86
KİÇİK SUMMATİV QİYMƏTLƏNDİRMƏ
1. Düzgün ardıcıllıqla nömrələyin:
şagird evə qayıdır.
şagird dərsdə iştirak edir.
şagird məktəbə gedir.
2. Alqoritmin təqdimolunma formasını müəyyən edin:
“
Bir addım irəli get, sağa dön, düz get, sola dön.”
A) şəkil
B) söz
C) blok-sxem
D) cədvəl
3. Alqoritmin növünü müəyyən edin.
2 1 3 1 1 2
A) dövri
B) xətti
C) budaqlanan
D) heç biri
4. Bunlardan hansı alqoritmin icraçısı ola bilməz?
A) insan
B) ağac
C) it
D) robot
5. Siçanın bütün buğdaları yığması üçün alqoritmi oxlarla yazın.
*
*
* *
s
6. Addımları həndəsi fiqurlarla göstərilmiş alqoritmin təqdimolunma formasına
nə deyilir?
A) blok-sxem
B) qraf
C) ağac
D) həndəsə
87
7. Proqramlaşdırma mühitində icraçı hərəkət etdikcə iz qoyması üçün hansı
komandanı vermək lazımdır?
A) qələmiqaldır
B) qələmineni
C) qələmiendir
D) qələminrəngi
8. İcraçıya belə komandalar verilib:
q
ə
l
ə
miendir
ir
ə
li 20
sola 90
ir
ə
li 20
O, iş sahəsində hansı fiquru çəkəcək?
A) B) C) D)
9. Verilmiş təsviri almaq üçün sağ tərəfdə icraçıya
veriləcək komandaları yazın.
10. İş sahəsində aşağıdakı fiqur çəkilib. Sağ tərəfdəki proqramda hansı komanda
düzgün göstərilməyib? Onu çərçivəyə alın və düzəldin.
sa
ğ
a 90
q
ə
l
ə
miendir
__________________
__________________
__________________
__________________
__________________
q
ə
l
ə
miendir
sa
ğ
a 90
ir
ə
li 40
sa
ğ
a 90
ir
ə
li 40
sa
ğ
a 90
ir
ə
li 40
88
ALT STANDARTLAR ÜZR
Ə
REALLA
Ş
DIRILACAQ BACARIQLAR
T
Ə
DR
İ
S VAH
İ
D
İ
ÜZR
Ə
ÜMUM
İ
SAATLARIN M
İ
QDARI:
4 saat
BÖYÜK SUMMAT
İ
V Q
İ
YM
Ə
TL
Ə
ND
İ
RM
Ə
:
1 saat
İ
NTERNET
3.3.1. İnternet haqqında ilkin biliklərini izah edir.
3.3.2. İnternetdə sadə iş bacarıqlarını nümayiş etdirir.
4.1.1. İnformasiya resurslarını əlamətlərinə görə təsnif edir.
4.1.2. İnformasiya resurslarını əsas əlamətlərinə görə qruplaşdırır.
4.1.3. Təbiətlə əlaqədar informasiya resurslarının əhəmiyyətini izah
edir.
T
Ə
DR
İ
S VAH
İ
D
İ
–
5
89
Dərs
23
/ Mövzu:
İNFORMASİYA RESURSLARI
Müəllim “resurs” sözünü izah edərkən vurğulaya bilər ki, resurs – vəsait, ehtiyat
deməkdir. Müxtəlif resurslar var – maddi, əmək, maliyyə, enerji, xammal
resursları. Şagirdlərə izah etmək olar ki, informasiya resurslarını insan yaradır və
bu resurslar nəsildən-nəslə ötürülür. Ötürmək üçün insanlar bu resursları müəyyən
formalarda və müxtəlif daşıyıcılarda saxlayırlar. Müasir cəmiyyətdə informasiya
resurslarının bir qismi İnternet saytlarında yerləşdirilir. Kağızda saxlanılan
resurslar da elektron formaya çevrilir və onların sayı günü-gündən artır. Buna
misal olaraq elektron jurnalları, qəzetləri, www.youtube.com saytında yerləşdirilən
filmləri və nəhayət, son vaxtlar İnternet televiziya kanallarını göstərmək olar.
İnformasiya resurslarının təsnifatını müxtəlif cür aparmaq olar. 5-ci sinif şagirdləri-
nə onların təsnifatını sadə şəkildə vermək məqsədəuyğundur.
Müəllim mövzuya başlayarkən resurslar haqqında ümumi məlumat verə bilər.
O, informasiya resurslarının toplanması və gələcək nəslə ötürülməsində arxivlər,
kitabxanalar və muzeylərin rolundan danışa bilər. Aşağıdakı mövzuda diskussiya
təşkil etmək olar: “Siz məktəbdə, evdə informasiya almaq üçün hansı resurslardan
istifadə edirsiniz?”.
Dərsliyin “Fəaliyyət” hissəsində verilmiş tapşırıqda məqsəd informasiyaları
mövzulara görə qruplaşdırmaqdır. Bu tapşırığın yerinə yetirilməsi şagirdlərdə
qruplaşdırma və müqayisəetmə kimi idraki bacarıqların inkişaf etdirilməsinə
əsaslanır. Tapşırıqda koordinat şəbəkəsi və simmetriya həm riyaziyyata, həm də
informatikaya aid edilə bilər.
Diferensial təlim. Təlim nəticələri zəif olan şagirdlər qruplaşdırmanı şifahi də
apara bilər. Müəllim onlara kömək məqsədilə yönəldici suallar verə bilər.
İşin müzakirəsi dərslikdə yazılmış suallar əsasında qurula bilər. Cədvəllərin
düzgünlüyünü yoxlamaq üçün müəllim uyğun informasiyalarla hansı dərslərdə
tanış olduqlarını soruşa bilər.
Bu hissədə verilən izahat və yeni məlumatlar oxunur. Müəllim resursların
təsnifatını izah edərkən sxematik olaraq lövhədə çəkə bilər. Bu zaman müxtəlif
nümunələrdən istifadə etmək olar. Fənlər üzrə yazılmış dərslikləri mövzular üzrə
qruplaşdırılmış informasiya resurslarına sadə misal kimi göstərmək olar.