Microsoft Word ekologiya doc
Yüklə 327,11 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Bəxtiyar Vahabzadə, Xalq şairi
- Fridrix Engels, mütəfəkkirr, iqtisadçı
- Nəsirəddin Tusi, filosof
- Sofokl, yunan yazıçısı
- Vladimir İvanoviç Vernadski, akademik
16
Həm yerin, həm göyün sirrini aşkar, Oxudum bir gülün ləçəklərindən. Böcəklər, çiçəklər, güllər, arılar, Kim deyir ayrıdır biri-birindən. Eşqdir yaşadan təbiəti də Çiçəklər torpağın min bir rəngidir, Böcəklə çiçəyin məhəbbəti də Ana təbiətin öz ahəngidir.
Zülmət gecələrdə parlayan şimşək, Yol üstə göz qırpan mayak deyilmi? Gəlin təbiəti biz də düşünək, O özü hər şeyi düşünən kimi.
Təbiətdə heç nə şərti olaraq baş vermir, hər bir hadisə digərlərinə təsir göstərir və əksinə: Bu danılmaz fakta təbiətşünasların göstərdikləri biganəlik hissi əksər hallarda həyatda hətta ən sadə şeyləri belə aydın görməyə imkan vermir.
Dünyanı gözəllik xilas edəcək. Fyodor Mixailoviç Dostoyevski, rus yazıçısı
Təbiət elminin əsas məsələlərindən başı çıxan insan baxılan problemlərə dair asılılıq olmadan, ideyalar yaratmaq iqtidarında ola bilər. Nəsirəddin Tusi, filosof
17 Hər şey torpaqdan yaranır, hər şey son nəticədə torpağa qayıdır. Ksenofon, filosof-təbiətşünas Dünyada qüvvələr çoxdur, lakin təbiətdə insandan qüvvətli heç nə yoxdur. Təbiətlə insan üzvi əlaqədədir, lakin son illərdə ana təbiətlə onun övladı arasında müəyyən mübarizə başlanmışdır. Elə bil insan həddini aşaraq hər dəqiqə təbiətə təslim aktını imzalamağı təklif edir. Lakin onu unutmaq olmaz ki, insan təbiətlə maddi tarazlıq halında mövcuddur. O, özünə lazım olan hər cür maddi nemətləri təbiətdən götürür.
Təbiətə qarşı öz əməllərimizlə bizim səhv etməyə haqqımız yoxdur. Çarlz Elton, ekoloq
Həyat yerin cansız kimyəvi səthini əbədi, fasiləsiz pozan böyük qüvvədir.
Gözü intizarda hər axşam-səhər Təbiət haqq-hesab istəyir bizdən Bu gün bacalardan çıxan tüstülər Sabah çıxacaqdır əsəbimizdən
18
KİTABXANALARIN QARŞISINDA DURAN VƏZİFƏLƏR Azərbaycan təbiəti zəngin bir muzeydir. Burada mövcud 11 iqlim qurşağından 9-nun olması onu daha zəngin və rəngarəng edib. Təbiətin Azərbaycana bəxş etdiyi zəngin yerüstü və yeraltı sərvətlər xalqımızın tarixində müstəsna rol oynamış, bu torpağın füsunkar təbiəti nadir istedad sahibi olan böyük sənətkarlarının ilham mənbəyi olmuşdur. Son
əsrlərin ən qlobal ekoloji problemləri Azərbaycandan da yan keçməmişdir. Bunun nəticəsidir ki, Respublikamızda ekoloji problemlərə diqqət xeyli artmış, bu mövzuya həsr olunmuş onlarla qanun, qərarlar qəbul edilmiş, yüzlərlə konfrans, seminar və toplantılar keçirilmişdir. Bu gün ekoloji problemlərin həlli bəşəriyyətin, böyükdən kiçiyə qədər hamının bu işə cəlb olunmasını tələb edir. Heç kimin bu problemdən kənarda qalmağa mənəvi haqqı yoxdur. Milli Məclis tərəfindən qəbul olunmuş və Respublika Prezidentinin təsdiq etdiyi “Əhalinin ekoloji təhsili və