23
Z.Məmmədov, Ş.Göyçaylı, İ.İsmayılov, F.Hacızadə, İ. Həbibov
və başqaları onun bu xeyirxah işlərini müvəffəqiyyətlə davam
etdirirlər. Ekologiya ilə bağlı yazılmış əsərlərin təbliği ilə
əlaqədar kitabxanaçı oxucuları bu görkəmli alimlərimizin
kitabları ilə tanış etməli, qaldırdıqları problemlərl kütləvi
tədbirlərin müxtəlif formalarından istifadə etməklə gənc nəslə
çatdırmalıdırlar. İnsanların ətraf mühitlə ahəngdar mövcud-
luğunun dərki və bunun əhəmiyyətini oxuculara
çatdırılmasında gözəl nəticə verən tədbirlərdən biri də oxucu
konfransları və yeni kitabların təqdimatını göstərməkdir.
“Mənim şəhərim və ekologiya”, “Meşələri qoruyun,
təmiz hava udun”, “Təbiətin şəfaverici bitkiləri”, “Dərdimizə
dərman bitkilər”, “Tükənməkdə olan nadir ağaclar”, “Təbiət və
insan”, “Azərbaycanda qoruqlar və yasaqlıqlar” “Torpağımız,
suyumuz, və havamız”, “Müharibə və ekologiya”, “Müharibə
və ekoloji vandalizm” və s. mövzularda oxucu konfransı
keçirmək olar. Kitabxanada oxucu konfransının keçirilməsi
üçün qabaqcadan ayrıca proqram tutulmalıdır. Proqramda
keçiriləcək tədbirin adı, giriş sözü, məruzəçi və eləcə də çıxış
edəcək digər şəxslərin adları göstərilməlidir. Bunlarla yanaşı
tədbirin harada və nə vaxt keçiriləcəyi də qeyd edilməlidir.
Kitabxanaçı ilk növbədə aktual mövzuları günün tələblərindən
irəli gələn məsələləri nəzərdən qaçırmamalıdır. Konfransın
mövzusu üzrə fondda olan kitabların bir neçəsini seçib
məruzəçiyə hazırlaşmaq üçün tövsiyə etməlidir. Kitabxanaçı
konfransda çıxış edəcək hər bir oxucunu da kitabla təmin
etməli və çıxış edəcək adamların hazır olub-olmadığını
müəyyənləşdirməlidir. Konfrans keçiriləcək otaqda
plakatlar,kitab sərgiləri, biblioqrafik vəsaitlər, kartotekalar,
şirma katoloqlar və aşağı sinif şagirdlərinin əl işlərindən ibarət
sərgilərin olması yerinə düşər.
Yalnız bundan sonra konfransı keçirmək üçün vaxtı
təyin edib elan yazmaq olar. Konfransın maraqlı keçirilməsi
üçün ziyalıları və mütəxəssisləri cəlb etmək lazımdır. Əlbəttə,
kitabxanaçı təşkil etdiyi hər bir tədbirdə özü də çıxış etməlidir.
O, tədbirin mövzusu üzrə kitabxana tərəfindən həyata
24
keçirilmiş məsələlərdən danışmalıdır. Oxucu konfransının
gedişatı haqqında protokol yazılmalıdır, həmin protokol və
məruzəçinin çıxışının mətni kitabxanada saxlanılmalıdır.
Əyani təbliğat vasitəsi olan kitabxana plakatları və kitab
sərgiləri vasitəsilə də ekoloji bilikləri təbliğ etmək olar.
