Microsoft Word 5MVaz (T) (Восстановлен)
Yüklə 0,9 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- / Mövzu: ALQORİTM
75 Dərs 17
ALQORİTM
Şagirdlər “Alqoritm” bölməsini çox həvəslə öyrənirlər. Gündəlik işləri sistemləşdi- rərək addımlarla təsvir etmək, sadə və maraqlı alqoritmləri icra etmək onlar üçün əyləncə və oyun təəssüratı yaradır. Bundan əvvəlki fəsildə şagirdlər tətbiqi proq- ramlarda iş alqoritmlərini icra edirdilərsə, bu fəsildə onlar artıq özləri bəzi sadə alqoritmləri qurmağı öyrənəcəklər. Şagirdlər bu fəslin son üç dərsində proqramlaş- dırma ilə tanış olacaqlar. Fəslin alqoritmlərə aid olan ilk üç mövzusu, əslində, proqramlaşdırma dərslərinə hazırlıq xarakteri daşıyır. Tətbiqi proqramlardan alqoritmlərə əlaqəli keçidi təmin etmək üçün dərsin “Fəaliyyət” hissəsində əvvəlki dərslərdə icra olunmuş alqoritmlərə oxşar alqoritmin qurulması nəzərdə tutulur. Müəllim alqoritmlərin əhəmiyyətini şərh edərkən əvvəlki dərslərdə “Fəaliyyət” tapşırıqlarını misal göstərə bilər. Dərsin təlim məqsədlərinin reallaşdırılması şagirdlərdə alqoritmik təfəkkürün inkişafına yardım edir, onlarda təhliletmə, mühakiməyürütmə və planlaşdırma kimi idraki bacarıqların formalaşdırılmasına əsaslanır.
Müəllim şagirdləri aktivləşdirmək üçün dərslikdəki şəkil üzrə suallar verə və ya şagirdlərdən nəticəyə gətirib çıxaran hərəkətlər ardıcıllığına misallar göstərməyi xahiş edə bilər. Əgər şagirdlər ibtidai siniflərdə alqoritmləşdirməni zəif mənimsəmişlərsə, bu zaman uşaqlara kömək məqsədilə konkret sual və ya tapşırıq vermək olar. Məsələn, “Telefonla danışmaq üçün hansı hərəkətlər ardıcıllığını yerinə yetirmək lazımdır”, “Yolu keçmək üçün hərəkətlər ardıcıllığını söyləyin”. Dərsliyin “Fəaliyyət” hissəsində verilmiş tapşırıqda məqsəd alqoritm haqqında bilikləri yada salmaq, hər hansı bir nəticəyə nail olmaq üçün lazım olan işi alqoritm şəklində yazmaq bacarığını formalaşdırmaqdır. Tapşırıqda əvvəlki dərslərdə icra edilən alqoritmlərə bənzər alqoritmin yazılması nəzərdə tutulur. Əvvəlki dərslərdə şagirdlər verilmiş alqoritmləri icra edirdilərsə, bu dərsdə onlar daha mürəkkəb bacarığın formalaşdırılmasına çalışırlar.
sadə tapşırıqlar təklif oluna bilər. Məsələn, “Buterbrodun hazırlanması”, “Çantanın yığışdırılması” və s. İşin müzakirəsi dərslikdə yazılmış suallar əsasında qurula bilər. Yazılmış alqo- ritmlərin düzgünlüyünü yoxlamaq üçün müəllim şagirdlərin yazdıqları alqoritmlə-
76 rin bir neçəsini Paint proqramında icra edə və bunu proyektorla göstərə bilər. Müəllim fərqli alqoritmləri yazan şagirdlərin işlərini yoxlamağı şagirdlərin özlərinə həvalə edə bilər. Yəni şagirdlər yoldaşlarının yazdığı alqoritmi icra edə və nəticədən asılı olaraq onun düzgünlüyünü qiymətləndirə bilərlər. Bu hissədə verilən izahat və yeni məlumatlar oxunur. Müəllim “alqoritm” anlayışını ətrafımızda və müxtəlif sahələrdə olan alqoritmlərə nümunə göstərməklə şərh edə bilər. Bunun üçün “Nümunə” hissəsindən istifadə etmək faydalı olardı. “Alqoritm” sözünün mənşəyini “Bu, maraqlıdır” hissəsində verilmiş məlumatla izah etmək olar. Dərsliyin “Araşdıraq-öyrənək” hissəsində verilmiş tapşırığı yerinə yetirərkən müəllim başqa fənlərdə icra edilən alqoritmlərin başqa icraçılar üçün deyil, yalnız şagirdlər üçün nəzərdə tutulduğunu vurğulaya bilər.
