Microsoft Word Ahmadli Omur U

Wsirlwrlw dwyi]dirilib, [wtinliklw vwtwnw qaytar\ld\qdan sonra sovet swdri wsarwtdw ald\`\

zwrbwlwrw, i]gwncwlwrw d=zmwyib, =ld^. &zeyirsw yenw babas\n\n swnwtindw, Bak\da wt

d^kan\nda i]lwmwkdw idi.

El yolu, Cadan\ ke[cwk irwlidw, yalda ]whwrsayaq evlwr a`ar\]ard\. Dwmir taxtapu]lu, alt-^st

evlwr ke[mi]dw swrhwd[ilwr ]whwrciyi idi. Swrhwd[i ]whwrciyi ermwnilwr Cwbray\l\ almazdan

[ox qabaq s=k^lm^]d^. K=]wlwr nw qur`u qurdularsa, bu yerdw swrhwd[i dwstwsi lw`v

edildi. Onlar\n komandanl\`\, qwrargah b^t^nl^klw k=[^r^ld^ Hadruta. Halbuki b^t^n

bu wrazi, Iranla ara, swrhwd zola`\ Cwbray\l torpa`\yd\. Qur`u o zamandan qurulur,

ermwnilwr swrhwd dwstwsini ke[irirmi]lwr wllwrinw.

…Swrhwd[ilwr k=[^b gwlwndwn sonra onlar\n ]whwrciyi qalm\]d\ kimswsiz, yiywsiz. G=zwl

mwskwndi, qw]wng k^[wlwr, da] evlwr, a`aclar oran\ wsl yaylaq d^]wrgwsinw bwnzwdirdi. Twr-

twmiz, swliqw-swhmanl\ saxlay\rd\ swrhwd[i wsgwrlwr oran\. Rayon mwrkwzinin sakinlwri yola

gwzmwyw [\xanda bu yerlw do`ma yurdun yara]\`\ twki =y^n^rd^lwr.

Bol]evik inqilab\ndan qabaq tikilmi] ikimwrtwbw a` da] binalar, ba]dan-ba]a a[\q

eyvanlar, hwtta at t=vlwlwri dw g=zwldi. K^[wboyu g^ll^klwr sal\nm\], wbri]in, qovaq,

g=yr^] a`aclar\ ucal\rd\. Swrhwd[i komandirlwr, ya]\l furajkal\ wsgwrlwr ucqar wyalwt

]whwrinw g^c, twpwr gwtiridi. U]aqlar\ i[wri girmwyw qoymasalar, icazw olmasa da swrhwd[i

]whwrciyinin hwndwvwrindw, t=vlwlwrdwn k^r^n^b t=k^lm^] peyinlikdw oynamaqdan

yorulmurdular.

Bir m^ddwt bax\ms\z, yiywsiz qalan ]whwrciyi yarwhmwdlilwr, xanki]ililwr elw k=kw sald\lar,

tan\las\ qalmad\. G=rwn g=zlwr a`las\n! K=[^b getmi] wsgwr yurdu oldu bir xaraba.

Eyvanlar\, da] art\rmalar\ b^sb^t^n s=k^b apard\lar, pwncwrw, qap\lar, tavan d=]wmwlwr

[\xar\ld\…Evlwri yara]\`a mindirwn dwmir taxtapu]lar da s=k^ld^. Viran qoydular

swrhwd[i yurdunu. Daha sonra rayonun bir s\ra idarw-m^wsswlwrini k=[^r^b, yelw]dirdilwr

orada. Wl gwzdirib, bir balaca g=r^n^]w sald\lar. Mwdwniyywt, maarif ]=bwsi, swhiyyw,

paliklinika da k=[d^ oraya. Swrhwd[ilwrin at t=vlwsi oldu cwrrahl\q ]=bwsi…

K=[^b getmi] ya]\l furajkal\ wsgwrlwrdwn, bazar g^nlwri iri zwnbillwrlw ]whwrin cumas\na

[\x\b meyvw, mwhsul alan komandir =vrwti rus qad\nlar\ndan, hwrdwn k=hlwn belindw

]whwri dolanan zabitdwn =tr^ dar\x\rd\lar…

Swrhwd alay\n\n k=[^b getmwyinw heyfslwnirdilwr. Swrhwd[ilwr burada qalsalar,

k=[^r^lmwswydi Hadruta, Qaraba` [arp\]mas\nda onlar\n Cwbray\la xeyli k=mwyi [atard\.