Kitab sərgisindən fərqli olaraq plakatda az sayda
ədəbiyyat (məsələn 5-6 kitab, jurnal və qəzet məqaləsi)
nümayiş etdirilir. Plakatın əsas ünsürləri kitabların özü deyil,
onların üz qabığı (əl ilə çəkilmiş, yaxud fotoşəkil) bir neçə
sitat, mətn və plakatın əsas ideyasını açan qısa, mənalı
başlıqlardır. Plakatın tərtibində kitablara çəkilmiş illüstrasiyalar
da əks etdirilir. Ədəbiyyatın qısa annotasiyası mütləq
verilməlidir. Annotasiyalar kitabların ideya və məzmununun
açılmasına kömək edir. Plakat yeknəsəklikdən, şablonçuluqdan
uzaq olmalı və oxucuya ifadəli, aydın, gözəl təsir
bağışlamalıdır. “Ekologiya, ətraf mühit və insan” adlı kitabxana
plakatının nümunəsini veririk:
Başlıq: Ekologiya, ətraf mühit və insan
1. Məmmədov, Q.S. Ekologiya, ətraf mühit və insan
/Q.S.Məmmədov, M.Y.Xəlilov.-B., 2006.
Kitabın üz qabığı (fotoşəkil) və qısa annotasiyası verilir.
Kitabda dünyada ekologiya elminin inkişaf tarixi,
müxtəlif səviyyələrdə
təbii sistemlərin
əsas
qanunauyğunluqlarından bəhs olunur. Eyni zamanda insan
tərəfindən təbii ekosistemlərin fəaliyyət prinsiplərinin
pozulması və onun ekoloji nəticələri; kütləvi qırğın silahları,
müharibələr, nüvə silahları, ekoloji qəzaların, təbii fəlakətlərin
ətraf mühitdə nəticələri, zərərli sosial faktorların insanın
sağlamlığına təsirindən söhbət açılır.
Sitat: Təbiətin ölkəmizə bəxş etdiyi zəngin sərvətlərə xüsusi
qayğı ilə yanaşmaq, belə misilsiz xəzinələri bəşəriyyətin
gələcəyi naminə qorumaq, üzərimizə düşən başlıca
vəzifələrdəndir.
25
Heydər Əliyev, Azərbaycan xalqının ümummilli lideri
2. Abbasova, E. İnsan ekologiyası: bioloji və sosioloji
aspektlər .-B., 2005.-121 s.
Kitabın əl ilə çəkilmiş şəkli və annotasiya:
Kitabda insan ekologiyası: təbii ekoloji amillərin qarşılıqlı
nisbəti eyni zamanda ekoloji gərginlik və genofondun məhvi
təhlükəsi problemləri araşdırılmışdır. Kitabda insanların,
ekoloji etikanın formalaşmasında mənəvi-etik normaların
mövqeyi və rolu da nəzərdən keçirilmişdir.
3. Bağırov, N. Azərbaycanın təbiətini gələcək nəsillər üçün
qoruyub saxlamalıyıq: Bu ulu öndərimizin bizə vəsiyyətidir
//Azərbaycan.-2006.-4 iyun.-S.6.
Məqalə və ona aid annotasiya
Məqalədə ölkəmizin müstəqilliyinin qorunub
saxlanılmasında, iqtisadiyyatımızın sürətlə inkişaf
etdirilməsində və xalqın rifahının yüksəldilməsində danılmaz
rolu olan ümummilli lider Heydər Əliyevin ətraf mühitin
mühafizəsi problemlərini də həmişə diqqət mərkəzində
saxladığı bir daha diqqətimizə çatdırılır. Məhz, ulu öndərin
1969-1982 və 1993-2003-cü illərdə respublikamıza rəhbərlik
etdiyi dövrdə ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində mühüm
qanunlar, qərarlar, sərəncamlar qəbul edilmiş, mühüm
dəyişikliklər baş vermişdir.
Sitat: Ekologiyanın qorunması xalqımızın sağlamlığının, milli
genofondumuzun qorunması deməkdir.
İlham Əliyev, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
4. Nuriyev, S.Q. Ekologiya hüququ /Nuriyev S.Q., Əsgərov
Ə.T., Əhmədov Ə.V.: Dərslik.-B.: Qanun, 2003.-324 s.
Kitabın əl ilə çəkilmiş şəkli və annotasiya
Dostları ilə paylaş: |