maarifləndirilməsi haqqında” (2003), “Ətraf mühitin mühafizəsi haqqında” (1999) Qanunları, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin 28 sentyabr 2006-cı il tarixli “Azərbaycan Respublikasında ekoloji vəziyyətin yaxşılaşdırılmasına dair 2006-2010-cu illər üçün Kompleks Tədbirlər Planı” haqqında Fərmanı məsələnin nə qədər aktual və vacib olduğundan xəbər verir. Dövlət də təbiətdən istifadə məsələsinə nəzarəti gücləndirməyi, əhalinin ekoloji tərbiyəsini diqqət mərkəzində saxlamağı zəruri sayır. Bu məsələnin aktuallığını nəzərə alaraq kitabxanaların qarşısında çox mühüm vəzifələr durur. Ekologiyanın və təbiətin qorunması məsələlərini təbliğ edəcək hər bir müəssisənin rəhbəri ekologiyaya aid ətraflı nəzəri biliyə və müəyyən praktiki vərdişlərə yiyələnməli, təbiəti mühafizəyə dair qanunvericiliyi bilməli, gündəlik fəaliyyətində onları tətbiq etməyi bacarmalıdır. 19
MKS-lərin və kütləvi kitabxanaların qarşısında duran ən mühüm vəzifələrdən biri Respublika rəhbərliyinin ekoloji siyasətini oxuculara çatdırmaqdır. Fərmanın icrası ilə əlaqədar kitabxanalarda tədbirlər planı hazırlanmalı və il boyu yerinə yetirilməlidir. Xüsusən gənc nəslin təlim-tərbiyəsinə kömək etmək məqsədilə (baxça və məktəblərdə) ictimai təbliğat vasitələrindən istifadə etməklə oxucuların ekoloji cəhətdən savadlanmasından başlamaq lazımdır. Doğma yurdun təbiətini, onun flora və faunasını qorumaq, yaşıllıq yaratmaq, ağac əkmək və becərmək kimi vərdişlər uşaqlara kiçik yaşlarından aşılanmalıdır. Bu məqsədlə kitabxanalarda təbii sərvətlərin qorunmasına məhəbbət ruhunda tərbiyə işi aparmaq, bitki və heyvanat aləminin əhəmiyyətini onlara izah etmək, təbiətə qarşı mərhəmətli və qayğıkeş olmaq hissini aşılamaq lazımdır. Bütün ölkələrdə təbiəti mühafizə haqqında xüsusi qanunlar mövcuddur. Hər kəs onları yerinə yetirməyə borcludur. Axı, bizim gələcək nəslimizə yaşıllıq, təmiz su, quşların oxuması, yerdəki bütün gözəlliklər lazımdır. Yer kürəsində 270 növ vəhşi heyvan qırılmışdır. Qırılmaq təhlükəsi olan başqa heyvanların siyahısı “Qırmızı kitab”a daxil edilmişdir. Onlar qayğı ilə mühafizə edilir. Lakin qoruqlardan kənarda da insan təbiətə qayğı ilə yanaşmalı, təbii zənginliklərdən - torpaqdan, meşələrdən, balıq, quş və vəhşi heyvan ehtiyatlarından ağılla istifadə etməlidir. Bundan ötrü təbiətin qanunlarını, bütün canlı orqanizmlərin xüsusiyyətlərini dərindən öyrənmək lazımdır. Hər bir kəs bilməlidir ki biz təbiətlə sıx əlaqədəyik və bizim hər birimiz həm indiki, həm də gələcək hərəkətlərimizə görə cavabdehik. Təbiəti qorumaq, onun sərvətlərini mühafizə etmək hər bir vətəndaşın borcudur. Kitabxanada oxucuları ekologiya haqqında qanunlar və ekologiya hüququ ilə tanış etmək üçün ekoloji qanunvericiliyə nəzarət edən orqanların köməkliyi ilə müxtəlif “Ekologiya hüququ haqqında nə bilirsiniz?”, “Ekologiyaya aid qəbul Yüklə 327,11 Kb. Dostları ilə paylaş:
|