Microsoft Word Antol-18-Seki
Yüklə 3,58 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Layisqi ixtilətləri ...Saa nə var
- Dekan Tofiq oğluna toy edir
- Məsəl var deyərlər: “Eyibli eybini bilsə başına kilim doliyər” “İki çıxmışı olannar”
- Teymuroğlunun birinci və ən uzun səyahəti və ya Aşıq gördüyünü çağırar (məsəl)
234
Layisqi ixtilətləri ...Saa nə var?
Layisqili əlinə xəncər alaraq həmkəndlisini qovurdu. Qaçan yolda eşşəklə gedən birisinə rast gəlir və onu təqibdən gizlətməyi xahiş edir. Eşşəklə gedən ona eşşəyin altına girərək 4 ayaqlı da- yanmağı məsləhət görür. Qavan bunlara yaxınlaşaraq eşşəkdəkin- dən qovduğu adamı görüb-görmədiyini soruşur. O da görmədiyini söyləyir. Qovan, eşşəyin altındakının kim olması ilə maraqlanır. Eşşəkçi deyir ki, bu, eşşəyin balasıdır. Qavan getmək istərkən baxıb görür ki, eşşək erkəkdir. Deyir, a kişi, niyə yalan danışırsan, heç erkək eşşəyin də balası olar. Eşşəyin altında dayanmış qaçan adam görür ki, işin zibili çıxır, altdan qayıdır ki, – Hayındı saa nə var? İstəsəm dədəmnən gedərəm, istəsəm ciyimnən.
Dekan Tofiq oğlu Bəlyara toy etməyə hazırlaşırdı. Toylarda doyunca yeyib-içdiyindən bilirdi ki, öz oğlunun toyunda artıq- laması ilə yemək, araq-çaxır verməsə adam içinə çıxa bilməz. Çox götür-qoydan sonra kiçik oğlu Məbudu da götürüb üz tutur Qaxın gürcülər yaşayan Əlibəyli kəndinə. Bir neçə gürcünün çaxırının dadına baxdıqdan sonra yaşlı bir gürcünün çaxırını bəyənir. Toyun bütün araq və çaxırını ondan götürəcəyini deyir. Gürcü Tofiqin üst-başına, geyiminə, hərəkətlərinə, danışığına görə onu sanballı adam hesab edir. Tofiq cibindən pasportunu çıxarıb gürcüyə gös- tərərək deyir ki, heç narahat olma, mən Şəkinin Baş Layisqi kən- dindənəm, adım Tofiqdir, oğlumun toyunu edib sabahı günü sənin pulunu göndərəcəm. Dekan Tofiq oğluna “güclü” toy edir, nağara-zurnanın əks- sədası dağlara yayılır, gürcüdən alıb gətirdiyi araq-çaxır sel-su kimi axır... 235
Toydan iki gün sonra Tofiq oğlu Məbudu yanına çağıraraq ona 50 manat pul verərək deyir ki, apar gürcüyə ver və de ki, atam özü gələsi idi, alınmadı, toyda yeyib-içib “piyan” olub dalaşıblar, iş milisə düşüb, o işi yoluna qoyub pulun hamısını gətirib verəcək. Oğlu atası dediyi kimi edir, gürcünü tapıb 50 manatı ona verərək atasının dediklərini ona çatdırır. Milisin adını eşidən gürcü qorxur, təşvişə düşür, 50 manatı da qaytarıb deyir ki, apar bu pulu da ata- na ver və de ki, işini yoluna qoysun, təki milisdən qurtarsın, mənə heç nə lazım deyil. Amandı, məni bu işə qatmayın, xataya sal- mayın. Qaraqoyunlu ixtilətləri
Birisi həmişə orda-burda yalan danışar və həmişə də yalanına haqq qazandırmaq üçün “əgər yalan deyirəmsə, anamın südü mənə haram olsun” - deyə and içərmiş. Bir dəfə də bir (yığıncaq) məclisdə yalan danışıb anasının südünə and içəndə onun lap kör- pəliyinə bələd olan, onun ana südü ilə deyil, “malış”la böyüdü- yünü bilən birisi deyir: – Bala, anan xəstə olduğu üçün sənə bircə dəfə də olsun döş sütü vermiyif. Sən “malış”nan böyümüsən. Odur ki, sən ana sütü- nə yox, “malış”a and iç. Özü də çəkinif eləmə, lap ürəkli and iç, mən “zamin” dururam.
Bic doğulanın birisi tez-tez onunla-bununla höcətləşər və “mən kişi oğluyam, heç kəsdən qorxmuram”, - deyə xoruzlanır- mış. Lakin, adamlar onun anasının pozğun bir qadın olduğunu, çoxlu üzlər gördüyünü, onun bicdən doğulduğunu etika xatirinə üzünə vurmazlarmış. 236
Lakin bir dəfə gimgədə birisi ilə sözü çəp gəlir və mən elə kişinin oğluyam ki, ... onunla mübahisə eyləyən dözməyib onun sözünü kəsərək deyir: – Ə, sən hası kişinin oğlusan. Dədəyin adını de burdakılar da bilsin! Bic davakər karıxır və deməyə söz tapmayıb gözlərini döyür: – Niyə elə deyirsən ə. Onun atasının adını hamı bilir. Bilmə- yənlər də, qoy özü də bilsin ki, onun atasının adı “Hamıdan”dı!
Suçmalı Pirələddin kişi gözlərinin birini Böyük Vətən müharibəsində itirmişdi. Ona görə də “kor Pirələddin” ləqəbini al- mışdı. Lakin deyirlər ki, bir gözü olsa da Pirələddin kişi ikigöz- lülərdən daha yaxşı görürmüş. Odur ki, çöldə-bayırda, iş yerində bir çətinliyə düşəndə yoldaşları “yenə onu düzəltməyə Pirələddin yaxşıdı,” - deyəndə Pirələddin də hazırcavablıqla deyərmiş: “O iki çıxmışı olannar hardadı ki, məni deyirsiyiz”.
Dərəcənnətli Teymuroğlu Məhəmmədin yaşı 100-ü keçib. Demək olar ki, onun bütün ömrü dağda-dərədə, aranda-yaylaqda keçib. Bircə günü də qoyun-quzusuz olmayıb. Günlərin bir günü necə olursa onu dilə tutub Bakıda yaşayan oğlu Səmədgilə aparır- lar. Bu, onun ömründə birinci dəfə öz oylağından, qoyunlarından ayrıldığı bir hal olur. Oğul onu Bakı ilə tanış etmək üçün gəzməyə aparır. Teymuroğlu bağlarda, parklarda, xiyabanlarda gəzdikcə yalnız yaşıl otlara, çiçəklərə həsrətlə tamaşa edir. Oğlu bunun mənasını yaxşı bilsə də atasına deyir: Yüklə 3,58 Mb. Dostları ilə paylaş:
|