Microsoft Word b-7 mv az capa doc
Yüklə 27,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- I səviyyə II səviyyə III səviyyə IV səviyyə
- Elektron resurslar
129 2. Ekskursiya günü şagirdlərə davranış qaydalarını xatırlatmaq, onları 3-4 qrupa bölmək. 2. Müşahidə gündəliyində müvafiq qeydlə- rin edilməsi – gün, saat, toplantı yeri və s; Şagirdlərin qruplara bölünməsi və hər qrupun liderinin seçilməsi; 3. Ekskursiyanı keçirmək, tapşırığın yerinə yetirilməsinə nəzarət etmək, izahat və əlavələr etmək. 3. Plan üzrə tapşırığın yerinə yetirilməsi. 4. Yerinə yetirilmiş tapşırığın nəticələrinin müzakirəsi. 4. Toplanmış materialın təqdim olunması, yekunlaşdırılma. Müşahidə planı. Plan əsasında təbii birliyi təsvir edin. Bu birlikdə hansı ağaclara rast gəlinir? Bu birlikdə hansı kollara rast gəlinir? Bu birlikdə hansı sporlu bitkilərə rast gəlmək olar (mamırlar, qıjıkimilər, çılpaqtoxumlular)? Bu birlikdə hansı simbiontlar var? Bu birlikdə qorunan və nadir bitkilərə rast gəlinirmi? İnsan təbii birliyə təsir edirmi? Əgər edirsə, necə? Bu birliyin bitkiləri bir-birinə necə təsir edir? Bu ərazidə təbiəti qoruma tədbirlərinə ehtiyac varmı? Əgər ehtiyac varsa, necə qorumaq olar? İnsanın həyatında yaşıl bitkilərin əhəmiyyəti mövzusunun ümumiləşdirilməsi üçün şagirdlərə məsələ həll etməyi təklif etmək olar: Hesab edin ki, 50 m 2 yaşıl meşə sahəsinin 1 saat ərzində udduğu karbon qazı bir adamın tənəffüs zamanı 1 saat ərzində xaric etdiyi karbon qazına (40 qrama) bərabərdir. 1 hektar meşə sahəsində 1 saat ərzində nə qədər karbon qazı udulur? Neçə adam 1 saat ərzində həmin miqdarda karbon qazı xaric edir? Məsələnin həlli: 1hа=10000 m 2 10000 : 50 = 200 Deməli, 1 ha yaşıl meşənin udduğu karbon qazı: 200 × 40 = 8000 (q) =8 kq bir saatda Cavab: 8 кq 1 saatda Neçə adam 1 saat ərzində həmin miqdarda karbon qazı xaric edir? 8000 : 40 =200 (adam) Cavab: 200 adam. Dərs 65/ Mövzu 54: İNSAN – MƏMƏLİLƏR SİNFİNİN NÜMAYƏNDƏSİDİR Alt STANDARTLAR 3.1.1. İnsanı digər məməlilərlə müqayisə edir. 3.1.2. İnsanın ali sinir fəaliyyətini izah edir. Təlim NƏTİCƏLƏRİ İnsanı anatomik və fizioloji xüsusiyyətlərinə görə digər məməlilərlə müqayisə edir. İnsanın ali sinir fəaliyyətinin xüsusiyyətlərini izah edir. 130 Müəllim mövzuya başlamaq üçün şagirdlərlə birlikdə dərslikdəki mətni müzakirə edə bilər. Şagirdlər belə bir mülahizə irəli sürürlər ki, bu heyvanları təlim etmək ona görə mümkündür ki, məməlilərin sinir sistemi yüksək inkişaf etmişdir. Bu müzakirələr növbəti mərhələyə keçidi təmin edir. Praktiki işdən əvvəl müəllim şagirdlərə müraciət edir: “Üzvi aləmdə insan hansı sistematik yeri tutur?” Şagirdlər insanın sistematikası haqqında 6-cı sinifdə aldıqları bilikləri yada salır və cədvəli doldururlar: Aləm Tip Sinif Dəstə Fəsilə Cins Növ Tapşırığı asanlaşdırmaq üçün sistematik kateqoriyaların adlarını təqdim etmək olar: Primatlar, İnsan, Heyvanlar, Dərrakəli insan, Hominidlər, Xordalılar, Məməlilər. Müəllimin köməyi ilə şagirdlər cədvəli doldurur, sualları müzakirə edirlər: – Hansı əlamətlərinə görə insanı xordalılar tipinə aid edirlər? – Hansı əlamətlərinə görə insanı məməlilər sinfinə aid edirlər? – İnsan digər məməlilərdən nə ilə fərqlənir? Praktik