Microsoft Word berk senaye tul docx
Yüklə 0,57 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 2.2.Polimer tullantıların t əkrar emal texnologiyası, alınan m əhsullar, t ətbiq sah əl əri
- Plastmas tullantıların m əi şət tullantıları il ə birlikd ə yandırılması
Alüminium, misin və başqa əlvan metalların təkrar emal müəssisələri böyük enerji tutmlu istehsalatlardır. Ona görə də bütün mis tullantıların yalnız 36% təkrar emala göndərilir. ABŞ tədqiqatçıların araşdırmalarına görə mis tullantıların 65% utilləşdirilib regenerasiya olunur. Ümumilikdə isə əksər mis tullantılar metalolom ticarəti ilə məşğul olan təşkilatlara göndərilir. Burada sortlaşdırılıb, təmizləndikdən sonra topdan satışla məşğul olan lom təşkilatlar tərəfindən növbəti emal olunmaq üçün müəsisələrə satılır. Texniki nöqteyi nəzərindən bütün əlvan metallar utilizasiyasiya etmək üçün vahid metod yoxdur. Hər bir əlvan metal tullantısı üçün onun xüsusiyyətləri və xassələri nəzərə alınmaqla emal metodu seçilir. Son zamanlar alimlər tullantıların təkrar emalı əvəzinə tullantısız yaxud az tullantılı sənaye istehsalına keçməyi təklif edirlər. Belə sənaye müəssisələri tullantılardan azad olunmaqla yanaşı, iqtisadi mənfəət də əldə etmiş olacaqlar.
məhsullar, tətbiq sahələri
Sənayenin bir çox sahələrində öz ünikal xassələrinə görə polimer materiallardan geniş istifadə edilir. Amerikalı tədqiqatçılar polimer məmulatlar üçün 3 müxtəlif işləmə müddətləri müəyyən etmişlər və işləmə müddətləri başa çatmış polimer məmulatlar tullantıya çevrilərək istismardan çıxarılırlar. Ətraf mühitin belə tullantılardan mühafizəsi günün ən aktual problemlərindən sayılır və bu sahədə müxtəlif tədqiqat işləri aparılır. Istismardan çıxmış polimer məmulatların məhv edilməsi və utilizasiyası aşağıda göstərilən üsullarla həyata keçirilir [7]: - poliqonlarda və zibilxanalarda basdırılması zavod texnologiyası üzrə təkrar emal edilməsi; - şəhər tullantıları ilə birlikdə yandırılması; - piroliz və xüsusi sobalarda çeşidlənmiş yandırılması; - plastmas tullantıların xammal kimi başqa texnoloji proseslərdə istifadə olunması. Polimer
tullantıların poliqon
və zibilxanalrda basdırılaraq utilləşdirilməsi müvəqqəti tədbir kimi baxılır, çünki belə tullantıların parçalanması çox zəif gedir. Bu metodla tullantının tərkibində olan minlərlə ton qiymətli materialları ayıraraq təkrar xammal kimi başqa sənaye sahələrində istifadə etmək olar. Plastmas tullantıların təkrar emalınan ən optimal metodu zavod texnologiyası hesab olunur. Təkrar emalın texnoloji prosesinin sxemi şəkil 2.3-də göstərilmişdir.
Şə
Birinci mərhələdə plastmas olmayan komponentlər, məsələn, kağız, ağac, metal qırıntıları ayrılır. Ikinci mərhələdə əsas, məsuliyyətli mərhələlərdən biri sayılır. Bir yaxud iki mərhələdə xırdalamaqla lazım olan ölçüdə material alınır. Material elə ölçüdə doğranır ki, onun sonrakı mərhələləedə emalını davam etdirmək mümkün olsun. Üçüncü mərhələdə material üzvi və qeyri-üzvi xarakterli məhlullarda və suda yuyularaq qeyri- metal qarışıqlardan azad edilir. Dördüncü mərhələdə tullantılar plastmasın növlərinə görə ayrılır. Nəm ayırma üsuluna üstunlük verilən halda əvvəlcə tullantı növlərə ayrılır, sonra qurudulur, quru üsula üstünlük verildikdə isə quruduldukdan sonra plastması növlərə ayırırlar. Beşinci və altıncı mərhələlərdə qurudulmuş, xırdalanmış tullantılar stablizatorlar, rənglər, doldurucularla və başqa inqradientlərdə qarışdırılaraq dənəvərləşdirilir. Yeddinci mərhələdə dənəvər polimer məhsula emal edilir. Bu sxem üzrə plastmas tullantıların təkrar emalı baha başa gəlir və böyük əmək sərf olunur. Lakin bu sxem əsasında Yaponiyada gücü 1000 t/il və ngiltərədə gücü 2000 t/il olan qurğularda plastmas tullantıları təkrar emal edilir.
1. lk çeşidləmə və təmizləmə 2.Doğrama 3.Yuyulma və seperasiya 4.Növlər üzrə ayrılması 5.Qurudulma 6.Hazırlanması dənəvərləşdirmə 7.Məmulata təkrar emalı olunması
Şə
plastmas tullantı 1 konveyeri vasitəsilə 2 doğrayıcısına tökülür. Doğranmış tullantı yuyulur, sonra 3 hava klassifikatoruna yönəldilir. Burada 3%-ə qədər ağır tullantılardan ayrılır. Sonra tullantı əlavə olaraq xırdalanır və metallardan tam təmizlənməsi üçün maqnit seperatorundan 4-keçirilir. Xırdalanmış tullantı yenidən yuyularaq, qurudulmaq üçün 7 mərkəzdənqaçma quruducusuna verilir. Qurudulmuş tullantı turbin dəyirmanı 8 xırdalanmaqdan sonra, kəsəklənmənin qarşşısını almaq üçün 9 ekstruderinə, oradan da 10 həbləşdirilən qurğusunda həblərə çevrilir. Belə qurğularda istehlak tullantılar təkrar emal olunur. Polietilen tullantılarını təkrar emal etmək üçün bu qurğu sadələşdirilmiş, 3, 4, 5 mərhələlərin aradan qaldırılmış, tullantı 1,2, ... 6,7-dən keçirilərək ikinci xammala çevrilir. Xarici firmaların tullantıların təkrar emal üzrə təcrübələrinə əsaslanaraq bəzi polimer tullantıları əmtəə məhsulu ilə qarışdırmadan emal etmək olur. Lakin bu halda tullantı yaxşı çeşitlənməli, sortlanmalı və əlavə qarışdırıcılarla yaxşı qarışdırılmalıdır.
böyük miqdarda plastmas tullantılar məişət zibillərinə qarışır. Hal-hazırda ABŞ- 1.Konveyer 3.Hava
klasifikatoru 2. Doğrayıcı 4.Maqnit seperatoru 5.Yuyucu 6.Konveyer 7.Mərkəzdən qaçma quruducusu 8.Dəyirman 9.Ekstruder 10.Hədləşdirmə qurğusu
11.Hədlər üçün bunker
Yüklə 0,57 Mb. Dostları ilə paylaş:
|