Microsoft Word dusguncelerim II hiss?doc

84 
 
Kül  hissəsini  də  yandırmaq  olur.  Bu  anda  daha  çox  enerji 
tətbiqi  tələb  olunur.  Bu  kül  hissəsinə  çoxlu  enerji  verməklə 
tamamilə 
qazlaşdırmaq 
olar. 
Enerji 
(elementin 
kəmiyyəti+sürəti+qüvvə=enerji) 
formanın, 
məzmunun, 
strukturun  və  zamanın  əsaslarını  təşkil  edir.  Günəşin  alovu  da 
yüksək enerji mənbəyi olaraq bu funksiyanı yerinə yetirir.  
Kainatdakı  alovları  dərəcələndirmək  olar:  belə  ki,  qazın 
alovu, mayenin alovu, bərk aləmin alovu təsnifatını etmək olar: 
“Qaz  alovu”-  bu  alov  sıxlaşmadan  meydana  gəlir  və 
təkrarən qaza çevrilir. Qaz maye halına çevrildikdən sonra qaz 
halına çevrilir. Günəşin alovu qazın alovudur. Günəşdə kosmik 
müstəvidən  axan  qazlar  sürətlə  sıxlaşır,  ilk  növbədə  maye 
halını  alır  və  yanır.  Bu  yanma  prosesində  qazlar  şüa  (burada 
enerji  axını)  şəkilində  təkrarən  planetlərə  qayıdır.  Belə  qəbul 
etmək olar ki, Günəşin tərkibindəki alovla onun şüası arasında 
bir  qədər  fərq  var.  Günəşi  tərk  edən  şüa-işıq  enerjisi  kosmik 
fəzada  Günəşin  tərkibindən  fərqli  olur.  Çünki  kosmik  fəzada 
təkrar  olaraq  reaksiyaya  məruz  qalır. Şüa Günəşdən gələn işıq 
və  istilik  enerjisidir.  Əslində  elə  işıq  enerjisinin  özü  istilik 
enerjisidir. Közərməyən şey istilik verə bilməz. Qaz sıxlaşmasa 
yana bilməz.  Qaz  sıxlaşır,  təkrar  olaraq  seyrəkləşir. Bu iki hal 
arasında  baş  verən  proses  yanmadır,  çevrilmə  prosesidir. 
Tükənmə  özü  yanmadır  və  işıq  saçmadır.  Günəşdə  kosmik 
məkan sıxlaşır və  yanır.  Yanmada kül və bərk materiya  əmələ 
gələ  bilər.  Ola  bilər  ki,  Günəşdə  partlayış  nəticəsində  yaranan 
ləkələr  bərk  materiyalardır,  “planetlərdir”,  sonra  yenə  də 
yanırlar, maye və qaz halına çevrilirlər. 
 “Maye  alovu”  bu  da  başlanğıcını  sıxlaşmış  qazdan 
götürür.  Məişət  qazlarının,  benzinin,  neftin  yanması  buna 
nümunədir.  Maye  alovu  çox  yandıqda  yüngül  elementlər 
çoxluq təşkil edir. Zərərsiz,  yəni bərk sıxlaşmamış olur. Su ən 
böyük  enerji  mənbələrindən  biridir.  Dünya  okeanı  ən  böyük 
enerji  mənbəyidir.  Dünya  okeanını  təbiət  qüvvəsi  ilə 
alovlandırmaq olar.  

---

85 
 
“Bərk materiya alovu”. Bu alovun meydana gəlməsi üçün 
bərk  materiya  yandırılır.  Onun  üzərinə  alovlandırıcı  (yanmanı 
sürətləndirici)  maye  də  əlavə  olunur.  Bərk  materiya  yananda 
zərərli  qazlar-bərkləşmiş  qazlar,  yəni  çox  az  sıxlaşmış  qazlar 
ə
trafa  yayıla  bilir.  Bu  anda  boğucu  vəziyyətlər  ortaya  çıxır. 
“Maye  alovu”nda  da  bu  mövcuddur.  Eləcə  də  hər  bir  planeti 
yandıraraq alova çevirmək mümkündür. 
“Alovların  alovu”.  Bu,  çoxlu  yanma  deməkdir.  Alovun 
tərkibini  daha  da  çox  yandırmaq  üçün  və  qazları  tamamilə 
yüngülləşdirmək  üçün  ona  əlavə  alov-enerji  vermək  lazımdır. 
Məsələn, 
zərərli 
tullantıları 
çox 
yandırmaqla 
onu 
zərərsizləşdirmək  olar.  Havada  yüngülləşmə  və  zərərli  qazları 
məhvetmə  prosesləri  daha  da  səmərəli  həyata  keçirilə  bilər. 
Kosmik  sürətin  artması  alovdan  və  alovadavamlı  materialdan 
asılıdır.  
Alov  çürümənin  müəyyən  formasıdır.  Həm  də  çürümənin 
sürətli  bir  formasıdır.  Alovlanma  və  çürümə  zamanı  qazlara 
çevrilmə  baş  verir.  Çünki  hər  iki  prosesdə  mövcud  olan  şey 
dağılır  və  iyilər  ətrafa  yayılır.  Çürümə  də  enerjinin  azalması 
deməkdir.  Alovlanma  da  enerjinin  azalmasına  mövcud 
materiyanın  dağılmasına  gətirib  çıxarır.  Enerji  başqa  bir 
materiyaya  tətbiq  olunarkən  çürümə  gedir.  Alov  da  başqa  bir 
materiyanı yandırır.  
  