Müəllim şagirdlərlə birlikdə mövzunun “Sual və tapşırıqlar” hissəsində veril- miş tapşırıqların cavablarını müzakirə edə bilər. 3-cü tapşırığın cavabı B) bəndidir.
Müəllim dərsin təlim məqsədlərinə nail olmaq dərəcəsini aşağıdakı meyarlar üzrə qiymətləndirə bilər: 1. “Alqoritm” anlayışını izah etmə. 2. Sadə alqoritmi addımlarla söyləmə. 3. Addımlarla yazılmış alqoritmi icra etmə.
77 Dərs 18
ALQORİTMİ NECƏ TƏQDİM ETMƏK OLAR
Təlim məqsədlərini reallaşdırarkən çalışmaq lazımdır ki, şagirdlər müxtəlif məsələlərin həll alqoritmlərini fərqli üsullarla göstərsinlər. Artıq 4-cü sinifdə onlar alqoritmlərin təqdimolunma üsulları ilə tanış olmuşlar. Müəllim çalışmalıdır ki, şagirdlər özləri belə bir nəticəyə gəlsinlər: məqsəddən asılı olaraq eyni bir alqoritmi müxtəlif formalarda təqdim etmək olar. Bu zaman yada salmaq olar ki, alqoritmin təqdimolunma forması həm də onun icraçısından və onun komandalar sistemindən asılıdır. Alqoritm icraçının başa düşəcəyi formada və icra edə biləcəyi komandalarla yazılır.
Müəllim mövzuya bir neçə sadə alqoritmi təqdim etməklə başlaya bilər. Sözlə, sxemlə, şəkillə təqdim olunan alqoritmlərə misallar göstərmək üçün suallar vermək olar. Müəllim dərslikdə verilmiş şəkil üzrə iş təşkil edə bilər. Dərsliyin “Fəaliyyət” hissəsində şagirdlər verilmiş məsələni əvvəlcə həll etməli, sonra isə həlli müxtəlif üsullarla göstərməlidirlər. Həll alqoritmini şəkillərlə də göstərmək olar. İşin müzakirəsi dərslikdə yazılmış suallar əsasında qurula bilər. Şagirdlərin bir neçəsinin işinin müzakirə edilməsi alqoritmi başa düşmək üçün faydalı olardı. Bu zaman bir şagirdin tərtib etdiyi alqoritmi digərinə yerinə yetirmək üçün vermək olar. Tapşırığın alqoritmini sözlərlə, şəkillə, cədvəllə göstərmək mümkündür. Məsələn, onu cədvəllə belə göstərmək olar: Addımlar Su qabları
6 litrlik 4 litrlik 3 litrlik Başlanğıc 6 0 0 1 2 4 0 2 2 1 3 3 5 1 0
Məsələnin həllini sözlə belə təsvir etmək olar: 1.
6 litrlik balonda olan su ilə 4 litrlik balonu doldur (6 litrlik balonda 2 litr su qaldı). 2.
4 litrlik balonda olan suyu 3 litrlik balona boşalt. Yüklə 0,9 Mb. Dostları ilə paylaş:
|