Yol vermwzdilwr ermwnilwr gwlib swrhwd[i yurdunda at oynats\nlar.

Swrhwd[i ]whwrciyinin alt-^st da] evlwri g=rswndi. Dwyirman dwrwsi, o ^z—rayon mwrkwzi

xeyli [=kwkdw idi.

---

Ke[dilwr [=rwk zavodunu. Bura salamatd\, bwlkw ermwni i]`al[\lar\ [=rwklwrini burada

bi]irirmi]lwr. Ondan o yana Cwbray\l-F^zuli yolay\r\c\, “Dostluq bula`\!”

Buraya [atcaq, b^t^n gwlib gedwnlwr ayaq saxlay\r, ma]\nlar dayan\rd\. On d=rd ]\rnadan

buz twki soyuq, swpswrin, saf su vurur, f\]q\r\b g=lc^yw t=k^l^rd^. Dayan o g=lc^y^n

q\ra`\nda, bax sular\n twrpwni]inw. Bu havadan ud, can\n-cwswdin b^sb^t^n twzwlwnib,

twravwtlwnwcwk. Suyun hwniri ilw beynindwki qara-qura, his-pas silinib gedwcwkdi.

Yol[ular d^]^b wl-^zlwrini yuyur, su g=t^r^rd^lwr. Swpswrin, dupduru su yay\n

q\zmar\nda tanr\n\n g=ndwrdiyi misilsiz nemwtdi, A]a`\lardan, aranlardan Arazbar,

Mahmudlu, Horadiz, Haram\, Qaradonlu, Beylwqandan da buraya ne[w kilometr yol

s^r^b, gwlib “Dostluq bula`\”n\n ^stw wylw]ir, yeyib-i[ir, ]\rnalar\n swsini dinlwyir, dincwlir,

gedwndw qablar\, q^y^m, swnwk, kuzwlwri wvwzsiz su ilw doldurub apar\rd\lar u]aqlar\na,

evlwrinw…

Yolay\r\c\nda ki]i s^r^c^yw dedi:

—“Dostluq bula`\”nda saxla!

S^r^c^ ma]\n\ Cwbray\l-Qarabulaq-F^zuli yolay\r\c\nda saxlad\. Hwr birinw bir

respublikan\n ad\ qoyulmu] on d=rd ]\rnan\n ham\s\ ba`lanm\], suyu kwsilmi]di. Twk

bircw ]\rnadan su s\zmaqda idi. Ermwnilwr ona =z adlar\n\ vermi]dilwr.

S^r^c^ dillwndi:

— Ermwnilwr b^t^n ]\rnalar\ ba`lay\blar. Twkcw birini saxlay\blar!

—“Armeniya!”—da]a oyma ilw yaz\b qoymu]dular ]\rnan\n ^st^nw.

D^]d^lwr. Hwmi]w ^st^ insanla dolu olan kwhriz kimswsizdi. Bircw qurnadan t=k^lwn

sudan swrinlikdwnsw, qwlb ^]^dwn soyuq sezilirdi.

Ana, q\z\, k=rpw yeridilwr twk ]\rnan\n ^st^nw. &zlwrinw su vurmad\lar. Vaqondaykwn

sifwtlwrinw [wdiklwri bwzwk-d^zwk, vwsmw-s^rmwni twrpwtmwsinlwr.

Ki]i wllwrini qo]alay\b, g=lc^yw sald\, iki-^[ kwrw su ilw doldurub ^z^nw [\rpd\. Bununla da

elw bil a`layan-[a`layan suya soraq [atd\rd\: onun wsl yiywlwri, qwdrini bilwnlwr qay\tm\]lar.

O, yuxuda =z^n^ ne[w kwrw yaldak\ bu kwhrizin ^st^ndw g=rm^], ovuclar\n\ doldurub

i[mi]di. Nw qwdwr i[mi]disw, yan`\s\ ke[mwmi], ^rwyi soyumam\]d\. Bu yuxununmu

illwtiydi, yoxsa i]`al alt\nda qalan su yan`\ s=nd^rmwk dwywrini itirmi]di.

