Адил Ъямил
194
DAŞ HAQQINDA DÜŞÜNCƏLƏR
Torpaqdımı daşın kökü,
Daşın nəsli hardan başlar?
Düşünürəm, elə bəlkə
Daş dövründən gəlib daşlar.
İldırımlar qoparmayıb
Bu torpaqda bitən daşı.
İnsan yoxkən daşlar olub
Yer üzünün vətəndaşı.
Bu torpağa ömür qıyan
Bizdən əvvəl daş olubdur.
Baxıb vətənin daşına
İnsan vətəndaş olubdur…
Bir məramlı yolçulara
Nədənsə «yoldaş» dedilər.
Bir qarından çıxanlara
Nədənsə «qardaş» dedilər.
Közərtili, qızartılı
Ocaq daşı, od daşı var.
Yer üzünün daş yaddaşı,
Yaddaşların yad daşı var.
Yaman gündə sipər olub
Bu torpağın bürcü, daşı.
Həsrət çəkən iki qəlbi
Qovuşdurub elçi daşı.
Сечилмиш ясярляри
195
Ulu babam keçmişimi
«Daş» fırçayla daşa çəkib.
Bu dünyadan gedəndə də
İnsan daşı başa çəkib…
Deməyin ki, bu daşların
Damarında qan işləməz.
Daş urzalı, urvalıdır —
Daşsız dəyirman işləməz…
Daş ömrünə bələd olub
Bu daşları daşımışıq;
Daş üstdə daş evə dönüb -
Daş içində yaşamışıq…
Şan-şöhrətli şəhərlərin
Daş naxışlı küçəsi var.
Daş köksündən bulaq çıxır,
Daşda qızıl külçəsi var…
Ömrümüzə-günümüzə
Gün calayıb daş beləcə.
Gözlərimin yaddaşında
Daş qalaydı kaş beləcə…
Heyiflər ki, belə deyil,
Belə deyil daş başatan.
Bəzən daşı gözdən salır
Çəpərimə o daş atan…
Bəzən «daşa dəyir» başım,
Bəzən çörək «daşdan çıxır».
Belə vaxtlar insan ağlı
Havalanıb başdan çıxır.
Адил Ъямил
196
O zaman ki, daşqəlblilər
Yollarımı daşa salır,
Gecəm keçir… yuxum köçür,
Kirpiyimdən daş asılır…
İstəyirəm bu daşları
O daşlarla daşa basım —
Yolumuzda qara daşlar
Fürsət tapıb yaşamasın…
1984
Сечилмиш ясярляри
197
KÖNLÜMÜN SEVİNCİ, QƏMİ BU TORPAQ
Marağa üzündən, Təbriz gözündən
Hələ öpməmişəm, öpəsiyəm mən.
Ayağım dəyməyən o torpaqları
Həsrətli gözümə təpəsiyəm mən.
Çəkilmir başından duman xalqımın,
Günlərdən Gün payı uman xalqımın…
Qoynu qasırğalı ümman xalqımın
Küləklər sovuran ləpəsiyəm mən.
Yaylağım qovuşmaz, yaylam bitişməz,
Baharı gətirən bayram bitişməz…
İki parçalanmış laylam bitişməz -
Bölünmüş beşiyin körpəsiyəm mən.
Qaradağ, Qarabağ — qədim mahalım,
Al sınıq könlümü, qoyma yuxalım.
Yetər Savalana, yetər bu halım —
Yurdumun niskilli Kəpəziyəm mən.
Yaramı açmayın - aranı açın,
Qəribdir qardaşım, yalqızdır bacım…
Bu tayda göyərən yaşıl ağacın
O tayda qaralan kölgəsiyəm mən.
Ömrümdən-günümdən baxan Arazdır,
Araz aramızdan axan Arazdır.
Desələr günahkar o xan Arazdır,
Arazı gözümdən səpəsiyəm mən…
Адил Ъямил
198
Könlümün sevinci, qəmi - bu torpaq,
Sünbülə döndərər dəni bu torpaq…
«Çiyninə aşırıb» məni bu torpaq —
O taylı, bu taylı heybəsiyəm mən…
1984
Сечилмиш ясярляри
199
ÇİNAR ATASI
Övladsız bir kişi qapısında dörd çinar ağacı əkib…
Bu da tale payı, ömür töhfəsi -
Dörd çinar dörd bala əvəzi imiş.
O evə qarışan çinar nəfəsi
Demə oğul-uşaq nəfəsi imiş.
Çinarlar əridər qəmin qarını,
Soyuq sonsuzluğun yanar atası.
Boylanıb boyuna «övladlarının»
Bir boy da ucalar çinar atası.
Hər axşam o ata orda dincələr,
Öpər dörd çinarın budaqlarını.
Hər səhər yeriyib üstünə gələr
Yeriyə bilməyən «uşaqlarının».
Soyuqda, sazaqda çinar atası
O dörd balasını donmağa qoymaz.
Hər çinar çin olan övlad butası -
Quşu da üstünə qonmağa qoymaz.
Beləcə yaşayar göz qabağında
Çinar qiyafəli «qardaş-bacılar».
Körpəsiz bir evin sakit çağında
Açılar pəncərə, qəfil açılar…
Öpülər, sevilər çinar budağı -
Budaq da insana qanad olarmış.
Çəkəndə köksünə tale bu dağı
Ağac da insana övlad olarmış…
Адил Ъямил
200
…Bu da tale payı, ömür töhfəsi -
Dörd çinar dörd bala əvəzi imiş.
O evə qarışan çinar nəfəsi
Demə oğul-uşaq nəfəsi imiş…
1986
Сечилмиш ясярляри
201
SÖZÜMÜN CANI VAR
Şeir də varlıqdır bu yer üzündə,
Sözün də canı var, söz də canlıdır.
Bir iz qoymaq üçün nəğmə izində
Şairlər həmişə həyəcanlıdır.
Şerimə yer verib gözümün üstdə,
Gözümdən qoymuram bir göz qırpımı.
Ən zəif şerimin, sözümün üstdə
Ürəyim döyünür, ruhum çırpınır…
Sağlığında ölən bir insan kimi
Yüksüz kəlmələrin yükü ağırmış…
Misradan-misraya cərəyan kimi
Duyğu yayılırmış, fikir axırmış…
Yoxdur, söz yolunun yoxdur hamarı -
Demirəm bu yollar yoxuş gətirməz…
Kəsilsə şerimin misra «damarı»
Qanım damarımda duruş gətirməz…
Mən uca tuturam sözün ərkini,
Qanım da şerimin qanında imiş.
Div canı şüşədə olduğu kimi
Öz canım sözümün canında imiş…
1983
Dostları ilə paylaş: |