Günəş haqqında 
 
Partlayış  həm  də  bərk  sıxılmadan  meydana  gələn 
təzahürdür,  əlamətdir.  Bərk  sıxılma  aralanmaq  üçün  məkan 
axtarır. Birdən həmin məkana düşəndə partlayış baş verə bilir. 
Partlayış sayəsində enerjinin aktivliyi çox artır. Ətrafı yandırıcı 
olur. Yanma enerji aktivliyinin artmasıdır.  

---

86 
 
Qədim  yunan  alimi  Demokrit  deyib  ki,  Günəş  ya  bərk 
közərdilmiş  daşdır,  ya  da  dəmirdir.
1
  Burada böyük bir həqiqət 
var. Planetlə Günəş tərkib baxımından eyniləşdirilir.  
Təbii ki, elmdə Günəşin diametri hesablanıb tapılıb. Əlavə 
üsul olaraq hesab etmək olar ki, Yer kürəsinin Günəş ətrafında 
il  ərzində  dövr  etdiyi  məsafədən  çıxış  edərək,  qət  edilən 
məsafənin  (çevərsinin)  uzunluğunu  taparaq,  eyni  zamanda 
həmin  məsafəni  bucaqlara  bölməklə  dairə  formasına  salaraq, 
Yer kürəsinin cızdığı dairənin sahəsini tapmaq olar və bu sahə 
içərisində  də  Günəşin  diametrini  hesablamaq  olar.  Yer 
kürəsinin  cızdığı  Günəş  ətrafı  (Günəş  də  daxil  olmaqla)  çevrə 
daxilində  Yerin  Günəşdən  olan  məsafəsini  radius  kimi 
götürmək  olar.  Daxildə  qalan  hissə  isə  Günəşə  aid  olan 
ə
razidən  ibarətdir.  Burada  bir  çevrə  (daxili  çevrə)  Günəşə  aid 
olacaqdır, kənar çevrə isə Yer kürəsinin cızdığı xəttdir.  
Günəş-kosmik  fəza-planetlər  və  onların  atmosferi-su-
bərk  materiya  keçidi  əslində  vahid  başlanğıc  elementlərin 
tərkib  dəyişmələrinin  təzahürüdür.  Kosmik  fəza,  kosmik 
fəzadakı  qaz  buludları,  Günəş  (ulduzlar),  planetlərin 
atmosferi, Yerdəki su, bərk materiya (planetlər və peyklər, 
asteroidlər, kometalar) bir başlanğıcdadır. Yəni, onlar bir-
birilərindən  enerji  mübadiləsi  sayəsində  çevrilənlərdir. 
Materiyalar  bir-birilərini  itələyirlər,  həm  də  bir-birilərini 
cəzb edirlər. (Qeyd: ümumilikdə isə kainatın cəzbetməsi var. 
Bu  olmasa  kainat  tamam  dağılar.  İtələmə  cəzbetmənin 
daxilindədir.  Müxtəlif  koordinatlardan  cəzbetmə  itələməni 
meydana 
gətirir). 
Çünki 
vahid 
sistemin 
tərkib 
hissələridirlər.  Kainat  qüvvələri  də  cəzb  etməkdən, 
itələməkdən  və  çevrilmədən  meydana  gəlir.  Kainat  törəmə 
                                                 
1
 
Azərbaycan  Milli  Elmlər  Akademiyası  Fəlsəfə  və  Hüquq 
İ
nstitutu.  Qədim  yunan  fəlsəfəsi  antologiyası.  “Yeni  Nəsil”  AJB,  Bakı, 
2002, 180 səh., səh.59.
 
 

---