---

O, Bak\da su i[mirdi. K^r suyunun yar\s\ g^rc^lwrin, yar\s\ da ermwninin [irkab\,

pw]ovuydu.

Sa`laml\q qayna`\, susuzluq illac\, ^rwk soyudan kwhrizw qwsd etmi]di ermwnilwr. Dwrwdwn

ucaya—yal ba]\na qald\r\lm\] kwhrizi susdurmu]dular.

Dwyirman dwrwsinw girwndw ki]i g=zlwrinw inanmad\.

Bu dwrw—uzun dwrw vaxtilw ba]dan aya`a bombo]du. U]aqlar orada futbol oynay\r,

Xanki]illwr otar\rd\lar. H^seyn a`a kwhrizi a[\landan sonra dwrw canland\. Oradan whaliyw

hwywtyan\ torpaq payland\. Tez bir zamanda evlwr tikildi, ba`-ba`[alar sal\nd\. Qup-quru,

susuz dwrw kwhrizin saywsindw dolub-da]d\.

Indi, buyur, bax! Dwrwni qaytarm\]d\lar bir vaxtki ma`mun, evsiz-e]iksiz, misgin

g=r^n^]w. Ba`-ba`[alar, a`aclar, evlwr viranwyw d=nm^]d^…

M^wllim “Dostluq bula`\”\n\, Dwyirman dwrwsini belw g=rd^kdwn sonra o biri iki kwhrizin

taleyini d^]^nd^. Az sonra onlar\ g=rwcwkdi. G=rwcwkdimi? Allah bilir, [ayla`\n b^t^n

da]-[\nq\l\n\ ermwnilwr bas\b t=km^]d^lwr quyular\n twrkinw. Doldurmu]dular la`\mlar\,

bircw gilw s\zmas\n.

{inar kwhrizi, Mwmmwd bwy kwhrizi dw arabir bat\rd\. Onlar\n dilini bir adam bilirdi:

“Veteran.”

O, =twn b=y^k m^haribwdw wlindwn yaralanm\], hwrbi i]w yaramad\`\ndan burax\lm\]d\

evw. Davan\n wn a`\r, qanl\ vaxt\yd\, o, wlil kimi qay\tm\]d\. Onda kim wlindwn yaralan\b

qay\d\r, evw burax\l\rd\sa, ondan ]^bhwlwnirdilwr: “+z^ vurub”. Guya wllwrinw wski, par[a

dolay\b =zlwri vururdu, yax\ndan at\lm\] g^llwnin bar\t iyisi wlw hopmas\n. Bu veteran da o

sar\dan ]^bhw do`urmu]du. M^haribw bitwndwn sonra qatlanmayan q\[lar qatland\,

yumulmayan wllwr yumuldu, wswn ba]lar d^zwldi. Onun duvaq twki qalm\] wli twrpwnmwdi,

elwcw donmu] qald\. Bununla belw o =z^n^ “wlil”dwn art\q “Veteran”ad\yla tan\d\r,

swnwdlwrini qwlwbwdwn bir ne[w il sonra art\q say\lan “Veteran” ad\yla d^zwltdirirdi. Evi

{inar kwhrizinin, ondan o yana Mwmmwd bwy kwhrizinin yax\nl\`\nda idi. {inar

kwhrizinin quyular\ elwcw onun hwywtinin qwn]wrindw idi. Arabir kwhrizlwr bat\r, onda

gedib yap\]\rd\lar onun—“Veteran”\n wtwyindwn. “Ba`-bostan yan\r. Bu kwhrizin dilini swn

bilirswn. {at dad\m\za!. Qurtar bizi yan\b k^l olmaqdan!”

Veteran [ox yalvar-yap\]dan sonra elin dad\na [at\r. Gedib d^]^rd^ kwhriz quyusuna.

Orada la`\mlarda xeyli yuban\r, gwzir, la`\m\n qaba`\n\ nwyin kwsdiyini tap\b g=t^r^rd^.

G=r^rd^lwr, budur, do`ma kwhriz yenidwn gurlad\, sular [a`lad\. Y\`\b ona art\qlamas\yla

haqq, pul verir, daha bwnd olmurdular, o, nwyi tap\b, kwhriz la`\m\n\ ba`layan, suyun

qaba`\n\ kwswn nw imi].

---