işin sualları cavablandırılır, müəllim nəticənin izahını soruşur, lazımi düzəliş və əla- vələr edir. Tapşırıq nəticələrinin müzakirəsindən sonra paraqrafın nəzəri materialının birinci hissəsi ilə tanışlıq “İnsert” üsulu ilə aparıla bilər. Mətnlə tanış olduqca “Öyrəndiklərinizi tətbiq edin” bölümündəki cədvəli tədricən doldurmaq olar. Nəzəri materialı əyani vəsaitlərə (şəkil, elektron təqdimatlar, yaxud videomateriallara) istinad edərkən izah etmək daha məqsədəuyğundur. İnsanın məməlilərlə ümumi əlamətləri İnsanı məməlilərdən fərqləndirən xüsusiyyətlər Tətbiq mərhələsində tamamlanmış cədvəl nəzərdən keçirilir, şagirdlər qeyd etmədiklərini cədvələ əlavə edirlər. İnsanın ali sinir fəaliyyəti haqqında məlumatı müəllim əyani vəsaitlərə (elektron təqdimatlar yaxud videomateriallara) istinad edərkən izah edə bilər. Əvvəl müəllim şagirdlərdən aşağıdakı hadisələrin səbəbini müəyyən etməyi təklif edir: А) Tutaq ki, siz kənddən böyük bir şəhərə qonaq gəlirsiniz. Dostlarınızın yanında qalırsınız. Avtomobillərin səsindən gecə yuxuya gedə bilmirsiniz. Səhər ev sahiblərindən soruşanda ki, belə səsdə onlar necə yatırlar, çox güman ki, belə bir cavab eşidərsiniz: “Nə səs? Biz heç nə eşitmədik”. 131 В) Adam evinin yaxınlığındakı bir yerə getməlidir. Dalğın olduğundan mexaniki olaraq öz evinin yanında ayaq saxlayır. Amma əvvəldən onun belə bir fikri yox idi. Müzakirələrdən sonra müəllim “şərti” və “şərtsiz” reflekslər anlayışları ilə şagirdləri tanış edir. Mövzuya aid tövsiyələrin sonunda verilmiş saytlarda dərs üçün faydalı materiallar yerləşdirilmişdir. “Öyrəndiklərinizi tətbiq edin” və “Öyrəndiklərinizi yoxlayın” bölümlərindəki tapşırıqlar həm dərs ərzində, həm dərsdən sonra yerinə yetirilə bilər. Qiymətləndirmə meyarları: müqayisəetmə, izahetmə I səviyyə II səviyyə III səviyyə IV səviyyə İnsanı anatomik və fizioloji xüsusiyyətlə- rinə görə digər mə- məlilərlə müqayisə etməkdə çətinlik çəkir. İnsanı anatomik və fizioloji xüsusiyyətlə- rinə görə digər məməlilərlə müəllimin köməyi ilə müqayisə edir. İnsanı anatomik və fizioloji xüsusiyyətlə- rinə görə digər mə- məlilərlə qismən müqayisə edir. İnsanı anatomik və fizioloji xüsusiyyətlə- rinə görə digər məməlilərlə dolğun müqayisə edir. İnsanın ali sinir fəaliyyətinin xüsusiy- yətlərini çətinliklə izah edir. İnsanın ali sinir fəaliy- yətinin xüsusiy- yətlərini müəllimin köməyi ilə izah edir. İnsanın ali sinir fəaliyyətinin xüsusiyyətlərini qismən izah edir. İnsanın ali sinir fəaliyyətinin xüsusiyyətlərini ətraflı izah edir. Elektron resurslar: http://www.youtube.com/watch?v=-FGgXdb7VFE http://www.youtube.com/watch?v=RswpxQ1IJsw http://www.youtube.com/watch?v=H5aF8eQbMwM Dərs 66/ Mövzu 55: BİOMÜXTƏLİFLİK. NADİR VƏ NƏSLİ KƏSİLMƏK TƏHLÜKƏSİ OLAN YERLİ FAUNANIN MÜHAFİZƏSİ Alt STANDARTLAR 4.2.1. Yerli şəraitdə canlıların qorunmasına dair müşahidələr əsasında mülahizələrini şərh edir. 4.2.2. Respublikanın flora və faunasının qorunma yollarını fərqləndirir. Təlim NƏTİCƏLƏRİ Yerli şəraitdə heyvanların qorunmasına dair müşahidələr əsasında mülahizələrini şərh edir. Respublikanın faunasının qorunma yollarını fərqləndirir. Yüklə 27,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|