter sinfində keçilməsi daha məqsədəuyğundur. Qeyd etmək lazımdır ki, kompyuterin qovluqlarına kataloq da deyilir. Əgər kompyuterdə xarici yaddaş virtual disklərə ayrılıbsa, məsələn, C, D və s. bu zaman onları əsas qovluqlar saymaq olar. Bəzi qovluqları əməliyyat sistemi özü yaradır və orada sistemin komponentləri saxlanılır. İstifadəçi də lazım olan qovluqları yarada bilər. Kompyuterdə olan bütün fayl və qovluqların nizamlı strukturu fayl sistemi adlanır. Müəllim təlim nəticələri yüksək olan siniflərdə kompyuterin fayl strukturunu izah etmək üçün belə bir qraf çəkə bilər.
Şagirdlərə xatırlatmaq olar ki, onlar əvvəllər iş masasında müxtəlif fayl və qovluqlara rast gəlmişlər və onlardan bəziləri ilə – My Computer, My Documents, Recycle Bin xüsusi qovluqlarının simgələri ilə tanışdırlar. Təlim məqsədlərini reallaşdırarkən fayl və qovluqlarla sadə əməliyyatların
53 icra edilməsinə fikir vermək lazımdır. Müəllim reallaşdırılacaq bacarıqları proyek- tor vasitəsilə nümayiş etdirə bilər.
Müəllim mövzuya başlayarkən fayl və qovluqları real obyektlərlə müqayisə etmək məqsədi ilə vərəqlərin, şəkillərin və digər vacib sənədlərin harada saxlanıldı- ğını soruşa bilər. Dərsliyin “Fəaliyyət” hissəsində verilmiş tapşırıq yerinə yetirilir. Bu tapşırığın məqsədi şagirdlərdə fayl və qovluqlarla müxtəlif əməliyyatları yerinə yetirmək ba- carıqlarını formalaşdırmaqdır. Tapşırıqda göstərişlər qovluqlara aid olsa da, əmə- liyyatların bir çoxu eynilə fayllara da şamil edilə bilər. Praktik iş zamanı müəllim şagirdlərə kontekst menyusu, onun açılması ilə bağlı istiqamətləndirici suallar verə bilər. Fəaliyyət vaxtı şagirdlərdə yaranacaq suallara əyani olaraq cavab vermək üçün müəllimə proyektordan istifadə etmək tövsiyə olunur. İşin müzakirəsi dərslikdə yazılmış suallar əsasında qurula bilər. Şagirdlərin təd- qiqat işində qazandıqları yeni bacarıqlarla bağlı yaranan sualların və çətinliklərin aşkarlanıb müzakirə edilməsi tövsiyə olunur. Şagirdlər, adətən, qovluğun adını dəyişdirərkən siçanın sağ düyməsini simgənin üstündə deyil, kənarda çıqqıldadırlar. Bu onların kontekst menyusu ilə iş təcrübələrinin az olması ilə əlaqədardır. Müəllimin bu bacarığı bir neçə dəfə nüma- yiş etdirməsi şagirdlər üçün faydalı olardı. Qovluğun adının dəyişdirilməsində başqa bir çətinliklə də qarşılaşmaq olar: kontekst menyusundan Rename
bəndini çıqqıldatdıqdan sonra qovluğun adı seçdirilmiş olur. Şagirdlər çaşaraq qovluğun adını bir daha seçdirməyə çalışırlar. Bu zaman seçdirmə rejimi adi rejimə keçir. Ona görə də şagirdlərə məsləhət görmək olar ki, Rename bəndini çıqqıldadandan sonra siçana toxunmaq lazım deyil. Sadəcə, istədiyiniz adı yazmaq lazımdır. Qov- luğun adını dəyişmək üçün başqa üsul da vardır. Məsələn, siçanın göstəricisini qovluğun simgəsinin üzərinə gətirib iki dəfə (fasilə ilə) çıqqıldatmaqla onun adını dəyişdirmək olar. Lakin indiki mərhələdə bu bacarığın reallaşdırılması tövsiyə olunmur. Çünki şagirdlər iki dəfə (fasilə ilə) çıqqıldatmanı qoşa çıqqıltı ilə qarışdıra bilərlər. Dərsliyin “Fəaliyyət” hissəsindən sonra verilən izahat və yeni məlumatlar oxuna bilər. Dərslikdə “fayl” anlayışı ilkin təsəvvürlər yaratmaq səviyyəsində Yüklə 0,9 Mb. Dostları ilə paylaş:
|