81
Müəllim izah edə bilər ki, kompyuterin ekranında proqramın icrasını görmək
üçün virtual
icraçıdan – Bağadan istifadə olunur. Əslində, bütün komandaları kompyuter icra edir.
Müəllim mövzuya “İcraçı”, “İcraçının komandalar sistemi” haqqında aşağı
siniflərdən şagirdlərin bildikləri məlumatları təkrarlamaqla başlaya bilər.
Dərsliyin “Fəaliyyət” hissəsində verilmiş tapşırıqda məqsəd icraçıya düzgün
komandalar verməklə lazım olan şəklin çəkilməsidir. Logo proqramlaşdırma
mühitində işləməyə başlayarkən əvvəlcə kağız üzərində Cizgiçi icraçısı üçün sadə
alqoritmlərin yazılması çox faydalıdır. Bu tapşırığın alqoritmini oxlar və sözlərlə
belə yazmaq olar:
Oxlarla
I variant:
1 ▼
4 2 2 1 2 1 2 2 ▲
II variant:
1 4 2 4 2 2 12 1 ▲
Müəllim “proqram” anlayışını izah etdikdən sonra
şagirdləri ALPLogo proqramlaşdırma mühitinin icraçısı
olan Bağa ilə tanış edə bilər. Bu zaman bağanın
monitorda xətt çəkməsini qum üzərində hərəkəti zamanı
qoyduğu izlə müqayisə etmək faydalı olardı. Proyektor
vasitəsilə müəllim şagirdləri ALPLogo proqram mühiti
ilə tanış edə bilər. Bu interfeys WINDOWS tətbiqi proqramlarının standart
interfeysinə malikdir. Qrafik və mətn redaktorlarında iş təcrübəsi bu proqramın
menyusunu tez qavramağa yardım edir.
Müəllim dərsin təlim məqsədlərinə nail olmaq dərəcəsini aşağıdakı meyarlar üzrə
qiymətləndirə bilər:
1. Proqramlaşdırma haqqında elementar bilikləri izah etmə.
2. Alqoritm və proqramı fərqləndirmə.
3. Oxlar və sözlərlə Cizgiçi üçün sadə proqramlar yazma.
SÖZLƏRLƏ
AŞAĞI SAĞA 1
QƏLƏMİ ENDİR
SAĞA 4
AŞAĞI 2
SOLA 2
AŞAĞI SAĞA 1
SOLA 2
YUXARI SAĞA 1
SOLA 2
YUXARI 2
QƏLƏMİ QALDIR
82
Dərs
21
/ Mövzu:
BAĞA İŞƏ BAŞLAYIR
Bu dərsdə müəllim proyektor vasitəsilə şagirdləri ALPLogo proqramlaşdırma
dilinin bəzi komandaları ilə tanış edir. Nümunə üçün
müəllim kod bölümündə sadə
komandalar yazır və bu komandaların Bağa tərəfindən necə icra olunduğunu
proyektorla nümayiş etdirir. Dərsin kompyuter sinfində keçilməsi nəzərdə tutulur.
Proqram barədə məlumat: ALPLogo proqramlaşdırma mühitinin interfeysi 3 his-
sədən ibarətdir: əsas menyu, alətlər zolağı və pəncərələr.
Əsas menyuda istifadəçinin müxtəlif əməliyyatları icra etmək imkanı vardır.
Alətlər zolağında müxtəlif əməliyyatlar üçün düymələr yerləşdirilmişdir.
Pəncərələr hissəsi 3 pəncərədən ibarətdir:
1.
Kod bölümü – Bağanın hərəkəti üçün proqram burada yazılır.
2.
Mesaj bölümü – komandaların düzgün yazılışı ilə bağlı məlumatları sistem
bu pəncərəyə çıxarır.
3.
Qrafika bölümü – bura icraçının iş sahəsidir.
Bu pəncərədə Bağa ona
verilən komandaları icra edir.
Proqramlaşdırma mühiti Azərbaycan, ingilis və rus dillərində yazılmış komandaları
qəbul edir. ALPLogo proqramının komandalar sistemi geniş olsa da, 5-ci sinif
şagirdləri ilə iş üçün siyahıda verilmiş komandalarla kifayətlənmək olar.
№
Komanda
Komandanın formatı
1
ir
ə
li
forward
вперед
ir
ə
li N
2
geri
backward
назад
geri N
3
sa
ğ
a
right
направо
sa
ğ
a N
4
sola
left
налево
sola N
5
q
ə
l
ə
miendir
pendown
пероопусти
q
ə
l
ə
miendir
6
q
ə
l
ə
miqaldır
penup
пероподними
q
ə
l
ə
miqaldır
7
q
ə
l
ə
minr
ə
ngi
pencolor
цветпера
q
ə
l
ə
minr
ə
ngi N
8
q
ə
l
ə
mineni
penwidth
толщинапера
q
ə
l
ə
mineni N